plik


ÿþADOBE PREMIERE 4.2 COZ O PROGRAMIE PREMIERE Program ADOBE PREMIERE przenosi [wiat cyfrowej produkcji (monta|u) filmu na biurko. ADOBE PREMIERE mo|na u|ywa z Microsoft Video i Quick Time dla programu komputerowego Windows. Pozwala nagrywa, tworzy i odtwarza filmy z wizj, dzwikiem, animacj, fotografiami, rysunkami, tekstem, etc., u|ywajc osobistego komputera IBM. Microsoft Video i Quick Time dla programu Windows s udogodnieniami systemu pozwalajcymi na zintegrowanie wizji z foni w jego zastosowaniu. Film Adobe Premiere mo|na odtwarza w jakikolwiek sposób z zastosowaniem formatu pomocniczego Microsoft Video lub Quick Time dla programu Windows, lub mo|na przenie[ wyprodukowane filmy na kaset video. OKNA I NARZDZIA Po rozpoczciu Adobe Premiere i wybraniu rodzaju filmu pojawi si pi okien: 1. Okno Projektowe (PROJECT WINDOW)sBu|ce do importowania i przechowywania scen. 2. Okno konstrukcyjne (CONSTRUCTION WINDOW) sBu|ce do ukBadania scen. 3. Okno informacyjne (INFO) sBu|ce do ukazywania szczegóBowych informacji na temat scen. 4. Okno przeniesieD (TRANSMISION) do wybierania przeniesieD efektów specjalnych pomidzy scenami. 5. Okno Przegldowe (PREVIEW) do przegldu filmu podczas jego ukBadania w Oknie Konstrukcyjnym. Program równie| zawiera nastpujce okienka narzdziowe: " Narzdzia okna konstrukcyjnego, pojawiajce si na palecie na dole okna konstrukcyjnego, które pozwalaj na wybieranie i monta| scen w filmie. " Narzdzia okna z tytuBami, znajdujce si po lewej stronie okna zawierajce narzdzia sBu|ce do tworzenia grafiki i typu wzorca. OKNO PROJEKTOWE (PROJECT WINDOW) Tego okna nale|y u|ywa w celu gromadzenia scen i importowania ich do projektu. Dla ka|dej sceny, nie ukazujce si okno projektowe wy[wietla nazw, kadr w scenie, ogólny typ, trwaBo[, okienko z komentarzami (COMMENT) oraz dwa okienka z napisami, etykietkami (LABEL). OKNO KONSTRUKCYJNE (CONSTRUCTION WINDOW) To okno mo|e by u|ywane w celu uBo|enia i zmontowania filmu. Wy[wietla wszystkie sceny w filmie od lewej strony do prawej w kolejno[ci w jakiej pojawi si one gdy film bdzie odtwarzany. 2 OKNO PRZYCINAJCE (TRIMMING) Okno to mo|na u|ywa w celu dokonywania dokBadnych zmian w punktach rozpoczcia i zakoDczenia sceny, jednocze[nie mo|na obserwowa cigBy efekt tych poczynaD w oknie konstrukcyjnym. OKNO KONTROLUJCE To okno mo|e by u|ywane razem z Oknem Przegldu w celu kontrolowania pozycji gBowicy przegrywajcej w oknie konstrukcyjnym, która z kolei decyduje o pozycji linii monta|u i kadru wy[wietlanego w Oknie Przegldu. OKNO SCENY (CLIP WINDOW) To okno sBu|y do otwierania i sprawdzania sceny zanim zostanie ona importowana do projektu. OKNO PRZEGLDU (PREVIEW) To okno sBu|y do przegldu filmu podczas jego ukBadania w oknie konstrukcyjnym. Tego okna mo|na u|ywa razem z oknem kontrolujcym w celu kontrolowania pozycji linii monta|u i kadru wy[wietlanego w oknie przegldu. Mo|e by równie| u|ywane razem z oknem sceny do przegldania scen. OKNO BIBLIOTECZNE (LIBRARY) To okno sBu|y do wyszukiwania scen za pomoc ich nazw lub doBczonych komentarzy i etykietek. OKNO KOLEJNOZCI (SEQUENCE) Okno to sBu|y do Bczenia serii krótkich filmów lub uzyskiwania szybkich rezultatów na scenach ju| istniejcych. OKNO ANALIZY FILMU Okno to sBu|y do otrzymania detalicznej informacji o ka|dym filmie video dla programu Windows, w tym tak|e rozmiarze pliku, o ilo[ci [cie|ek audio i video, czasie trwania, przecitnej wielko[ci (szybko[ci) kadru, szybko[ci fonii i ustawieniu kompresji. EDYTOR TEKSTU / EDL To okno tekstowe sBu|y do ogldania lub monta|u Listy Decyzji Monta|owych (EDIT DECISION LIST). Pojawia si w momencie otworzenia lub zatrzymania EDL. 3 TWORZENIE DESKTOP VIDEO ZA POMOC ADOBE PREMIERE Adobe Premiere pozwala na poBczenie materiaBu zródBowego lub scen w celu zrobienia filmu a nastpnie przegldnicie go i odtworzenie u|ywajc zastosowaD zgodnych z formatem filmu video for Windows lub Quick Time. KoDcowa wersja filmu Adobe Premiere to plik (.AVI lub inny) stworzony po uBo|eniu i zmontowaniu scen. CO TO JEST KLIP (SCENA) ? Klipy (sceny) mog zawiera: Ò! cyfrowe video (wizj) przechwycone z odtwarzaczy video, aparatów fotograficznych lub kamer Ò! filmy video dla Windows lub Quick Time zrobione za pomoc Adobe Premiere lub za pomoc innych zródeB (np. Media Studio firmy Ulead) Ò! zanalizowane obrazy, stop klatki, lub slajdy (.BMP, .TIF itp.) Ò! cyfrowe nagrania audio lub zsyntezowana muzyka i dzwik (.WAV) Ò! pliki Adobe Photoshop Ò! pliki formatowe Film Strip, stworzone w Adobe Premiere i zmontowane w Adobe Photoshop Ò! pliki animacyjne (.FLI i inne) Ò! tytuBy Ò! mo|na stworzy wBasne sceny audio - video poprzez nagranie materiaBu na twardy dysk w komputerze. Ò! kolorow mate - czarna  rozbiegówka - Color matte Adobe Premiere 4.2 akceptuje nastpujce formaty: Movie File Formats Animation File Formats Still Image File Formats Audio File Formats Video for Windows (.avi) AutoDesk Animator (.flc, .fli) Adobe Photoshop (.psd) Audio Interchange (.aif) QuickTime for Windows (.mov) AutoDesk 3D Studio (.flc, .fli) Windows bitmap (.bmp, .rle, .dib) Windows Waveform FilmStrip (.flm) Targa (.tga) Macintosh PICT (.pic, .pct) (.wav) Windows bitmap (.bmp, .rle, .dib) Windows Metafile (.wmf) TIFF (.tif) TIFF (.tif) PCX (.pcx) Targa (.tga) 4 TWORZENIE FILMU ADOBE PREMIERE Ka|dy film Adobe Premiere zaczyna si jako projekt - zbiór scen zorganizowanych zgodnie z lini czasow. Tworzenie filmu Adobe Premiere wymaga wykonania nastpujcych podstawowych czynno[ci: Ò! rozpoczcia nowego projektu i zgromadzenia scen Ò! ustawienia scen w oknie konstrukcyjnym Ò! przegldania i odtwarzania scen w oknie sceny Ò! zastosowania przemian i filtrów na uBo|onych scenach Ò! dodania naBo|onego tytuBu do filmu Ò! zrobienia przegldu filmu Ò! zBo|enia - kompilacja uporzdkowanych scen w film i odtworzenie go. Kroki poczynione przy produkcji filmu ró|ni si w zale|no[ci od [rodków, jakie zostan u|yte. Je|eli celem jest zrobienie filmu w peBnej rozdzielczo[ci PAL 768:576 i 25 kl/sek, a nastpnie nagranie kasety video, nale|y zdawa sobie spraw z mo|liwo[ci i ograniczeD swojego sprztu. Wymagania sprztowe komputera klasy PC 1. Karta sprztowej kompresji video: np. AV Master firmy FAST 2. PCI slot /wersja 2.0 lub wy|sza/ 3. Procesor Pentium 4. RAM min. 16 MB /zalecane 32 MB RAM/ 5. Dyski twarde IDE mode 4 /SCSI-2 zalecany/ 6. Windows 95 7. CD-ROM 8. Monitor video lub TV MONTA{ W ADOBE PREMIERE A| do niedawna monta| video byB [ci[le linearny; caBy program audio, video i segmentów efektów specjalnych musiaB by odczytany i uBo|ony w dokBadnej kolejno[ci zanim koDcowa ta[ma video zostaBa wyprodukowana. Proces monta|u w Adobe Premiere nie jest linearny. Mo|na wprowadza, kopiowa, zastpowa, transformowa i usuwa sceny w ka|dej chwili. Mo|na eksperymentowa z ró|nymi kolejno[ciami i efektami, przegldajc sceny przed kompilacj ostatecznej wersji filmu lub przeBo|eniem jej na kaset video. 5 Sceny w Adobe Premiere montuje si za pomoc okna sceny (Clip window), okna konstrukcyjnego (Construction Window) i okna skracajcego (Trimming Window). Okno sceny (Clip window) u|ywane jest gBównie do przegldania scen, ustawiania punktów rozpoczynajcych i koDczcych w scenach i ustawiania oznaczeD scen. Okno konstrukcyjne u|ywane jest gBównie do ustawiania scen, ich dzielenie, wprowadzania scen, warstwowania i nakBadania oraz mieszania scen audio. Mo|e by równie| u|ywane w celu skracania scen i zamieniania ich prdko[ci. Okno skracajce (Trimming Window) jest u|ywane w celu precyzyjnego dopasowania punktu monta|u pomidzy dwoma scenami w oknie konstrukcyjnym i aby widzie natychmiastowe efekty tego dopasowania. UWAGA: Specjalny rodzaj okna nazywanego KONTROLEREM (CONTROLLER) stosuje si w celu przegldania obszaru w oknie konstrukcyjnym. Podczas przegldania za pomoc kontrolera mo|na ustawi oznaczenia i zrobi cicia poprzez [cie|ki w oknie konstrukcyjnym. Podstawowym krokiem w skBadaniu filmu jest importowanie scen do okna projektowego PROJECT i montowanie ich w oknie konstrukcyjnym. Podczas pracy w oknie konstrukcyjnym jest mo|liwo[ przegldnicia filmu poprzez jego odtworzenie. W zale|no[ci od rodzaju tworzonego filmu nale|y podj bardziej skomplikowane dziaBania w monta|u. Nie ma [ci[le okre[lonej kolejno[ci w jakiej zadania musz zosta przeprowadzone. W chwili zaznajomienia si z ró|nymi oknami Adobe Premiere, bdzie mo|na samemu zadecydowa w którym momencie nale|y wykona dan czynno[. ROZPOCZCIE PRACY ROZPOCZCIE NOWEGO PROJEKTU Aby rozpocz nowy projekt nale|y: 1. Przycisn FILE/NEW/PROJECT - pojawi si okno NEW PROJECT PRESETS - 2. nale|y wybra