Załącznik nr 2. Tomasz Mroczek - Autoreferat w języku polskim pankratystatyny, assoaniny, kryniny, likoreniny czy tazettyny. Wykazują one również szeroki wachlarz działań farmakologicznych: jak przydatne w chorobie Alzheimera jako inhibitory acetylo- i butyrylocholinoesterazy; przeciwwirusowe, przeciwmalaryczne, przeciwnowotworowe, antydepresyjne, przeciwbólowe i inne. Swoją uwagę naukową skierowałem na połączenie metody HILIC (hydrophilic-interaction liquid chromatography, czyli chromatografii podziałowej opierającej się na równowadze hydrofilowo-lipofilowej), która charakteryzuje się wysoką zdolnością jonizacji w połączeniu z detekcją ESI-MS, z racji stosowania faz ruchomych o wysokiej koncentracji organicznych dodatków. Ponownie stosowałem podwójny system detekcji: zarówno DAD jak też po raz pierwszy bardzo czułe źródło jonizacji typu ESI oraz wysokorozdzielczy analizator mas typu TOF. Szczegółowe wyniki optymalizacji metody HILIC/DAD/ESI-TOF-MS zawarłem w publikacji [8], Chromatogramy DAD nagrywałem przy 3 długościach fali charakterystycznych dla: galantaminy (207 nm), likoryny i kryniny (290 nm) oraz homolikoryny (313 nm). Skład fazy ruchomej opierającej się gradiencie acetonitrylu w wodzie zawierającej dodatkowo mrówczanu amonu oraz kwas mrówkowy o pH kwasowym został zoptymalizowany tak, aby zapewnić analizę różnych typów alkaloidów Amaryllidaceae z wysoką czułością. Metoda HILIC/ESI-TOF-MS wykazała się najwyższą czułością spośród dotychczas opisanych w literaturze metod analizy tych alkaloidów, z LOD na poziomie fg (dla galantaminy: 43 fg w nastrzyku, S/N 13:1, dla likoryny: 50 fg, S/N 13:1). Nawet na poziomie pg możliwe było uzyskanie dokładnych widm wysokorozdzielczych ESI-TOF-MS celem badań strukturalnych różnych typów alkaloidów Amaryllidaceae obecnych w ekstraktach roślinnych. Na początku poznałem mechanizmy fragmentacji analizując widma ESI-TOF-MS likoryny, galantaminy, hippeastryny, unsewiny, ungeriny i innych. Przykładowy schemat fragmentacji likoraminy (dihydrogalantaminy) zawarłem w ww. publikacji [8], Co jest warte podkreślenia, masy wysokorozdzielcze zarówno dla jonów [M+H]+ oraz produktów fragmentacji (in-source CID - w źródle jonów) w większości przypadków zostały zmierzone na poziomie dokładności 0-2 ppm, co nie zostało wcześniej opisane w literaturze naukowej, stąd też zostało zminimalizowane ryzyko błędnego określenia wzorów sumarycznych dla danych produktów fragmentacji czy też jonów sprotonowanych cząsteczek.
Stosując tę strategię przebadałem ekstrakty z 21 różnych substancji roślinnych z rodzaju Narcissus sp. (głównie cebule), Crinum sp. (cebule), Boophane sp. (cebule), Leucojum sp. (cebule i ziele), Galanthus sp. (cebule i ziele). Ponadto stosując tę samą metodę analizowałem alkaloidy steroidowe z cebul Fritillaria officinalis var. lutea i var. rubra maxima, poi i hydroksyl owe alkaloidy pirrolizydynowe z rodzaju Muscari sp. i Ipomea sp. oraz
17