3760886046

Bezpieczeństwa. W „Strategii obronności RP” uznano za podstawową wartość ochronę środowiska¹⁸.

To prowadzi wprost do potrzeby określenia składnika naszego bezpieczeństwa ogólnego, a mianowicie bezpieczeństwa ekologicznego. Z jego formami spotykamy się codziennie, dotykają nas skutki agresji antyekologicznej odnoszone nie tylko do okresu pokoju, który jest dzisiaj „pokojem zbrojnym”, lecz także do czasu wojny. Toteż oceniając obszar czy obszary i działalności gospodarczej, i ewentualnych zmagań zbrojnych -środowiska, otoczenia pola walki - dostrzegamy, że w nim leżą źródła zagrożeń bezpieczeństwa. Środowisko jest swoistym systemem łączącym czynniki biotyczne i abiotyczne wpływające na rozwój gatunku lub populacji. Z tego wynika, iż: Istnieje potrzeba teoretycznego odniesienia się do kryzysowych zjawisk i tendencji, ujawnienia ich najogólniejszych przyczyn, uwarunkowań i mechanizmów, a także aktywnego włączenia się w nurt tych działań praktycznych, których celem jest eliminowanie lub pomniejszanie zgubnych dla przyrody i człowieka procesów¹⁹. Tym bardziej że zmienił się, wraz z dynamiką przemian stosunków międzynarodowych, przestrzenny zakres zainteresowania problemami bezpieczeństwa uwzględniającego charakter różnych zagrożeń i powstających między nimi zależności.

Dostrzeżono potrzebę tworzenia społeczeństwu warunków, które wpływają na kształt i zakres zainteresowania bezpieczeństwa środowiskowego (ekologicznego). To wymaga odpowiedzi na podstawowe pytania: co się pod nim kryje?, czym jest?, jak je postrzegać?, jak rozwiązywać pojawiające się i narastające problemy? Odpowiedzi są trudne i niekiedy wieloznaczne zależnie od sposobu podejścia do ich uzyskania.

Dlatego biorąc za podstawę zagrożenie ekologiczne ujmowane jako rodzaj zagrożenia oraz uwzględniając najczęstszy schemat: działanie negatywne - podmiot oddziaływania -skutek działania, w wyniku którego może nastąpić niebezpieczeństwo dla istot żywych na skutek zmiany środowiska naturalnego²⁰, można sformułować definicję w brzmieniu: Bezpieczeństwo ekologiczne to stan przeciwdziałania społecznego skutkom przekształceń

¹⁸    Strategia obronności RP, przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 23 maja 2000 r. Art. 3. Rzeczpospolita Polska - /.../ za podstawowe wartości, które odzwierciedlają najważniejsze interesy narodowe, uznaje, zgodnie z art. 5 Konstytucji RP: niepodległość i nienaruszalność swojego terytorium; wolność i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli; dziedzictwo narodowe; ochronę środowiska. Bezpieczeństwo obywateli oraz niepodległość i nienaruszalność terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są interesami narodowymi o egzystencjalnym znaczeniu. Art. 7. Obecnie głównym niebezpieczeństwem /.../ są zagrożenia kryzysowe, które mogą mieć charakter kryzysów polityczno-militarnych lub pozamlitarnych - przyp. aut.

¹⁹    Zob. W. Tyburski, Pojednać się z ziemią, IPIR, Toruń 1993.

²⁰    Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2002, s. 162.