z listy jakie video chcemy produkowa - je[li chcemy nagra potem zmontowany film na kaset video PAL nale|y wybra: Online Video Tape PAL o parametrach: Kompresja MJPEG, Rozmiar klatki (Frame Size) 768:576, Ilo[ klatek na sekund (Frame Rate): 25 fps Do dyspozycji s nastpujce okna (okna te mo|na wywoBa z menu Windows Okno Projektowe (Project: Noname.ppj) do importowania i przechowywania klipów (to okno jest aktywne przy otwieraniu Adobe Premiere Okno Konstrukcyjne (Construction Window) w którym bdziemy ukBada sceny i wszystkie inne elementy filmu Okno Informacyjne (Info) do wy[wietlania dokBadnych informacji o klipie Okno Przej[ (Transitions) do wybierania efektów specjalnych w postaci przej[ pomidzy scenami 6 IMPORTOWANIE i OTWIERANIE KLIPÓW Jest kilka mo|liwo[ci importowania klipów 1. Aby zaimportowa pojedynczy klip nale|y: wybra FILE/IMPORT/FILE -> pojawi si okno Import zlokalizowa klip i wybiera plik do importowania, je[li jest to klip video mo|na go odtworzy (przegldn) przyciskajc przycisk PLAY klikn OPEN Klipy s ukBadane alfabetycznie w oknie PROJECT 2. Aby zaimportowa wiele klipów naraz powtórz czynno[ci z pkt.1, a w oknie Import trzymajc przycisk CTRL myszk wybieraj klipy do importu 3. Aby zaimportowa caBy katalog klipów nale|y: wybra FILE/IMPORT/DIRECTORY zlokalizowa katalog w oknie  Przegldaj w poszukiwaniu foldera kliknij OK. zaimportowane zostan wszystkie rozpoznawane przez Adobe Premiere klipy (avi, fli, flc, mov, bmp, jpg, pcx, tif, wav itp.) 4. Je[li chcemy przegldn klip, a potem go zaimportowa nale|y: wybra FILE/OPEN odszuka i zaznaczy klip klikn OPEN mamy mo|liwo[ ogldnicia danego klipu je[li zdecydujemy si go zaimportowa do projektu wystarczy go przecign (drag & drop) z Okna Klipu do Okna Projektu lub Okna Konstrukcyjnego OKNO KONSTRUKCYJNE - do czego sBu|y? Okno Konstrukcyjne sBu|y do ukBadania (montowania) klipów tzn. tworzymy projekt przyszBego filmu video. Okno Konstrukcyjne zawiera wiele linii (TRACKS) do ukBadania video i audio. Do ukBadania klipów wizyjnych sBu| linie A i B, T to linia dla przej[ (transitions), a S to linia dla nakBadania klipów wizyjnych (np. Obraz w Obrazie itp.), poni|ej s linie dla klipów audio. Linie (tracks) s oznaczone w kolumnie po prawej stronie Okna Konstrukcyjnego. Na szczycie Okna Konstrukcyjnego znajduje si linia czasowa (Time Ruler), który okre[la czas filmu. Okno Konstrukcyjne umo|liwia ogldanie klipu w postaci kolejnych klatek  w powikszeniu od 1klatki filmu/jednostk do 2min filmu/jednostk. Powikszenie to mo|na zmienia korzystajc z suwaka w dolnej cz[ci Okna Konstrukcyjnego. 7 U{YWANIE OKNA KLIPU (KLIP WINDOW) U{YWANIE OKNA SCENY (Clip window) Adobe Premiere odtwarza film lub scen audio w oknie sceny od pocztku do koDca tak, jak zostaB on pocztkowo nagrany. Mo|na u|y okna sceny aby zmieni pocztkowy i koDcowy kadr sceny i aby ustawi oznaczenia w scenie w celu wyrównania z innymi scenami i szybkiej nawigacji. Kontrole okna sceny s podobne dla scen audio i video. Wskaznik kadru wy[wietla obecn pozycj w scenie. Dla obrazów staBych (nieruchomych) okno sceny posiada kontrol trwaBo[ci. Mo|na odrzuci okno sceny i u|ywa kontroli okna sceny aby przegldn scen video w oknie przegldu. Jest to u|yteczne kiedy wystpuje kilka okien sceny otwartych na ekranie. Mo|na odrzuci lub rozszerzy scen video u|ywajc przycisku COLLAPSE PREV OTWIERANIE SCENY W OKNIE SCENY W wikszo[ci przypadków, za ka|dym razem gdy otwiera si scen otwiera si równie| nowe okno. W takim wypadku mo|na mie ka|d ilo[ okien sceny otwartych w tym samym czasie. Okno sceny pocztkowo wy[wietla pierwszy kadr sceny filmu lub formy fal sceny audio. Aby zmniejszy  baBagan" na ekranie, który mo|e si pojawi w efekcie otwarcia zbyt wielu okien w tym samym czasie, mo|na otworzy scen w ju| istniejcym oknie sceny. Aby otworzy scen w nowym oknie sceny nale|y zastosowa jedn z poni|szych metod: " Klikn dwa razy na ikon sceny w oknie projektowym lub w oknie konstrukcyjnym. UWAGA: Aby otworzy tylko cz[ audio poBczonej sceny nale|y dwa razy klikn na cz[ audio formy fal w oknie projektowym. " Nale|y wyselekcjonowa scen w oknie projektowym lub w oknie konstrukcyjnym a nastpnie wybra Scen Otwart z menu scen. " Wybra otwarcie (OPEN) z menu plików i u|y okienka dialogowego OPEN w celu wyselekcjonowania sceny. Aby otworzy scen w istniejcym ju| oknie Sceny nale|y przesun ikon sceny z okna projektowego do okna Sceny. Pierwotna scena w oknie sceny zostaje zamknita i wymieniona na now. Je|eli okno sceny zostanie odrzucone nale|y przesun ikon sceny w kierunku obszaru kodu czasowego i wy[wietli scen w oknie przegldu. OGLDANIE I ODTWARZANIE SCEN W OKNIE SCENY Kontrole okna sceny do przegldania scen video i odtwarzania scen audio s prawie identyczne. Mimo, |e dane audio s przechowywane jako nieprzerwany strumieD danych a nie osobne kadry, sceny audio s zsynchronizowane z kadrami w filmie. Pozwala to Adobe Premiere w odwoBywaniu si do odcinków fal audio jak do kadrów; w podobny sposób odwoBuje si do kadrów obrazu sceny video. 8 Aby przeglda lub odtworzy scen w oknie sceny nale|y zastosowa jedn z poni|szych metod: Ò! w celu rozpoczcia odtwarzania sceny nale|y przycisn PLAY. Aby zakoDczy odtwarzanie sceny nale|y przycisn STOP. Mo|na nacisn równie| klawisz spacji aby rozpocz lub zakoDczy odtwarzanie sceny. Ò! aby odtworzy scen do tyBu nale|y przytrzyma klawisz ALT i nacisn na klawisz PLAY. Ò! aby odtworzy scen pomidzy punktem rozpoczynajcym i koDczcym nale|y przycisn klawisze PLAY IN/OUT. Ò! aby odtwarza scen bez przerwy (w kóBko) pomidzy punktem rozpoczynajcym i koDczcym nale|y nacisn klawisz LOOP lub przytrzyma klawisz CTRL i nacisn spacj. Ò! aby przesuwa si do przodu lub do tyBu po jednym kadrze nale|y nacisn klawisz FRAME FORWARD (do tyBu) lub przycisn klawisz ze strzaBk w prawo lub w lewo. Ò! aby przesun si do przodu lub do tyBu o pi kadrów za jednym razem nale|y przytrzyma klawisz SHIFT i nacisn klawisz ze strzaBk w prawo lub w lewo. Ò! aby przesun si do przodu lub do tyBu przez dan cz[ sceny nale|y przytrzyma klawisz myszki na klawiszach kadru lub przytrzyma klawisz ze strzaBk w prawo lub w lewo. Ò! aby przewin do przodu nale|y nacisn klawisz F. Aby przewin do tyBu nacisn klawisz R (tylko dla scen filmu). Ò! aby przesun si do przodu lub do tyBu przez kadry lub aby przeskoczy do innej partii sceny nale|y przesun wodzik. Ò! aby przenie[ si do pocztku sceny, nale|y przycisn klawisz HOME. Aby przej[ do koDca sceny nale|y przycisn klawisz END. Ò! aby przej[ przez scen kadr po kadrze nale|y klikn na punkt w kontroli JOG, a nastpnie przesun w lewo lub w prawo. Mo|na kontynuowa przesuwanie poza obszar kontroli je|eli przycisk myszki nie zostanie zwolniony. Ò! aby zmieni kontrol JOG na kontrol SHUTTLE nale|y klikn ALT+ klik na kontrol JOG. Aby odtworzy scen do przodu lub do tyBu z ró|n prdko[ci nale|y przesun kontrol SHUTTLE w prawo lub w lewo. Im dalej kontrola SHUTTLE zostanie przesunita od centrum, tym szybciej dana scena bdzie odtwarzana. Po zwolnieniu przycisku myszki scena zostanie zatrzymana a kontrola SHUTTLE powróci do pozycji centralnej (moduB tej kontroli mo|e tak|e zosta ustawiony w okienku dialogowym ogólnych preferencji lub poprzez wybranie opcji okna sceny z menu okien). Ò! W celu przeniesienia si do punktu rozpoczynajcego lub koDczcego scen lub jakiegokolwiek oznacznika miejsca nale|y klikn na GOTO i wybra z pojawiajcego si menu oznaczników. Mo|na równie| przycisn klawisz I na klawiaturze aby przenie[ si do punktu rozpoczynajcego lub klawisz O aby przenie[ si do punktu koDczcego. Ò! Aby przenie[ si do numerowanego oznacznika nale|y nacisn liczb od 0 do 9 . Aby przenie[ si do nastpnego lub poprzedniego oznacznika nale|y przytrzyma klawisz CTRL i nacisn klawisz ze strzaBk w prawo lub w lewo. Jest to u|yteczne w celu prze sunicia si do oznaczników, które nie zostaBy ponumerowane. Ò! Aby przenie[ si do danego kadru nale|y przycisn klawisz TAB lub klikn na wskaznik obecnego kadru w celu jego wyselekcjonowania. U|ywajc formatu kodu czasowego SMPTE nale|y wej[ do odpowiedniego kadru i nacisn RETURN. Na przykBad, po wej[ciu 0:00:43:05, scena przechodzi do kadru 43 sekundy i 5 kadrów do sceny. Ò! Aby przesun si do przodu lub do tyBu o okre[lony czas trwania nale|y nacisn klawisz TAB lub klikn wskaznik obecnego kadru w celu jego wyselekcjonowania. U|ywajc 9 formatu kodu czasowego SMPTE nale|y wej[ do czasu trwania i nacisn RETURN. Na przykBad nacisn ENTER przy + 5:03 aby przesun si do przodu o 5 sek. i 3 kadry. Po naci[niciu ENTER przy - 1:23 nastpi przesunicie do tyBu o 1 sek. i 23 