104 Osiedla miejskie w okresie budowy podstaw socjalizmu
„przedmieściach” około 800 osób (dla porównania warto dodać, że w 1950 r. liczba ludności nierolniczej wynosiła ok. 600, a więc tylko ok. połowy ludności ośrodka). Podobnie przedstawiała się sytuacja w Knyszynie, gdzie w 1954 r. na około 3 tys. mieszk. 2 tys. mieszkało w samym Knyszynie, a pozostały tysiąc w 7 gromadach, z których najdalsza leżała w odległości około 10 km (w 1950 r. ludność nierolnicza przekraczała 1000). Należy ponadto zwrócić uwagę na fakt, iż wyniszczenie ludności żydowskiej dotknęło w znacznie mniejszym stopniu ludność rolniczą miast (Żydzi stanowili w 1931 r. 0,6°/o ludności rolniczej, a 40")/o ludności nierolniczej).
Tabela 24
Zmiany w strukturze zatrudnienia ludności woj. białostockiego w latach
1931 — 1950
Dział gospodarki narodowej |
Ludność miejska woj. białostockiego |
Ludność miejska Polski (%) | |||
19 w dawnych granicach |
31 bez 4 powiatów* |
1950 |
1931 |
1950 | |
Rolnictwo i leśnictwo |
13,7 |
15,1 |
15,5 |
7,5 |
6,4 |
Przemysł i budownictwo |
40,5 |
40,5 |
28,0 |
43,2 |
44,4 |
Obrót towarowy** |
14,7 |
14,5 |
12,8 |
13,0 |
10,2 |
Komunikacja |
8,2 |
8,1 |
8,4 |
8,4 |
8,1 |
Administracja** |
5,7 |
5,6 |
12,8 |
5,7 |
’ 10,4 |
Nauka, oświata i kultura |
2,1 |
2,1 |
4,1 |
2,4 |
3,9 |
Służba zdrowia |
2,2 |
2,1 |
2,7 |
2,5 |
2,5 |
Inne i niewiadome*** |
12,9 |
12,6 |
15,7 |
13,3 |
14,1 |
* Bez pow. ostrołęckiego, ostrowskiego (obecnie w granicach woj. warszawskiego) oraz grodzieńskiego i wołkowyskiego (obecnie poza granicami Polski).
•• W 1931 r. zatrudnionych w instytucjach kredytowych zaliczano do handlu, w 1950 r. do administracji.
••• Do ,.innych” zaliczono w 1950 r. gospodarkę komunalną, która w 1931 r. była rozbita między inne działy i w dużej mierze wchodziła w skład przemysłu. Do tej grupy zaliczono utrzymujących się z niezarobkowych źródeł utrzymnaia.
Udział utrzymujących się w przemyśle i budownictwie poważnie zmalał (mimo wzrostu tego odsetka w miastach Polski), chociaż obecna liczba zatrudnionych w przemyśle kluczowym dorównuje przedwojennej liczbie zatrudnionych w przemyśle wielkim i średnim, z czego wynika, iż ogólna liczba zatrudnionych w przemyśle uległa zwiększeniu. Różnicy zatem, na którą wskazują odsetki podane w zestawieniu, należy doszukiwać się w spadku zatrudnienia w rzemiośle.
W obrocie towarowym obserwujemy spadek odsetka, odpowiadający spadkowi ogólnopolskiemu, przy czym o ile przed wojną udział handlu był w województwie niższy niż w Polsce, o tyle w 1950 r. sytuacja kształtowała się odwrotnie. Jest to o tyle dziwne, że zwłaszcza w tej