3760885264

EA-4/02 • Wyrażanie niepewności pomiaru przy wzorcowaniu

2.4    Zbiór wartości wejściowych Xt może być podzielony na dwie kategorie w zależności od sposobu, w jaki zostały określone wartości tych wielkości i związane z nimi niepewności:

(a)    wielkości, których estymaty oraz związane z nimi niepewności wyznaczone są bezpośrednio z pomiaru. Wartości te można uzyskać np. z pojedynczej obserwacji, powtarzanych obserwacji albo na podstawie oceny opartej na doświadczeniu. Mogą one obejmować wyznaczenie poprawek wskazań przyrządu, jak również poprawek wynikających z wielkości wpływających, takich jak: temperatura otoczenia, ciśnienie atmosferyczne lub wilgotność;

(b)    wielkości, których estymaty oraz związane z nimi niepewności są wprowadzane do funkcji pomiaru ze źródeł zewnętrznych, jak np.: wielkości związane z wzorcami jednostek miar, certyfikowanymi materiałami odniesienia lub danymi odniesienia otrzymanymi z literatury specjalistycznej.

2.5    Estymatę wielkości mierzonej Y, oznaczoną y i nazwaną estymatą wielkości wyjściowej, otrzymuje się zrównania (2.1) poprzez podstawienie estymat wielkości wejściowych x, w miejsce wartości wielkości mierzonych X,

y=f(x_l,x₂,...,x_N)    (2.2)

Przyjmuje się, że wartości wejściowe są najlepszymi estymatami wielkości wejściowych, które zostały odpowiednio skorygowane z uwzględnieniem wszystkich istotnych oddziaływań dla danego modelu pomiaru. W przeciwnym przypadku do modelu matematycznego pomiaru należy wprowadzić odpowiednie poprawki jako osobne wielkości wejściowe.

2.6    Miarą rozrzutu wartości przypisanych wielkości mierzonej, traktowanych jako zmienna losowa, jest wariancja ich rozkładu lub jej dodatni pierwiastek kwadratowy, nazywany odchyleniem standardowym. Niepewność standardowa pomiaru związana z estymatą wielkości wyjściowej lub wynikiem pomiaru, oznaczona u(y) jest odchyleniem standardowym wielkości mierzonej Y. Określa się ją na podstawie estymat wielkości wejściowych X, oraz na podstawie związanych z nimi niepewności standardowych u(x,). Niepewność standardowa związana z estymatą wielkości mierzonej ma wymiar identyczny z wymiarem tej estymaty. W niektórych przypadkach uzasadnione jest stosowanie względnej niepewności standardowej pomiaru; jest to, związana z estymatą, niepewność standardowa pomiaru podzielona przez wartość tej estymaty, a więc wielkość bezwymiarowa. Nie można jej stosować, gdy wartość estymaty jest równa zeru.