kadry. Ò! Aby zmieni format numerowania kadrów u|ywamy do liczenia kadrów w oknie sceny nale|y wybra opcje okna sceny w menu okien i wyselekcjonowa format z listy COUNT. Ò! Aby przenie[ poBczon scen audio w scen video nale|y klikn ikon gBo[nika w prawym dolnym rogu okna sceny. Trzy ustawienia dotycz peBnej gBo[no[ci, poBowicznej gBo[no[ci i caBkowitego jej wyBczenia. ZMIANA ROZMIARU OKNA SCENY Mo|na zmieni rozmiar okna sceny poprzez przesunicie któregokolwiek rogu okna. Kiedy nastpuje zmiana rozmiaru sceny video, wy[wietlona scena przeskakuje do jednego z nieistniejcych rozmiarów. Aby wyskalowa wy[wietlon scen tak, aby pasowaBa do rozmiaru okna sceny, nale|y przytrzyma klawisz SHIFT i przesun. OGLDANIE FORMY FAL AUDIO W OKNIE SCENY Mo|na wybra jedn z czterech mo|liwo[ci przegldania aby wy[wietli form fal audio w oknie sceny audio: poszerzon, normaln, streszczon lub bardzo streszczon. Przegld poszerzony ukazuje najwicej szczegóBów podczas gdy przegld streszczony umo|liwia dBu|szy czas trwania dzwiku w oknie. Mo|na tak|e poszerzy okno sceny audio aby uBatwi sobie odnajdywanie punktów i oznaczników ustawienia, szczególnie gdy pracuje si z poszerzonym przegldem formy fal audio. Aby poszerzy lub stre[ci form fal audio w oknie sceny, nale|y: klikn na kontrol formy fal umieszczon nad kontrol JOG lub SHUTTLE aby wybra pomidzy form poszerzon, normaln, streszczon lub bardzo streszczon. UWAGA: w celu skrócenia scen audio, forma fal audio mo|e zosta poszerzona aby ukaza przyrost (inkrement) nawet tak maBy jak 1/600 sekundy. Aby zobaczy wicej detali w porcji o niskiej amplitudzie fal nale|y Ò! Uaktywni okno sceny i wybra opcje okna sceny z menu okien Ò! U|y okienka dialogowego opcji okna sceny w celu ustawienia opcji wy[wietlenia formy fali na BOOSTED (doBadowany, wspomaganie). U{YWANIE OKNA KONSTRUKCYJNEGO " Okno Konstrukcyjne wy[wietla ukBadane klipy od lewej do prawej w kolejno[ci w jakiej bd one w montowanym filmie. " Okno Konstrukcyjne zawiera lini czasu (time ruler) - do okre[lania pozycji danego miejsca w czasie, palet narzdzi (do selekcji i edycji klipów) i zmienn ilo[ ta[m monta|owych (tracks) - przy podstawowych ustawieniach jest ich siedem. 10 TRAWERSOWANIE OKNA KONSTRUKCYJNEGO W celu przesuwania si po ta[mach monta|owych u|ywaj suwaka (Scroll bar) w dolnej cz[ci Okna Konstrukcyjnego. Przyci[nij klawisz HOME aby przeskoczy do pocztku projektu lub pocztku wybranego klipu. Przyci[nij END w celu przeskoku do koDca projektu lub koDca wybranego klipu. U{YWANIE POP-MENU OKNA KONSTRUKCYJNEGO Je|eli Okno Konstrukcyjne jest aktywne przyciskaj na jego polu prawy przycisk myszy wywoBujemy POP-MENU. Zawarto[ Pop-menu jest uzale|niona od pozycji kursora w momencie przyci[nicia prawego klawisza myszki. Je[li kursor jest nad klipem video - POP-MENU zawiera komendy edycyjne video. Je[li kursor jest nad klipem audio - POP-MENU zawiera komendy edycyjne audio Je[li kursor jest nad czystym polem pojawi si - RIPLE EDIT TOOL ZMIANA ILOZCI TAZM MONTA{OWYCH VIDEO I AUDIO Okno Konstrukcyjne mo|e zawiera do 99 video i 99 audio ta[m. Do ustawienia ilo[ci ta[m sBu|y funkcja Add/Delete Tracks z menu Project. Mo|na ustawi inn ilo[ ta[m audio i inn ilo[ ta[m video. Dodawane ta[my video s dodane do ta[m superimpozycyjnych (S1-S97), audio (X1-X97) UKAADANIE KLIPÓW W OKNIE KONSTRUKCYJNYM W celu umieszczenia klipu w Oknie Konstrukcyjnym nale|y przenie[ ikon danego klipu z Okna Projektu i upu[ci na odpowiedniej ta[mie okna konstrukcyjnego. Klip video musi by upuszczony na ta[mach video, a klip audio na ta[mach audio. Po przeniesieniu klipów do Okno Konstrukcyjnego w Oknie Projektu przy u|ywanych klipach pojawiaj si ikony: dla klipu video i stopklatki - kolorowe kóBko, dla klipu adudio - w|yk , dla klipów audio/video obydwie ikony. W celu przeniesienia kilku klipów do Okno Konstrukcyjnego nale|y: " wybra klip i trzymajc klawisz CTRL wybra nastpne " przenie[ wybrane klipy do Okno Konstrukcyjnego W celu przeniesienia wszystkich klipów z Okna Projektu do Okno Konstrukcyjnego nale|y " wybra SELECT ALL z menu EDIT " przenie[ je i upu[ci w Oknie Konstrukcyjnym U{YWANIE POACZONYCH KLIPÓW AUDIO/VIDEO Je[li klip zawiera i audio, i video nazywany jest klipem poBczonym. Je[li przeniesiesz klip poBczony do Okno Konstrukcyjnego zostanie on umieszczony odpowiednio na ta[mie video i audio. Np. Je[li umie[cisz klip na ta[mie S15 to audio zostanie umieszczone na ta[mie X15 11 W celu usunicia cz[ci audio lub video klipu poBczonego bez wpBywu na jego cz[ drug nale|y: " wybra w Oknie Konstrukcyjnym cz[, któr chcemy usun " wcisn klawisz DELETE lub Clear z menu EDIT. USUWANIE KLIPÓW Z OKNA KONSTRUKCYJNEGO Je[li zdecydujesz, |e dany klip nie jest ci potrzebny w projekcie, mo|esz go usun z Okno Konstrukcyjnego, usunicie z Okno Konstrukcyjnego nie usuwa klipu z Okna Projektu. Usuwajc klip mo|esz pozostawi na jego miejscu czyste pole (DELETE) lub usun klip z wykonaniem przesunicia wszystkich klipów nastpnych w lewo by puste pole zniknBo (RIPLLE DELETE). RIPPLE DELETE uzyskuje si poprzez zaznaczenie klipu i wci[nicie klawiszy CTRL+DELETE. USUWANIE WOLNEJ PRZESTRZENI POMIDZY KLIPAMI Je[li z jakiego[ powodu zostanie puste miejsce pomidzy klipami i chcesz go usun nale|y: " zaznaczy puste pole do usunicia " wybra funkcj Ripple delete z menu EDIT lub przycisn CTRL+DELETE U{YWANIE NARZDZI W OKNIE KONSTRUKCYJNYM Okno Konstrukcyjne posiada w dolnym lewym rogu zestaw narzdzi do selekcji i edycji klipów. NARZDZIA OKNA KONSTRUKCYJNEGO Narzdzia Okna Konstrukcyjnego pozwalaj na wybranie i zmontowanie scen w filmie. Ikony narzdzi pojawiaj si na palecie narzdzi ulokowanej w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego. Poszerzone menu ukazujcych si narzdzi znajduje si pod szeregiem wybiórczym narzdzi. Po wybraniu narzdzia z menu pojawiajcych si narzdzi, wchodzi ono na miejsce narzdzia z szeregu wybiórczego na palecie. W celu wybrania narzdzia nale|y klikn na jego ikon w palecie narzdzi lub nacisn liter na klawiaturze, która danemu narzdziowi odpowiada. Po wybraniu narzdzia wskaznik zmienia si na ikon narzdzi gdy zostanie ustawiony nad odpowiedni cz[ci okna konstrukcyjnego. NARZDZIE WYBORU (litera s na klawiaturze) To narzdzie w oknie konstrukcyjnym wybiera i przesuwa sceny, przej[cia i oznaczenia, po jednym za ka|dym razem. Zmienia si na wskaznik rozcigajcy gdy zostanie umiejscowione nad krawdzi sceny, pozwalajc na skrócenie lub wydBu|enie sceny przez cignicie. 12 Aby skróci scen, nale|y: 1. Umiejscowi narzdzie wyboru na krawdzi sceny w celu jej skrócenia lub wydBu|enia. Narzdzie wyboru zamienia si we wskaznik rozcigajcy. 2. Przesun w celu skrócenia lub wydBu|enia sceny; nastpnie pu[ci przycisk myszki gdy scena przyjmie po|dan dBugo[. NARZDZIE IN POINT (litera I na klawiaturze) To narzdzie w oknie konstrukcyjnym ustawia punkt pocztkowy dla scen filmu, scen audio, przej[ i paska obszaru pracy. W celu wybrania narzdzia in point (rozpoczynajcego) podczas gdy narzdzie wyboru dziaBa - nale|y przytrzyma przyciski CONTROL i SHIFT. Aby przyci scen u|ywajc narzdzia rozpoczynajcego i koDczcego nale|y: 1. Wybra jedno z narzdzi w oknie konstrukcyjnym poprzez kliknicie na ikon narzdzia lub naci[nicie klawisza I lub O na klawiaturze. UWAGA: po klikniciu jednorazowym na narzdzie rozpoczynajce lub koDczce, wraca ono do poprzedniej formy, i.e. do pozycji narzdzia wyboru. W celu u|ywania tych narzdzi wielokrotnie, nale|y klikn dwa razy. 2. Klikn narzdzie rozpoczynajce na lewej krawdzi pierwszego kadru, który ma zosta wy[wietlony w filmie. 3. Klikn narzdzie koDczce na prawej krawdzi ostatniego kadru wy[wietlonego w filmie. NARZDZIE KOCCZCE - out point (klawisz O na klawiaturze). To narzdzie w oknie konstrukcyjnym ustawia zakoDczenia dla scen filmowych, scen audio, przej[ i paska obszaru pracy. W celu wybrania narzdzia koDczcego podczas gdy narzdzie wyboru cigle dziaBa, nale|y przycisn przycisk CONTROL. W celu skrócenia sceny przy u|yciu narzdzia rozpoczynajcego i koDczcego nale|y: 1. Wybra narzdzie rozpoczynajce lub koDczce w oknie konstrukcyjnym poprzez kliknicie na ikon narzdzia lub naci[nicie klawisza I lub O na klawiaturze. UWAGA: po klikniciu jednorazowym na narzdzie rozpoczynajce lub koDczce, wraca ono do poprzedniej formy, i.e. do pozycji narzdzia do wyboru. W celu u|ywania narzdzi wielokrotnie nale|y klikn dwa razy. 2. Klikn narzdzie rozpoczynajce na lewej krawdzi pierwszego kadru, który ma zosta wy[wietlony w filmie. 