3760885265

EA-4/02 • Wyrażanie niepewności pomiaru przy wzorcowaniu

3 Obliczanie niepewności pomiaru estymat wielkości wejściowych

3.1 Rozważania ogólne

3.1.1 Niepewność pomiaru związana z estymatami wielkości wejściowych jest obliczana metodą typu A lub typu B. Metoda typu A obliczania niepewności standardowej jest metodą, w której niepewność jest obliczana za pomocą analizy statystycznej serii obserwacji. Niepewność standardowa jest w tym przypadku odchyleniem standardowym eksperymentalnym średniej otrzymanej metodą uśredniania lub odpowiednią analizą regresji. Metoda typu B obliczania niepewności standardowej jest metodą, w której niepewność jest obliczana innym sposobem niż analiza statystyczna serii obserwacji. W takim przypadku obliczanie niepewności oparte jest na innego rodzaju przesłankach naukowych.

Uwaga:    Istnieją przypadki - rzadko odnoszące się do wzorcowania - gdy wszystkie

możliwe wartości wielkości lokują się po jednej stronie pojedynczej wartości ograniczającej. Znanym tego rodzaju przypadkiem jest tzw. błąd cosinusa. Sposób postępowania w tym szczególnym przypadku jest przedstawiony w publikacji [1],

3.2 Metoda typu A obliczania niepewności standardowej

3.2.1    Metodę typu A obliczania niepewności standardowej stosuje się wtedy, gdy istnieje możliwość przeprowadzenia w identycznych warunkach pomiarowych wielu niezależnych obserwacji jednej z wielkości wejściowych. Jeżeli rozdzielczość procesu pomiarowego jest wystarczająca, otrzymane wyniki charakteryzuje zauważalny rozrzut.

3.2.2    Zakładamy, że mierzoną w warunkach powtarzalności wielkością wejściową A) jest wielkość O. Dla n niezależnych statystycznie obserwacji (/? > 1) estymata wielkości O oznaczona ćj, jest średnią arytmetyczną lub wartością przeciętną pojedynczych obserwowanych wartości qj (j = 1, 2,..., w)

</ "-£■/;    (3-1)

n ^

Niepewność standardowa związaną z estymatą q jest obliczana za pomocą jednej z następujących metod:

(a) Estymata wariancji rozkładu prawdopodobieństwa jest wariancją eksperymentalną s²(q) wartości q, wyrażoną równaniem

strona 8

GRUDZIEŃ 1999