XXVI Międzynarodowe Sympozjum im Bolesława Krzysztofika AQUA 2006 WODA
(THE INVESTIGATIONS OF SUSPENSION SEDIMENTATION IN WATERS AFTER RINSING FILTERS)
Jakub Gęsiarz, Dariusz Szychowski, Anna Dorota Klepańska
Wody popluczne, zawiesina, mętność, sedymentacja
Przeprowadzono badania skuteczności usuwania w procesie sedymentacji zawiesiny z wód poplucznych uzyskiwanych z płukania złóż filtrów ciśnieniowych, pracujących na stacjach bocznikowego filtrowania w układach chłodzenia wód obiegowych. W badaniach sedymentacji zastosowano dwie metody oznaczania możliwości samooczyszczania wód w czasie: metodę opartą na pomiarze mętności i metodę wagową.
Chłodzenie wodą jest podstawowym procesem technologicznym w wielu gałęziach przemysłu. Stosowanie układów chłodzenia o dużej przepływności wody powoduje nadmierne zużycie wody i stwarza barierę ekonomiczną dla racjonalnego jej przygotowania. Tę niekorzystną sytuację można zmienić przez zmniejszenie przepływności systemów. Osiągnąć to można przez przebudow anie systemów przepływowych w recyrkulacyjne i jednoczesne zastosowanie skutecznych i efektywnych metod ochrony systemu przed wydzielaniem się w wodzie i odkładaniu w instalacji osadów, a także korozją urządzeń chłodniczych oraz zapobiegających rozwojowi mikroorganizmów' w wodzie [lj.
Rozróżnia się chłodnicze układy otwarte (przepływowe), obiegi chłodnicze otwarte recyrkulacyjne oraz układy zamknięte recyrkulacyjne. Układ otwarty recyrkulacyjny oszczędza wodę poprzez w ielokrotne jej użycie i jest to schemat chłodzenia stosowany także w zakładach przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego. Woda recyrkulacyjna chłodzona jest poprzez odparow anie jej malej części w urządzeniach wypamych, takich jak np. chłodnie kominowe, a pow stające ubytki wody uzupełniane są przez wodę dodatkowo wprowadzoną do obiegu. Część wody, będąca w obiegu w układzie chłodzenia, jest kierowana do stacji bocznikowego filtrowania wody. Filtracja prowadzona jest w filtrach ciśnieniowych zamkniętych. Płukanie złoża filtracyjnego następuje samoczynnie, gdy przyrost strat ciśnienia spowoduje działanie lewarowe w rurociągu odpływowym popłuczyn. Z wody poplucznej można usunąć zawiesinę, którą tworzą wypłukane ze złoża filtracyjnego zanieczyszczenia, w procesie sedymentacji. Wydzielanie cząstek stałych polega na opadaniu ciała stałego pod działaniem sil ciężkości. Sedymentacja prowadzona jest zwykle w bardzo prostych na ogół aparatach. W procesie periodycznym może być to zwykły zbiornik napełniany cieczą surową. Po opadnięciu osadu klarowna ciecz jest zlewana, a osad usuw'any lub wybierany. W aparatach ciągłych ciecz surowa jest wprowadzana na osi zbiornika. Osad opada na dno, skąd wraz z częścią cieczy jest usuwany. Ciecz klarowna przelewa się przez krawędź obwodu zbiornika do rynny i jest odprowadzana do dalszego zagospodarowania.
Zależnie od rodzaju i zawartości zawiesin wyróżnia się sedymentację cząstek ziarnistych, cząstek kłaczkowatych i sedymentację strefową. Sedymentację cząstek ziarnistych kulistych dobrze opisują znane zależności na prędkość opadania cząstek, natomiast parametry niezbędne do projektowania osadników do klarowania wód zawierających zawiesiny w postaci cząstek kłaczkowatych powinny być wyznaczane w oparciu o badania ustalające charakterystykę sedymentacyjną tych wód [2, 3, 4, 5], Temu właśnie celowi służą badania wód poplucznych, uzyskiwanych z płukania złóż filtracyjnych filtrów ciśnieniowych pracujących na stacji bocznikowego filtrowania obiegowych wód chłodzących, przedstawione w niniejszej pracy.
Próbki do badań
Z dwóch zbiorników wody poplucznej pobierano próbki wody z trzech miejsc każdego zbiornika: części centralnej zbiornika w której dopływa woda popluczna z filtrów (oznaczonej w pracy
-20-