3. Klikn narzdzie koDczce na prawej krawdzi ostatniego kadru wy[wietlanego w filmie. NARZDZIE SZEREGU WYBIÓRCZEGO (wyboru szeregowego) RANGE SELECT (klawisz e na klawiaturze) To narzdzie umo|liwia wybór wielu pozycji w oknie konstrukcyjnym. Po wybraniu wielu pozycji wiele komend z menu sceny i monta|u zostaje zastosowanych do wszystkich wybranych pozycji. 13 NARZDZIA POWIKSZANIA - ZOOM ( z na klawiaturze) Te narzdzia funkcjonuj podobnie jak wskaznik jednostki czasu znajdujcy si na dole okna konstrukcyjnego. Narzdzie ZOOM-IN zmniejsza jednostk czasu, narzdzie ZOOM-OUT zwiksza j. (nale|y przycisn klawisz ALT). To narzdzie potrafi równie| narysowa markiz (du|y namiot) i wypeBni okno konstrukcyjne wybranym obrazem. Jednostka czasu zostaje wówczas odpowiednio dopasowana. NARZDZIE RKA - HAND ( h na klawiaturze) Narzdzie to zwija, zroluje spiralnie zawarto[ okna konstrukcyjnego w celu wy[wietlenia innych partii filmu. NARZDZIE SELEKCJI BLOKU (BLOCK SELECT) To narzdzie wybiera segment równej dBugo[ci ze wszystkich [cie|ek w oknie konstrukcyjnym. Aby przesun lub skopiowa blok scen u|ywajc narzdzia selekcji bloku nale|y: 1. Wybra owo narzdzie w oknie konstrukcyjnym i poszerzy tak, aby uzyska obszar równej szeroko[ci na wszystkich [cie|kach. 2. Przesun narzdzie selekcji bloku gdziekolwiek w [rodek wybranego obszaru i nacisn klawisz ALT. UWAGA: Je|eli klawisz ALT nie zostanie u|yty razem z narzdziem wyboru bloku, narzdzie bdzie dziaBaBo jako wirtualny selektor scen. Wskaznik zmieni si w narzdzie rczne. 3. Przesun, aby wyselekcjonowany blok scen zostaB skopiowany w odpowiednim obszarze, nastpnie pu[ci przycisk myszki i klawisz ALT (odpowiedni obszar to obszar pusty, którego szeroko[ jest równa bdz wiksza od wyselekcjonowanego bloku scen. Gdy nastpuje ulokowanie odpowiedniego obszaru, wszystkie [cie|ki w oknie konstrukcyjnym s pod[wietlone). Blok scen jest umiejscowiony w nowym miejscu w oknie konstrukcyjnym. Okno projektowe jest zaktualizowane w celu ukazania wszystkich nowych scen, które zostan utworzone. UWAGA: Je|eli do skopiowanej selekcji zostan doBczone poBczone sceny, nowy zbiór scen nie zatrzyma pierwotnych poBczeD. NARZDZIE ZCIE{KI - TRACK TOD ( t na klawiaturze) Narzdzie to w oknie konstrukcyjnym selekcjonuje wszystkie sceny na [cie|ce od pierwszej sceny na któr si kliknie a| do koDca [cie|ki. Aby doda do selekcji, nale|y przytrzyma klawisz SHIFT i klikn. 14 NARZDZIE WIELOZCIE{KOWE - MULTITRACK TOD (m na klawiaturze) To narzdzie selekcjonuje wszystkie sceny w oknie konstrukcyjnym które zostaBy umiejscowione na prawo od punktu na który si kliknBo. W to nale|y wBczy równie| sceny, które zaczBy si wcze[niej na linii czasu i które cign si poza punkt na który si kliknie. NARZDZIE TNCE (RAZOR TOOL) To narzdzie w oknie konstrukcyjnym tnie scen na dwie lub wicej scen. W celu rozdzielenia sceny na dwie nale|y: Wybra narzdzie tnce w oknie konstrukcyjnym i klikn gdziekolwiek na scenie. Scena rozdzieli si na dwie oddzielne sceny a nowa scena zostanie dodana do okna projektowego. Ka|da scena odzwierciedla swój wBasny czas trwania, z nowym ukBadem punktu rozpoczcia i zakoDczenia. Aby rozdzieli scen na wszystkie nie zablokowane [cie|ki, nale|y klikn na ALT + narzdzie tnce RAZOR. Dla wikszej precyzji podczas rozdzielania sceny mo|na zmieni jednostk czasu w oknie konstrukcyjnym w celu wy[wietlenia wikszej ilo[ci kadrów lub mo|na u|y narzdzie ZOOM i nastawi je na dany obszar. UWAGA: W celu u|ycia narzdzia wicej ni| jednokrotnie nale|y dwa razy klikn na owo narzdzie (lub przycisn SHIFT+R) NARZDZIE FALISTEGO MONTA{U - RIPPLE EDIT (pojawia si po przedBu|eniu dziaBania innych narzdzi lub nale|y nacisn klawisz p na klawiaturze) Narzdzie to w oknie konstrukcyjnym dostosowuje czas trwania sceny bez wpBywu na czas trwania innych scen na [cie|ce. W celu zmienienia dBugo[ci sceny za pomoc tego narzdzia nale|y: 1. Wybra narzdzie z pojawiajcego si menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego lub nacisn klawisz p na klawiaturze. 2. Ustawi strzaBk myszki na zBczeniu pomidzy dwoma scenami i przecign w celu dostosowania czasu trwania po|danej sceny. Czas trwania tej sceny zostanie zmieniony bez wpBywu na czas trwania innych scen. NARZDZIE ROLUJCEGO MONTA{U - ROLLING EDIT pojawia si po przedBu|eniu dziaBania innych narzdzi lub po naci[niciu klawisza y na klawiaturze W celu skrócenia sceny za pomoc narzdzia nale|y: 1. Wybra narzdzie ROLLING EDIT z pojawiajcego si menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego lub przez naci[nicie klawisza y na klawiaturze. 15 2. Ustawi wskaznik myszki na zBczenie pomidzy dwoma scenami i przecign w celu zmienienia dBugo[ci sceny. Czas trwania jednej sceny zostanie dopasowany a czas trwania drugiej sceny zostanie skrócony lub wydBu|ony (dopasuje si do zmiany). NARZDZIE USUNICIA ACZENIA - LINK OVERRIDE pojawia si po przedBu|eniu dziaBania innych narzdzi lub po naci[niciu klawisza u na klawiaturze. Narzdzie to w oknie konstrukcyjnym pozwala na niezale|ne przesunicie fragmentu audio lub video poBczonej sceny. Aby pozby si czasowo poBczenia w celu odpowiedniego ustawienia , nale|y: 1. Wybra narzdzie LINK OVERRIDE z pojawiajcego si menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego. 2. Wybra fragment audio lub video poBczonej sceny i przesun w po|dane miejsce. Wybrany fragment przesunie si niezale|nie od poBczonego fragmentu. PoBczenie wróci w momencie puszczenia klawiszy i przycisku myszki. MaBe czerwone trójkty pojawi si na lewej krawdzi fragmentów audio i video poBczonej sceny wskazujc, |e audio i video s niezsynchronizowane. Nale|y klikn na którykolwiek z trójktów w celu sprawdzenia jak wiele kadrów ma niezsynchronizowane audio i video. UWAGA: PoBczenia zostaj tak|e czasowo zwolnione gdy odetnie si fragmenty audio lub video poBczonej sceny od okna konstrukcyjnego. PoBczenie powróci gdy wycity fragment zostanie przesunity z CLIPBOARDU z powrotem do okna konstrukcyjnego. NARZDZIE MIKIEGO ACZENIA - SOFT LINK TAB pojawia si po przedBu|eniu dziaBania innych narzdzi lub po naci[niciu klawisza l na klawiaturze. To narzdzie w oknie konstrukcyjnym tworzy mikkie poBczenie poBczenie pomidzy scen audio i scen video. W celu utworzenia mikkiego poBczenia midzy scenami audio i video nale|y: 1. Wybra scen audio lub video w oknie konstrukcyjnym. 2. Wybra narzdzie mikkiego Bczenia z pojawiajcego si menu narzdzi w dolnym lewym rogu okna konstrukcyjnego. 3. Klikn na scen, któr chce si poBczy. Je[li scena jest ju| cz[ci twardego Bczenia, nie mo|e zosta ona wBczona w Bczenie mikkie. Je[li scena jest cz[ci innego mikkiego poBczenia, nowe mikkie poBczenie zastpi stare. NARZDZIE NO{YCOWE ZANIKANIA - FADE SCISSORS TOD - pojawia si po przedBu|eniu dziaBania innych narzdzi lub po naci[niciu klawisza k na klawiaturze. Narzdzie to tworzy w oknie konstrukcyjnym dwa uchwyty obok siebie w sekcji kontroli zanikania audio lub naBo|onej sceny. Za pomoc tych dwóch uchwytów mo|na regulowa szybki wzrost lub zmniejszenie si zanikania w danym punkcie. 16 W celu dostosowania poziomów sceny audio za pomoc narzdzia zanikania nale|y: 1. Ustawi wskaznik na [rodkowej linii w sekcji kontrolnej AUDIO FADE na dole [cie|ki w oknie konstrukcyjnym. Wskaznik zmieni si na wskaznik palcowy. 2. Klikn w celu stworzenia uchwytu (czarny punkt). Mo|na utworzy tyle uchwytów ile jest koniecznych. 3. W celu usunicia uchwytu, usun go z terenu kontrolnego AUDIO FADE. 4. Przecign uchwyty w gór lub w dóB aby ustali kiedy scena audio ma si rozpocz czy te| zanikn. Pomidzy uchwytami pojawi si linia wskazujca czy scena audio ma si pojawi czy zanikn. Linia podnoszca si wskazuje na pojawienie si audio, linia opadajca ukazuje audio zanikajce. Okno INFO zostanie zaktualizowane w momencie ustawienia i dopasowania kontroli AUDIO FADE. 5. W celu ustawienia segmentu pomidzy dwoma uchwytami w jednakowy sposób, nale|y wybra narzdzie ustawienia zanikania w pojawiajcym si poszerzonym menu narzdzi w prawym dolnym rogu okna konstrukcyjnego i przesun segment w gór lub w dóB. 6. W celu wykonania cicia w kontroli AUDIO FADE nale|y wybra narzdzie zanikajce w pojawiajcym si poszerzonym menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego i klikn na kontrol AUDIO FADE. Takie dziaBanie powoduje ukazanie si dwóch uchwytów obok siebie. Te uchwyty mog si przyda w celu regulowania szybkiego zwikszania lub zmniejszania si gBo[no[ci dla danej sceny. {eby dostosowa zanikanie w scenach narzuconych, nale|y: 1. Ustawi wskaznik ponad górn lini w panelu kontroli zanikania w dole sceny na [cie|ce S. Wskaznik zamieni si na wskaznik palcowy. 