3360446530

XXVI Międzynarodowe Sympozjum im Bolesława Krzysztofika AQUA 2006 8-9 czerwca 2006

INŻYNIERIA SANITARNA I JEJ ZWIĄZKI ZE ZDROWIEM PUBLICZNYM

(SANITARY ENGENEERING AND HER CONNECTIONS WITH PUBLIC HEALTH)

Irena Kosińska

Słowa kluczowe:

inżynieria sanitarna, inżynier sanitarny, zdrowie publiczne, zrównoważony rozwój, służba zdrowia

Streszczenie

Praca przedstawia genezę wprowadzenia w Polsce inżynierii sanitarnej. Zwraca uwagę na fakt, że Politechnika Warszawska odegrała ogromną rolę we wprowadzeniu w Polsce tego rodzaju studiów. Profesor Zygmunt Rudolf i profesor Jan Just stali się promotorami utworzenia kierunku inżynieria sanitarna. Praca wskazuje na praktyczne znaczenie inżynierów sanitarnych w realizacji zadań prowadzonych na rzecz zdrowia publicznego, które to wymaga działań multidyscyplinamych. Wstęp

Inżynieria sanitarna należy do kierunków' studiów, których absolwenci - inżynierowie sanitarni znajdują zatrudnienie w placów kach związanych ze służbą zdrowia i tym samym wpisują się w politykę zdrowia publicznego. Należy wymienić tutaj przede wszystkim miejsca pracy, gdzie w ymagana jest fachow a w iedza inżynierska (klimatyzacja, zapotrzebowanie w w odę i wiele innych). Zapotrzebowanie na ten kierunek studiów jest ciągle aktualny, z uwagi na wysoki profesjonalizm inżynierów sanitarnych, co wynika z realizowanych na tych kierunkach studiów programów nauczania.

Geneza terminu „inżynieria sanitarna” w Polsce

Według prof. Marka Romana [lj termin „inżynieria sanitarna” przyszedł do Polski z USA w' latach dwudziestych XX wieku za sprawą prof. Zygmunta Rudolfa. Prof. Z. Rudolf był nestorem polskiej inżynierii sanitarnej, z racji studiowania tej dziedziny w Harvard University w USA, będąc stypendystą Fundacji Rockefelera.

Dośw iadczenia zdobyte w czasie studiów profesor Zygmunt Rudolf przeniósł na grunt Polski. Wagę inżynierii sanitarnej, czy techniki sanitarnej podkreślał często w swoich wystąpieniach publicznych na forum Polskiego Towarzystwa Higienicznego czy artykułach publikowanych w czasopiśmie .Zdrowie Publiczne”.

W jednym z tego rodzaju artykułów czytamy ..Społeczeństwo nasze jeszcze mało wie

0    technice sanitarnej, nie zdając sobie często sprawy z tego, że technika sanitarna obejmuje wszystkie zagadnienia, z którymi w życiu każdy obywatel musi stykać się i bardzo odczuwać, gdy zagadnienia te są w zaniedbaniu....’’

Według Rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 21.VI. 1932 roku technika sanitarna obejmuje wiele dziedzin. Wymienione dziedziny mają znaczenie dla zdrowotności kraju. Profesor Rudolf podkreślał, że „...praca w dziale techniki sanitarnej idzie równocześnie w wielu kierunkach: organizacji i usprawniania administracji publicznej, kształcenia inżynierów, lekarzy

1    personelu pomocniczego, doświadczalnictwa, prowadzenia akcji ochrony wód przed zanieczyszczeniem, tworzenia i udoskonalenia prawodawstwa, prowadzenia akcji społecznej, współpracy na terenie międzynarodowym oraz budowy urządzeń zdrowotnych [4].

Przyjmuje się, że w USA najwcześniej została sformułowana oficjalna definicja inżynierii sanitarnej (sanitary engeenering) [1], Podjął się tego zadania The National Council Committee on Sanitary Engineering and Environment w 1943 roku. Ten sam Komitet poddał definicję rewizji w 1954 roku oraz w 1957, kiedy to kierowany byl przez prof. A. Wolman a [1], Wtedy to podjęto ostateczne uzgodnienia, że dziedzina inżynierii sanitarnej obejmuje zaopatrzenie w wodę, usuwanie i unieszkodliw ianie ścieków; ochronę wód powierzchniowych i gruntowych przed zanieczyszczeniem; ochronę czystości środków spożywczych; oczyszczanie miast i unieszkodliwianie odpadów' stałych; ochronę atmosfery' przed zanieczyszczeniem; utrzymaniem czystości na wsi i na terenach rekreacji; ochronę środowiska przed wpływem promieniowania (radiological health); higienę przemysłową i inne zagadnienia ochrony środow iska pod katem zapew nienia warunków zdrowotnych dla bytowania człowieka. Taki charakter przybierało kształcenie inżynierów sanitarnych na uniwersytetach amerykańskich.

-14-