3784495670

KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ

3fn

Biuro Studiów i Ekspertyz

WYDZIAŁ STUDIÓW BUDŻETOWYCH

ZAKRES DŁUGU PUBLICZNEGO DEFINICJE I STATYSTYKA

Kwiecień 2005

Kazimierz Polarczyk

Raport

Nr 234

Wysoki poziom długu publicznego, a zwłaszcza jego dalszy wzrost, jest zwykle oceniany jako zagrożenie dla rozwoju gospodarczego i społecznego. Zjawisko to jest obecnie obserwowane w Polsce i wywołuje wiele pytań związanych z zakresem długu publicznego, metodami jego pomiaru, przyczynami powstawania długu i skutkami dla społeczeństwa i państwa, metodami jego ograniczania.

Ten raport przedstawia odpowiedzi tylko na pytania dotyczące „kuchni” powstawania wskaźników długu publicznego stanowiących podstawę oceny jego stanu.

A oto pytania, które są przedmiotem analizy.

Jaki jest zakres długu publicznego, tzn. w jakiego rodzaju jednostkach powstaje i z jakich tytułów jest zaciągany? Jakie interpretacje zakresu długu publicznego funkcjonują w literaturze ekonomicznej i w ujęciach prawnych? W jaki sposób określa się ten zakres i mierzy dług? Dlaczego już na etapie obliczeń rodzi się wiele wątpliwości czy pomiar długu jest właściwy? Dlaczego w statystykach UE oblicza się dwie wersje wskaźnika długu publicznego, a w statystykach polskich funkcjonuje jeszcze więcej różnych wskaźników, mimo że chodzi o ten sam rodzaj długu? Czym różni się polska definicja długu od definicji organizacji międzynarodowych i dlaczego wymaga rewizji?

W konsekwencji negatywnej oceny niektórych rozwiązań statystycznych i prawnych dotyczących długu publicznego, autor przedstawia propozycje dokonania zmian racjonalizujących, w tym legislacyjnych.