2. Klikn w celu stworzenia uchwytu (czarny punkt) i przecign uchwyt w gór lub w dóB w celu dostosowania zanikania, mo|na utworzy tyle uchwytów, ile bdzie potrzebnych. Gdy uchwyt znajduje si na szczycie panelu kontroli zanikania, obraz naBo|ony jest w peBni widoczny; gdy uchwyt znajduje si na spodzie panelu, naBo|ony obraz jest niewidoczny. Okno INFO wy[wietla poziom zaniku danego uchwytu w procentach nieprzezroczysto[ci (100% = nieprzezroczyste). W celu usunicia uchwytu nale|y go odsun ze [cie|ki S. Linia pomidzy dwoma uchwytami wskazuje kierunek, dBugo[ i szybko[ zanikania. Im bardziej nachylony kt, tym gwaBtowniejsza nastpuje zmiana w intensywno[ci. 3. Dostosowa nie przejrzysto[ pomidzy dwoma punktami poprzez wybrane narzdzie regulujcego zanikanie z poszerzone go menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego i poprzez przesuwanie segmentu w gór lub w dóB. U|ywajc narzdzia selekcji mo|na równie| wybra narzdzie regulujce zanikanie poprzez naci[nicie i przytrzymanie klawisza SHIFT. Nie przejrzysto[ naBo|onej sceny mo|e zosta ustawiona na staBe poprzez dostosowanie kontroli zanikania w podobny sposób przed utworzeniem uchwytów. 4. W celu uczynienia cicia w kontroli zanikania nale|y wybra narzdzie no|ycowe zanikania z pojawiajcego si poszerzonego menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego i klikn na kontrol zanikania. Takie dziaBanie wywoBa pojawienie si dwóch uchwytów zaraz koBo siebie. Mo|e to by u|yteczne podczas regulowania szybkiego zmniejszania lub zwikszania dBugo[ci i prdko[ci zanikania w danym punkcie. 17 NARZDZIE USTAWIENIA ZANIKANIA - FADE ADJUST- MENT TOOL pojawia si po naci[niciu klawisza g na klawiaturze. Narzdzie to w oknie konstrukcyjnym dopasowuje segment w sekcji kontrolnej zanikania audio lub naBo|onej sceny. W celu dopasowania poziomów sceny audio z narzdziem ustawiania zanikania nale|y: 1. Ustawi wskaznik na [rodkowej linii w sekcji kontrolnej AUDIO FADE na dole [cie|ki audio w oknie konstrukcyjnym. Wskaznik zmieni si na wskaznik palcowy. 2. Klikn w celu utworzenia uchwytu (czarna kropka). Mo|na utworzy dowoln ilo[ uchwytów, w zale|no[ci od zapotrzebowania. 3. W celu usunicia uchwytu nale|y odsun go z obszaru kontroli AUDIO FADE. 4. Pocign uchwyty w gór lub w dóB w celu ustalenia kiedy scena audio ma si rozpocz czy te| zanikn. Pomidzy uchwytami pojawi si linia wskazujca na to, czy scena audio si rozpoczyna, czy zanika: linia podnoszca si wskazuje na pojawienie si audio, linia opadajca wskazuje audio zanikajce. Okno INFO zostanie zaktualizowane w momencie ustawienia, dopasowania kontroli AUDIO FADE. 5. W celu jednakowego ustawienia segmentu pomidzy dwoma uchwytami nale|y wybra narzdzie ustawienia zanikania w pojawiajcym si poszerzonym menu narzdzi w prawym dolnym rogu okna konstrukcyjnego i przesun segment w gór lub w dóB. W celu ustawienia zanikania w naBo|onych scenach nale|y: 1. Ustawi wskaznik ponad górn lini w panelu kontroli zanikania na dole sceny na [cie|ce S. Wskaznik zmieni si na wskaznik palcowy. 2. Klikn w celu stworzenia uchwytu (czarna kropka) i przesun uchwyt w gór lub w dóB aby ustawi zanikanie; mo|na utworzy dowoln ilo[ uchwytów, w zale|no[ci od potrzeb. Gdy uchwyt znajduje si na szczycie panelu kontroli zanikania, naBo|ony obraz jest niewidoczny. Okno INFO wy[wietla poziom zanikania (FADE LEVEL) odpowiedniego uchwytu w procentach nieprzezroczysto[ci (100% = nieprzezroczysto[). W celu pozbycia si uchwytu, usun go ze [cie|ki S. Linia pomidzy dwoma uchwytami wskazuje na kierunek, dBugo[ i szybko[ zanikania. Im bardziej ostry kt, tym gwaBtowniejsza zmiana w intensywno[ci. 3. Dopasuj nieprzezroczysto[ pomidzy dwoma punktami przez wybranie narzdzia regulujcego zanikanie z pojawiajcego si poszerzonego menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego i poprzez przesuwanie segmentu w gór lub w dóB. U|ywajc narzdzia selekcji mo|na równie| wybra narzdzie regulujce zanikanie poprzez naci[nicie i przytrzymanie klawisza SHIFT. Nieprzezroczysto[ naBo|onej sceny mo|e zosta ustawiona na staBe poprzez dostosowanie kontroli zanikania w podobny sposób przed utworzeniem uchwytów. 4. W celu uczynienia cicia w kontroli zanikania nale|y wybra narzdzie no|ycowe zanikania z pojawiajcego si poszerzonego menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego klikn na kontrol zanikania. Takie dziaBanie wywoBa pojawienie si dwóch uchwytów zaraz obok siebie. Mo|e to by u|yteczne podczas regulowania szybkiego zmniejszania bdz te| zwikszania dBugo[ci i szybko[ci zanikania w danym punkcie. 18 NARZDZIE ZANIAKANIA AUDIO - AUDIO FADE TOD (klawisz v na klawiaturze) Narzdzie to tworzy automatyczn dezintegracj audio pomidzy dwoma scenami. W celu otrzymania mo|liwo[ci dezintegracji nale|y klikn na pierwsz scen audio a nastpnie klikn na drug, która zachodzi na pierwsz. NARZDZIE ROZCIGANIA - STRETCH TOOL (klawisz w na klawiaturze) Narzdzie to zmienia czas trwania sceny i dopasowuje jej prdko[ do nowego czasu trwania. U{YWANIE OKNA INFORMACYJNEGO Okno informacyjne wy[wietla dokBadne informacje na temat wybranego klipu, przej[cia lub przestrzeni. " Je|eli wybierzesz klip z Okno Konstrukcyjnego Okno Informacyjne wy[wietli nazw klipu, jego typ, prdko[ - je[li zostaBa zmieniona w stosunku do oryginalnej, czas trwania klipu, wielko[ klipu, czas rozpoczcia i zakoDczenia klipu i aktualn pozycj znacznika np. StrzaBki. " Je[li wybierzesz przej[cie Transition - Okno Informacyjne wy[wietli jego nazw, czas trwania, czas rozpoczcia i zakoDczenia. " Je[li wybierzesz puste pole Okno Informacyjne poda jego dBugo[, czas rozpoczcia i zakoDczenia. Aby wywoBa Okno Informacyjne nale|y przycisn CTRL-8 lub wybra je z menu WINDOWS USTAWIENIE OZNACZNIKÓW MIEJSCA NA WYRÓWNANIE SCEN: Oznaczniki miejsca pozwalaj na oznaczenie punktów w linii czasu i w scenach które mog zosta wykorzystane do wyrównania z innymi scenami i zmianami w oknie konstrukcyjnym; na przykBad, je[li chcemy aby scena audio zaczBa zanika w pewnym kadrze w scenie video. Poprzez ustawienie oznaczników miejsca w obu scenach mo|na przesun jeden oznacznik do drugiego w celu precyzyjnego ustawienia. Oznaczniki pracuj w poBczeniu z opcj SNAP to EDGES w okien ku dialogowym opcji okna konstrukcyjnego. Gdy ta opcja zostanie wybrana, scena w oknie konstrukcyjnym przeskoczy do oznacznika w linii czasu gdy porusza si w obrbie zakresu oznacznika. Podobnie oznaczniki w scenach, umieszczone na ró|nych [cie|kach przeskakuj jeden do drugiego gdy zostan przeniesione do danego limitowanego zakresu. 19 U{YWANIE OPCJI PRZESKOKU DO KRAWDZI (SNAP TO EDGRS) Narzdzie przeskoku w lewym górnym rogu okna konstrukcyjnego wskazuje czy opcja zostaBa wybrana. Je|eli nie chcemy, aby oznaczniki przeskakiwaBy bezpo[rednio jeden do drugiego (do [rodka) nale|y usun opcj w okienku dialogowym opcji okna konstrukcyjnego. Aby wybra opcj nale|y klikn na narzdzie przeskoku lub nacisn klawisz TAB gdy okno konstrukcyjne pozostaje aktywne. USTAWIANIE OZNACZNIKÓW MIEJSCA W LINII CZASU Mo|na ustawi a| do 10 oznaczników miejsca w linii czasu aby wskaza gdzie dane sceny maj si rozpocz, a gdzie zakoDczy. Mo|na ustawi oznaczniki podczas przegldania filmu lub poprzez wybranie punktu na linii czasu. Aby ustawi oznaczniki miejsca na linii czasu, nale|y: 1. Umie[ci cienk lini w linii czasu w po|danym punkcie. (Nie trzeba przeciga myszki, jedynie przesun j a| do momentu, gdy cienka linia w linii czasu zostanie umiejscowiona w po|danym czasie). Nale|y si upewni, |e scena nie zostaBa wyselekcjonowana; w innym przypadku oznacznik bdzie umieszczony w wybranej scenie. 2. Przytrzyma klawisz SHIFT i nacisn liczb od 0 do 9. Numerowany zielony oznacznik pojawi si na linii czasu. 3. Przecign scen do oznacznika w celu ustawienia go w po|danym czasie pocztkowym lub koDcowym. Je|eli opcja SNAP to EDGES zostanie wybrana lewa lub prawa krawdz sceny przeskoczy do oznacznika. Aby ustawi oznacznik w linii czasowej z okna CONTROLLER, nale|y: 1. Wybra CONTROLLER z menu okien. Powinny si pojawi okno CONTROLLER i okno przegldu. 2. U|y kontrole okna CONTROLLER w celu ustawienia kadru filmu, który ma zosta oznaczony. Te kontrole dziaBaj tak samo jak te w oknie sceny. 3. Wybra liczb z pojawiajcego si menu MARK. Numerowany oznacznik dla wy[wietlonego kadru jest ustawiony w linii czasu 4. Aby ustawi oznacznik podczas przegldania, nale|y przytrzyma klawisz SHIFT i nacisn liczb od 0 do 9. Oznacznik zostanie ustawiony w linii czasu. Aby usun oznacznik miejsca z linii czasu nale|y: 1. Ustawi cienk lini w linii czasu nad oznacznikiem, który ma zosta usunity. 