SESJA STOWARZYSZENIA MUZEÓW WOLNOMULARSKICH 363
prowadzone przez stowarzyszenia związane z organizacjami wolnomularskimi. Przedstawiciele instytucji tworzących Stowarzyszenie spotykają się na corocznych zgromadzeniach, na których przekazują sobie informacje o wzajemnych dokonaniach i omawiają pojawiające się problemy. Jest to o tyle ważne, że w większości krajów istnieje tylko jedno muzeum i jedna biblioteka wolnomularska ze szczupłą obsadą personalną. Fachowców zajmujących się tą samą problematyką znajdują więc pracownicy bibliotek i muzeów wolnomularskich poza granicami swojego kraju. Stowarzyszenie jest zainteresowane nawiązaniem współpracy z działami zbiorów masońskich państwowych i samorządowych muzeów i bibliotek.
Na wniosek Niemieckiego Muzeum Wolnomularskiego zgromadzenie Europejskiego Stowarzyszenia Muzeów Wolnomularskich w 1996 r. odbyło się po raz pierwszy w Polsce w Poznaniu i w Ciążeniu w dn. 23-26 maja. Wzięli w nim udział przedstawiciele bibliotek i muzeów wolnomularskich z Austrii, Belgii, Finlandii, Francji, Holandii i Niemiec. Zgromadzenie rozpoczęło się otwarciem wystawy. Następnie, już w Ciążeniu, uczestnicy przedstawili swoje dokonania w 1. 1995-1996, przedyskutowali problemy związane z komputerową rejestracją przedmiotów sztuki wolnomularskiej i tworzeniem tezaurusa terminów niezbędnych w tej rejestracji. Przedstawiono im zbiory masońskie Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu.
Uczestnicy zgromadzenia wysłuchali również obszernej informacji o zbiorach druków wólno-mularskich w Polsce. Ciekawe zbiory posiada Biblioteka Narodowa, m.in. w Bibliotece Wilanowskiej Potockich i księgozbiór przedwojennej Wielkiej Loży Narodowej Polski. W Archiwum Głównym Akt Dawnych w Archiwum Masońskim Potockich znajduje się większość druków wolnomularstwa polskiego z XVIII i XIX w. Podobny zbiór znajduje się w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, w zdeponowanej w niej bibliotece warszawskiej gminy ewangelickiej. Bogate zbiory znajdują się w Bibliotece Jagiellońskiej i w Bibliotece Ossolineum. W Bibliotece Gdańskiej PAN zachowała się biblioteka gdańskiej loży „Eugenia pod ukoronowanymi lwami”. Uczestników zgromadzenia poinformowano również o działalności fundacji „Sztuka Królewska w Polsce” (określenie „sztuka królewska” jest jednym z synonimów wolnomularstwa). Fundacja wspiera pracę bibliotekarzy i muzealników polskich w dziedzinie ochrony i opracowania druków i przedmiotów sztuki wolnomularskiej.
Uczestnicy zgromadzenia wzięli udział w podróży studyjnej do Dobrzycy w woj. kaliskim, gdzie znajduje się posiadający tradycje wolnomularskie pałac z 1800 r., obecnie restaurowany z przeznaczeniem na muzeum, w którym część ekspozycji będzie poświęcona wolnomularstwu.
W podsumowaniu obrad sesji ustalono, że w prace Europejskiego Stowarzyszenia Muzeów Wolnomularskich włączą się przedstawiciele Pracowni Zbiorów Masońskich Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu oraz Fundacji „Sztuka Królewska w Polsce”. Następne zgromadzenie Stowarzyszenia odbędzie się w 1997 r. w Tours we Francji.
Andrzej Karpowicz
Maszynopis wpłynął do redakcji 18 lipca 1996 r.