2. Nacisn c . Oznacznik powinien zosta usunity. PozostaBe numery oznaczników nie zostan zapisane. USTAWIENIE OZNACZNIKÓW MIEJSCA W SCENACH . Mo|na ustawi 1000 oznaczników miejsca w scenie ale tylko 10 mo|e by ponumerowanych. Mo|na dokBadnie ustawi oznaczniki w scenie audio podczas realizacji dzwiku, upraszczajc wykonanie zadania zsynchronizowania [cie|ek audio ze [cie|kami video. Zarówno ponumerowane, jak i nie ponumerowane oznacznik scen pojawi si jako niebieskie etykietki w thumbnails okna konstrukcyjnego. 20 Aby ustawi oznacznik miejsca w scenie filmu lub w scenie audio nale|y: 1. W oknie sceny znalez kadr sceny lub obszar formy fali który chcemy oznaczy u|ywajc którkolwiek z metod opisanych w Przegldaniu i odtwarzaniu sceny w oknie sceny. 2. Aby ustawi ponumerowany oznacznik nale|y wybra numer oznacznika z pojawiajcego si menu oznaczników (mark menu). Adobe Premiere umieszcza pocisk (kulk) obok liczby w pojawiajcym si menu oznaczników aby wskaza |e oznacznik jest u|ywany i umieszcza oznacznik z wybranym numerem w kadrze lub w formie fali. 3. Aby ustawi ponumerowany oznacznik miejsca podczas gdy scena filmu lub scena audio jest odgrywana nale|y przytrzyma klawisz SHIFT i nacisn po|dan liczb na klawiaturze. 4. Aby ustawi nie ponumerowany oznacznik nale|y nacisn znak równo[ci (=) lub klawisz plus (+). Mo|na ustawi nie ponumerowane oznaczniki podczas odtwarzania sceny audio lub sceny filmu. Aby wyrówna oznaczniki miejsca w oknie konstrukcyjnym nale|y: 1. Upewni si, |e opcja ukazywania oznaczników jest wBczona poprzez wybranie opcji okna konstrukcyjnego z opcji okien. 2. Ustawi narzdzie wyboru na oznaczniku który chcemy wyrówna z innym oznacznikiem. Narzdzie wyboru zmieni kolor na szary 3. Nale|y rozpocz przesuwanie oznacznika . Podczas przesuwania przez [rodek oznacznika pojawi si prowadnik wyrównania aby pomóc w wyrównaniu oznaczników. Je[li opcja SNAP TO EDGES zostanie wBczona, oznaczniki przeskocz do siebie nawzajem. 4. Gdy oznaczniki zostan precyzyjnie wyrównane nale|y zwolni przycisk myszki. Aby usun oznacznik ze sceny audio lub ze sceny filmu nale|y: Aby usun oznacznik ze sceny filmu w oknie sceny nale|y ustawi wskaznik nad kadrem zawierajcym oznacznik i nacisn klawisz C lub X na klawiaturze - pozostaBe numery oznaczników nie zostan zapisane. Aby usun oznacznik ze sceny audio w oknie sceny nale|y wybra oznacznik w formie fali i nacisn C lub X na klawiaturze - pozostaBe numery oznaczników nie zostan zapisane. SZUKANIE OZNACZNIKÓW MIEJSCA W SCENACH: Mo|na u|y okna sceny w celu znalezienia kadrów, które zostaBy oznaczone w scenie. Aby znalez oznacznik nale|y zastosowa jedn z poni|szych metod: " Klikn na GOTO i wybra ponumerowany oznacznik miejsca z pojawiajcego si menu. Kulki (pociski) wskazuj, które oznaczniki s u|ywane w scenie. " Nacisn liczb od 0 do 9 na klawiaturze aby doj[ do oznacznika. " Mo|na przej[ do nastpnego lub cofn si do poprzedniego oznacznika przez przytrzymanie klawisza CTRL i nacisn klawisze ze strzaBkami w lewo lub w prawo. PRZYCINANIE SCEN (TRIMMING CLIPS) Trimming odnosi si do dodawania lub odejmowania kadrów aby zmieni czas trwania sceny. Pozycja kadru rozpoczynajcego scen jest nazywana punktem startowym (in point), 21 czasami nazywanym tak|e gBow (head) a pozycja kadru koDczcego jest nazywana punktem koDczcym (out point), czasami nazywanym tak|e ogonem (tail). Sceny mog zosta poddane trimmingowi w oknie sceny, w oknie konstrukcyjnym lub w oknie trimmingu. Z tych trzech okien, okno trimmingu oferuje naj[ci[lejsz kontrol i natychmiastow reakcj zwrotn. Zmiany dotyczce punktu rozpoczynajcego lub koDczcego scen nie maj wpBywu na scen zródBow na twardym dysku; maj jedynie wpByw na sposób u|ycia sceny zródBowej przez Adobe Premiere podczas budowania filmu. Nie mo|na uczyni sceny audio lub sceny filmu dBu|szych ni| scena zródBowa chyba |e zostanie u|yta w tym celu komenda SPEED aby zwolni scen i przedBu|y czas jej trwania. Najkrótszym czasem trwania ka|dej sceny jest jeden kadr. NajdBu|szym czasem trwania ka|dej sceny jest jedna godzina. PRZYCINANIE SCEN W OKNIE SCENY Scena otwiera si w oknie sceny przy kadrze korespondujcym z obecnym punktem rozpoczynajcym. Licznik czasu pokazuje czas trwania sceny od obecnego punktu rozpoczynajcego do obecnego punktu koDczcego. UWAGA: Mo|na u|y okna sceny w celu ustawienia punktu rozpoczynajcego i koDczcego dla danej sceny przed importowaniem jej do projektu. Jest to u|yteczne w celu importowania ró|nych cz[ci pojedynczej sceny jako oddzielnych scen. Aby zmieni punkt rozpoczynajcy lub koDczcy w oknie sceny nale|y: 1. Znalez miejsce w którym chce si ustawi punkt rozpoczynajcy dla sceny u|ywajc jednej z metod opisanych w Przegldaniu i Odtwarzaniu Scen w oknie sceny. 2. Klikn na przycisk In lub nacisn SHIFT + I w celu ustawienia punktu rozpoczynajcego. Dla scen filmu w górnym lewym rogu okna sceny uka|e si wskaznik punktu rozpoczynajcego. Dla scen audio wskaznik punktu rozpoczynajcego uka|e si w odpowiednim miejscu wzdBu| formy fali. 3. Nale|y znalez miejsce w którym si chce ustawi punkt koDczcy dla sceny i klikn na klawisz OUT lub nacisn SHIFT+O. Dla scen filmu Adobe Premiere umieszcza wskaznik punktu koDczcego w prawym górnym rogu okna. Dla scen audio wskaznik punktu koDczcego jest umiejscowiony w odpowiednim punkcie wzdBu| formy fali. Licznik czasu trwania na dole okna pokazuje nowy czas trwania sceny. UWAGA: Zmiana punktu rozpoczynajcego lub koDczcego poBczonego ze scen audio bdzie miaBa wpByw zarówno na odcinki filmu jak i na porcje audio poBczonej sceny. 22 USTAWIANIE PRECYZYJNYCH PUNKTÓW ROZPOCZYNAJCYCH DLA SCEN AUDIO: Rozpoczynajcy punkt dla sceny audio mo|na ustawi z du| precyzj gdy synchronizacja dzwiku jest krytyczna. Punkty rozpoczynajce scen audio mog by dopasowywane poprzez przyrosty 1/600 sekundy. Poniewa| Adobe Premiere synchronizuje sceny audio z szybko[ci kadru filmu mo|na odnosi si do elementu formy fali audio jako do kadru. Aby ustawi precyzyjny punkt rozpoczynajcy dla sceny audio nale|y: 1. Nastawi na zobrazowanie formy fali audio poprzez wybranie opcji okna sceny z menu okien i wybranie nowej warto[ci tempa. Mo|na ustawi tempo 600 kadrów na sekund. (tempa 100 i 600 kadrów na sekund s u|ywane do ustawiania tylko punktów rozpoczynajcych. Audio nie mo|e by gBadko odgrywane na tych ustawieniach.) 2. Nale|y u|y klawisza kadr do Przodu (Frame Forward) lub kadr do TyBu (Frame Backward) lub nacisn na klawisz strzaBki w lewo lub w prawo aby przesun si do przodu lub w tyB po jednym kadrze. 3. Klikn na przycisk In lub nacisn SHIFT + I w celu ustawienia punktu rozpoczynajcego. 4. Po zakoDczeniu ustawiania punktu rozpoczynajcego nale|y wybra opcje okna sceny z menu okien i przestawi tempo w jego pocztkowe ustawienie 30 kadrów na sekund. SZUKANIE PUNKTÓW ROZPOCZYNAJCYCH I KOCCZCYCH SCENY Okno sceny mo|e by u|yte w celu ustawienia punktów rozpoczynajcych i koDczcych sceny. Nale|y postpowa podobnie jak w przypadku szukania oznaczników miejsca w scenie. W celu znalezienia punktów rozpoczynajcych i koDczcych nale|y u|y jednej z poni|szych metod: " Klikn na GOTO i wybra In lub OUT z pojawiajcego si menu. " Nacisn I na klawiaturze aby przej[ do punktu rozpoczynajcego lub O aby przej[ do punktu koDczcego. TRIMMING SCEN W OKNIE KONSTRUKCYJNYM: Trimmingu sceny w oknie konstrukcyjnym mo|na dokona na kilka sposobów: Mo|na u|y narzdzi punktów rozpoczynajcych lub koDczcych, narzdzi rolujcego monta|u (ROLLING EDIT) oraz narzdzi falujcego monta|u (RIPPLE EDIT); mo|na tak|e po prostu przecign krawdzie sceny. Aby trimming byB bardziej precyzyjny nale|y wybra maB jednostk czasu w oknie konstrukcyjnym. Mo|na tak|e u|y przegldu krawdziowego w celu przegldnicia kadrów w oknie Przegldu podczas przesuwania krawdzi sceny. Po zmianie czasu trwania sceny w oknie konstrukcyjnym, okna Informacyjne, Projektu i Sceny s automatycznie zaktualizowane w stosunku do nowego czasu trwania sceny. 23 W celu dokonania trimmingu sceny u|ywajc narzdzi punktu rozpoczynajcego lub koDczcego nale|y: 1. Wybra punkt rozpoczynajcy lub koDczcy w oknie konstrukcyjnym przez kliknicie na ikon narzdzia lub poprzez naci[nicie klawisza I lub O na klawiaturze. UWAGA: je|eli kliknie si na narzdzie punktu rozpoczynajcego lub koDczcego jeden raz, narzdzie powraca do narzdzia wyboru po jednokrotnym u|yciu. W celu wielokrotnego u|ywania narzdzia punktu rozpoczynajcego lub koDczcego nale|y klikn dwa razy. 2. Klikn na narzdzie punktu rozpoczynajcego znajdujcego si na lewej krawdzi pierwszego kadru, który chcemy wy[wietli w filmie. 3. Klikn na narzdzie punktu koDczcego znajdujcego si na prawej krawdzi ostatniego kadru, który chcemy wy[wietli w filmie. W celu dokonania trimmingu poprzez przeciganie nale|y: 1. Usytuowa narzdzie wyboru na krawdzi sceny w celu jej skrócenia lub wydBu|enia. Narzdzie wyboru zmienia si we wskaznik rozcigajcy. 2. Przecign w celu skrócenia lub wydBu|enia sceny, nastpnie zwolni przycisk myszki gdy scena osignie po|dan dBugo[. Aby dokona trimmingu sceny za pomoc opcji przegldu krawdzi (Edge Viewing) nale|y: 1. Upewni si, |e okna Informacyjne i Przegldu s widoczne na pulpicie. 2. WBczy przegld krawdzi poprzez kliknicie na narzdzie przegldu krawdzi umieszczone w lewym górnym rogu okna konstrukcyjnego. Mo|na równie| u|y okienka dialogowego opcji okna konstrukcyjnego w celu wybrania opcji przegldu krawdzi. 3. W oknie konstrukcyjnym nale|y umiejscowi narzdzie wyboru na krawdzi sceny, która ma zosta skrócona lub wydBu|ona. Narzdzie wyboru zmienia si we wskaznik nacigania. 4. Nale|y zacz przeciganie krawdzi sceny. Podczas przecigania kadr korespondujcy z dopasowanym punktem rozpoczcia lub zakoDczenia sceny zostanie wy[wietlony w oknie przegldu, a adresy kodu czasowego dla rozpoczynajcych i koDczcych punktów sceny zostan wy[wietlone w oknie Informacyjnym. 5. Zwolni przycisk myszki po osigniciu po|danego punktu rozpoczynajcego lub koDczcego w scenie. U{YWANIE NARZDZI ROLUJCEGO MONTA{U (ROLLING EDIT) LUB FALISTEGO MONTA{U (RIPPLE EDIT) W OKNIE KONSTRUKCYJNYM: Narzdzie monta|u falistego dopasowuje czas trwania jednej sceny na [cie|ce i jednocze[nie nie zmienia czasu trwania pozostaBych scen na [cie|ce. Wszystkie sceny i przemiany na innych nie zablokowanych [cie|kach na prawo od punktu dopasowywania, zostaj przeniesione wzdBu| linii czasu aby dopasowa ruch sceny na [cie|ce falistej. Efekt zmiany czasu trwania w jednej scenie dopasowywuje (faluje) pozycje innych scen i mo|e zmieni ogólny czas trwania filmu. Monta| falisty jest tak|e czasami nazywany monta|em w stylu filmowym (film- style editing). 24 Narzdzie monta|u rolujcego dopasowywuje czas trwania jednej sceny ale jednocze[nie wydBu|a lub skraca czas trwania przylegBej sceny, |eby utrzyma pierwotny czas trwania sekwencji dwuscenowej i tym samym czas trwania caBej [cie|ki. Monta| rolujcy jest tak|e nazywany monta|em w stylu video (video-style editing). Podczas monta|u rolujcego mo|na u|y przegldu krawdzi w celu ogldnicia krawdzi sceny oraz sceny do niej przylegBej w oknie przegldu. Aby dokona trimmingu za pomoc narzdzia monta|u falistego nale|y: 1. Wybra narzdzie monta|u falistego z pojawiajcego si poszerzonego menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego. Mo|na równie| wybra narzdzie monta|u falistego przez naci[nicie P na klawiaturze. 2. Umiejscowi wskaznik myszki na zBczeniu pomidzy dwoma scenami i przecign w celu dopasowania czas trwania po|danej sceny. Czas trwania sceny zostanie dopasowany bez wpBywu na czas trwania innych scen. W celu dokonania trimmingu sceny za pomoc narzdzia monta|u rolujcego nale|y: 1. Wybra narzdzie monta|u rolujcego z pojawiajcego si poszerzonego menu narzdzi w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego . Mo|na równie| wybra narzdzie monta|u rolujcego poprzez naci[nicie Y na klawiaturze. 2. 2. Umiejscowi wskaznik myszki na zBczeniu pomidzy dwoma scenami i przecign w celu dokonania trimmingu sceny. Czas trwania jednej sceny zostanie dopasowany a czas trwania drugiej zostanie skrócony lub wydBu|ony w celu przesunicia dopasowania TRIMMING SCEN W OKNIE TRIMMINGU: Aby by bardzo precyzyjnym podczas trimmingu scen nale|y u|ywa okna trimmingu. Pozwala ono na dodanie lub odjcie kadrów ze scen w punktach monta|owych wzdBu| linii czasu. Podczas dopasowywania widoczny jest dokBadny kadr, który si pojawia po ka|dej stronie punktu monta|u. Podczas takiego trimmingu czasy trwania wszystkich pozostaBych scen na [cie|ce pozostaj nie zmienione jak podczas monta|u falistego. Wszystkie pozostaBe sceny na innych nie zablokowanych [cie|kach umiejscowionych na prawo od punktu monta|u zostan przesunite wzdBu| linii czasu w celu dopasowania ruchu scen na [cie|ce falistej. Istnieje mo|liwo[ u|ycia równie| narzdzia monta|u rolujcego w oknie trimmingu. Narzdzie monta|u rolujcego dopasowuje czas trwania jednej sceny i jednocze[nie wydBu|a lub skraca czas trwania sceny przylegBej. Pozwala to na utrzymanie pocztkowego czasu trwania sekwencji dwuscenowej i caBej [cie|ki. Podczas pracy w oknie trimmingu mo|na powróci z punktem monta|u do jego pocztkowego poBo|enia przez kliknicie na przycisk RESET. Wy[wietlenie okna trimmingu mo|na zmieni w ró|ny sposób. Okno mo|e wy[wietli pi kadrów na ka|dej stronie punktu monta|u. Mo|na równie| ustawi ilo[ kadrów w celu manipulowania przyciskami dodawania lub odejmowania oraz mo|na ustawi ilo[ sekund przegldu wokóB punktu monta|u. 25 Aby dokona monta|u falistego w oknie trimmingu nale|y: 1. Wybra trimming z menu okien - powinno si ukaza okno trimmingu. 2. Klikn na przycisk NEXT (nastpny) lub PREVIOUS (poprzedni) aby przesun lini monta|u do punktu, który ma zosta dopasowany. Kadry po obu stronach punktu monta|u zostan wy[wietlone w oknie trimmingu. Je|eli linia monta|u zostanie umieszczona na przemianie wtedy zostanie wy[wietlony ostatni kadr na [cie|ce A i pierwszy kadr na [cie|ce B. 3. Aby doda lub odj konkretn liczb kadrów ze sceny po lewej stronie punktu monta|u nale|y klikn na przycisk + lub - po lewej stronie okna. Aby doda lub odj kadr ze sceny po prawej stronie punktu monta|u, nale|y klikn przycisk + lub - po prawej stronie okna . 4. W celu dodania lub odjcia du|ej ilo[ci kadrów nale|y przecign kontrolk JOG na którkolwiek stron okna. Linia monta|u przesunie si w kierunku i na odlegBo[ przesunicia. Z kolei mo|na tak|e doda lub odj kadry przez kliknicie na jeden z wy[wietlaczy czasu i wydrukowanie nowej warto[ci czasu. 5. W celu przegldnicia nowego monta|u nale|y klikn na przycisk PLAY. W celu dokonania monta|u rolujcego w oknie trimmingu nale|y: 1. Wybra trimming z menu okien . Pojawi si okno trimmingu. 2. Przesun wskaznik myszki na zBczenie pomidzy dwoma kadrami wy[wietlonymi w oknie. Wskaznik zmieni si w narzdzie monta|u rolujcego. 3. Przecign w prawo lub w lewo w celu dokonania trimmingu sceny. Gdy czas trwania jednej sceny zostanie poddany trimmingowi, czas trwania drugiej sceny zostanie wydBu|ony. 4. Aby przegldn nowy monta| nale|y przycisn przycisk PLAY. Aby zmieni ustawienia okna trimmingu nale|y: 1. Uaktywni okno trimmingu projektu. 2. Wybra opcje okna trimmingu z menu okien lub klikn z prawej strony na klawisz tytuBu okna. Pojawi si okienko dialogowe opcji okna trimmingu. 3. Wybra format do wy[wietlenia kadrów na obu stronach punktu monta|u. Mo|na wy[wietli pojedynczy kadr na ka|dej stronie punktu monta|u, trzy kadry otaczajce punkt monta|u po ka|dej stronie lub 5 kadrów otaczajcych punkt monta|u po ka|dej stronie 4. Sprecyzowa przesunicie du|ego kadru, tzn. ilo[ kadrów przesuwajcych punkt monta|u za pomoc przycisków plus i minus z wikszymi numerami. Brakujcym numerem jest 5 kadrów. 5. Sprecyzowa ile sekund sceny (umieszczonych dookoBa punktu monta|u) powinno zosta odtworzonych podczas przegldu nowego punktu monta|u. 6. Aby odtworzy przegldy w najwikszym dostpnym rozmiarze w oknie trimmingu (lub w oknie przegldu je|eli okno trimmingu zostanie usunite) nale|y wybra odtwarzanie Przegldu w Maksymalnym Rozmiarze (PLAY PREVIEW AT MAXIMUM SIZE). 7. Nacisn OK USTAWIANIE CZASU TRWANIA SCENY Mo|na ustawi czas trwania ka|dej sceny filmu, sceny z nieruchomym obrazem lub przemieszczenia podczas gdy okno sceny jest uaktywnione lub gdy scena zostanie wybrana w oknie projektu, konstrukcyjnym lub w oknie kolejno[ci (sequence window). Ustawienie nowego czasu trwania zmienia punkt koDczcy sceny. Sceny uzale|nione od czasu (tj. filmy i sceny audio) nie mog zosta przedBu|one bardziej, ni| pocztkowy czas trwania 26 sceny chyba, |e do sceny bdzie zastosowana mniejsza prdko[ za pomoc komendy SPEED w menu sceny. Brakujcym czasem trwania scen z nieruchomym obrazem jest 1 sekunda. Mo|na zmieni ten czas trwania u|ywajc opcj Preferences z menu Pliku. Aby ustawi czas trwania sceny nale|y: 1. Wybra scen z okna Projektu, Konstrukcyjnego lub kolejno[ci. Mo|na równie| otworzy scen u|ywajc jedn z metod opisanych w cz[ci U|ywanie Okna Sceny. 2. Wybra czas trwania (Duration) z menu sceny w przypadku ustawiania czasu trwania sceny z nieruchomym obrazem mo|na nacisn przycisk DURATION w oknie sceny z nieruchomym obrazem. Pojawi si okienko dialogowe czasu trwania sceny. 3. Wej[ w czas trwania sceny za pomoc kodu czasowego SMPTE (godziny: minuty: sekundy: kadry:) i nacisn OK. Przy selekcji wielu scen, okienko dialogowe czasu trwania sceny pojawi si za ka|dym razem innej sceny. Aby ustawi brakujcy czas trwania dla scen z nieruchomym obrazem nale|y: 1. Wybra PREFERENCES>STILL IMAGE z menu pliku. Pojawi si okienko dialogowe nieruchomych obrazów (STILL IMAGES). 2. Wej[ w brakujcy czas trwania wszystkich scen z nieruchomym obrazem i nacisn OK. ACZENIE SCEN LUB ICH CECH W OKNIE KONSTRUKCYJNYM Adobe Premiere dostarcza standardowe komendy monta|u sBu|ce do cicia, kopiowania i Bczenia scen. Program ten równie| zawiera dwie dodatkowe komendy Bczenia: Bczenie w celu dopasowania (Paste to Fit) oraz Bczenie zwyczajowe (Paste Custom). Komenda Paste to Fit Bczy przekopiowane lub pocite sceny albo przemieszcza je w wybrany obszar okna konstrukcyjnego. Zmienia ona równie| czas trwania sceny (tj. ustala nowy punkt koDczcy) aby dopasowa j do nowego obszaru. Ta cecha jest szczególnie u|yteczna w celu wymiany sceny w oknie konstrukcyjnym na inn scen o takim samym czasie trwania. Komenda PASTE CUSTOM doBcza cz[ci, caBo[ sceny lub podzbiór jej cech (takich jak: filtry ustawienia ruchu, kontrola zanikania, ustawienia przezroczysto[ci) do wybranej sceny lub do wybranego obszaru okna konstrukcyjnego. Aby poBczy scen i zmieni czas jej trwania w celu dopasowania jej do wybranego obszaru nale|y: 1. U|y komendy kopiowania (COPY) w menu monta|u w celu skopiowania sceny z okna projektu, sceny lub konstrukcyjnego. 2. Wybra obszar sceny w oknie konstrukcyjnym w którym nastpi Bczenie sceny. 3. Wybra komend PASTE TO FIT z menu monta|u. 27 Aby poBczy scen i wybra sposób wpBywu na zawarto[ okna konstrukcyjnego nale|y: 1. U|y komendy COPY w menu monta|u w celu skopiowania sceny z okna projektu, sceny lub konstrukcyjnego. 2. Klikn na [cie|k lub scen w oknie konstrukcyjnym aby wybra cel Bczenia sceny. 3. Wybra PASTE CUSTOM z menu monta|u. Pojawi si okienko dialogowe ustawienia PASTE CUSTOM. 4. Nacisn  zawarto[" (CONTENT) aby wybra metod poBczenia sceny w oknie konstrukcyjnym. Opcja CONTENT pozwala na dopasowanie czasu trwania scen w oknie konstrukcyjnym aby umie[ci tam poBczon scen lub na odwrót. Okienko dialogowe PASTE CUSTOM wy[wietli ruchome przedstawienie rezultatów Bczenia. 5. Wybra spo[ród nastpujcych opcji zawarto[ci (CONTENT) - normalna. Aczy ona scen zródBow (przekopiowan) z obszarem przeznaczenia (Bczenia), który zostaB uprzednio wybrany. Je|eli scena zródBowa jest wiksza od obszaru przeznaczenia, punkt koDczcy sceny zródBowej zostanie dopasowany do tego obszaru. Je|eli scena zródBowa jest mniejsza ni| obszar przeznaczenia, nie zu|yta cz[ obszaru przeznaczenia pozostanie czysta (czarna). " Przesunicie punktu koDczcego zródBa. Dopasowywuje punkt koDczcy sceny zródBowej do wielko[ci obszaru przeznaczenia. " Przesunicie punktu rozpoczynajcego przeznaczenia. Zmienia punkt pocztkowy sceny przeznaczenia aby dopasowa czas trwania sceny zródBowej. " Przesunicie punktu rozpoczynajcego zródBa. Dopasowywuje punkt rozpoczynajcy sceny zródBowej tak, aby pasowaB do wielko[ci obszaru przeznaczenia. " Przesunicie punktu koDczcego przeznaczenia. Zmienia punkt koDcowy sceny przeznaczenia tak, aby dopasowa czas trwania sceny zródBowej. " Zmiana prdko[ci. Zwiksza lub zmniejsza prdko[ sceny zródBowej (i w konsekwencji czas jej trwania) w celu dopasowania obszaru przeznaczenia. Je|eli obszar przeznaczenia jest mniejszy ni| scena zródBowa, prdko[ sceny zostanie zwikszona. Je|eli obszar przeznaczenia jest wikszy ni| scena zródBowa, prdko[ zostanie zmniejszona. " Zcie|ki poBczone przesuniciem. Przesuwa wszystkie sceny na [cie|ce (i poBczone sceny na innych [cie|kach) w celu dopasowania czasu trwania sceny zródBowej (która pocztkowo mo|e by mniejsza lub wiksza ni| obszar przeznaczenia) " Przesunicie wszystkich [cie|ek. Przesuwa sceny na wszystkich [cie|kach aby dopasowa czas trwania sceny zródBowej. 6. Nacisn  ACZENIE" (PASTE). Aby doBczy cechy sceny do innych scen nale|y: 1. U|y komendy COPY w menu monta|u w celu skopiowania tej sceny w oknie konstrukcyjnym, której cechy zostan poBczone. 2. Wybra scen do której zostan doBczone cechy. 3. Wybra PASTE CUSTOM z menu monta|u. Pojawi si okienko dialogowe ustawieD PASTE CUSTOM. 4. Nacisn  USTAWIENIA" (SETTINGS) w celu wybrania opcji do poBczenia filtrów, ustawieD ruchu, kontroli zanikania lub ustawieD przezroczysto[ci od sceny na clipboardzie do sceny wybranej w oknie konstrukcyjnym. 5. Nacisn  ACZENIE" (PASTE). 28 DZIELENIE SCEN (Splitting clips): Aby podzieli pojedyncz scen filmu lub scen audio na dwie lub wicej osobne sceny mo|na u|y okna konstrukcyjnego . Mo|na tak|e podzieli poBczone sceny, wybra i podzieli blok scen. Podczas dzielenia sceny tworzy si dwie kopie sceny a okno projektu zostaje zaktualizowane aby pokaza dwie sceny zamiast jednej. Obie sceny cigle wskazuj na caB scen zródBow. Je[li cz[ audio lub video poBczonej sceny zostanie podzielona, bdzie to miaBo wpByw na obie cz[ci sceny. Aby podzieli scen w odpowiednim kadrze mo|na najpierw j rozdzieli w przybli|onym poBo|eniu a nastpnie, u|ywajc okna trimmingu precyzyjnie dobra cicie tak, aby pasowaBo dokBadnie do danego kadru. Chocia| nie mo|na poBczy nowych scen w jedn scen, jest mo|liwo[ powrotnego przyBczenia ka|dej rozdzielonej cz[ci pierwotnej sceny za pomoc okna trimmingu, które dopasuje punkt cicia. Mo|na zablokowa [cie|k w oknie konstrukcyjnym tak, |e monta| na innych [cie|kach nie bdzie miaB wpBywu na scen danej [cie|ki. Aby przedzieli scen na dwie sceny nale|y: Wybra narzdzie tnce w oknie konstrukcyjnym i klikn gdziekolwiek na scenie. Scena zostanie przedzielona na dwie osobne sceny, a nowa scena zostanie doBczona do okna projektu. Ka|da scena odzwierciedla swój wBasny czas trwania z nowymi ustawieniami punktu rozpoczynajcego i koDczcego. Aby rozdzieli sceny na wszystkich nie zablokowanych [cie|kach nale|y klikn ALT + na narzdzie tnce. Dla wikszej precyzji podziaBu sceny mo|na zmieni jednostk czasu w oknie konstrukcyjnym aby wy[wietli wicej kadrów. Mo|na tak|e u|y narzdzia ZOOM aby skoncentrowa si na danym obszarze. UWAGA: Nale|y klikn dwa razy na narzdzie tnce (RAZOR TOOL) lub nacisn SHIFT+R w celu wielokrotnego u|ycia tego narzdzia. Aby przesun lub skopiowa blok scen za pomoc narzdzia wyboru bloku nale|y: 1. Wyselekcjonowa narzdzie wyboru bloku w oknie konstrukcyjnym i przecign je w celu uzyskania obszaru równej szeroko[ci dla wszystkich [cie|ek. 2. Przesun narzdzie wyboru bloku gdziekolwiek w obrb wybranego obszaru i nacisn klawisz ALT. UWAGA: Je|eli klawisz ALT nie zostanie u|yty z narzdziem wybory bloku, narzdzie to bdzie funkcjonowa jako selektor wirtualnej sceny. Wskaznik zmieni si w narzdzie rczne. 29 3. Przecign w odpowiedni obszar w celu skopiowania wybranego bloku scen. Pu[ci przycisk myszki i klawisz ALT (odpowiedni obszar to pusty obszar o szeroko[ci wikszej bdz równej wybranemu blokowi scen). Przy umiejscawianiu tego obszaru wszystkie [cie|ki w oknie konstrukcyjnym zostan pod[wietlone. Blok scen zostanie umieszczony w nowym miejscu w oknie konstrukcyjnym. Okno projektu zostanie zaktualizowane, aby pokaza wszystkie nowo stworzone sceny. UWAGA: Je|eli do skopiowanego wyboru zostan doBczone poBczone sceny, nowy zbiór scen nie zachowa pierwotnych poBczeD. DOKONYWNIE MONTA{U WSTAWIAJCEGO (INSERT) I NAKAADAJCEGO (OVERLAY). Istniej trzy rodzaje monta|ów wstawiajcych, które mo|na zastosowa w oknie konstrukcyjnym. Mo|na przecign scen pomidzy ju| istniejce sceny w oknie konstrukcyjnym. Mo|na podzieli sceny w pewnym punkcie na linii czasu i wstawi, bdz te| naBo|y scen. Trzecia opcja umo|liwia wstawienie sceny poprzez ustawienie obszaru pracy w danym miejscu i odpowiednim rozmiarze, a nastpnie wymienienie kadrów z obszaru pracy na t sam ilo[ kadrów z nowej sceny. Podczas ustawiania sceny mo|na zablokowa i przenie[ sceny na inne [cie|ki aby zapobiec ich przesuniciu. Blokowanie [cie|ek jest bardzo u|yteczne w przypadku, gdy chcemy wstawi scen video do filmu bez zmieniania [cie|ki audio. WSTAWIANIE SCENY POMIDZY DWIE INNE SCENY Mo|na przecign scen pomidzy dwie ju| istniejce sceny w oknie konstrukcyjnym. Kiedy nastpuje wstawienie sceny pomidzy dwie inne, sceny i przemieszczenia na wszystkich nie zablokowanych [cie|kach przesuwaj si w prawo (faluj) aby stworzy miejsca dla nowej sceny. Aby wstawi scen pomidzy dwie inne w oknie konstrukcyjnym nale|y: Przecign scen z okna projektu, sceny lub konstrukcyjnego na zBczenie pomidzy dwoma scenami (z okna projektu mog zosta wybrane równie| sceny powielone). ZBcze zostanie pod[wietlone gdy scena bdzie prawidBowo umieszczona. Po zwolnieniu przycisku myszki scena zostanie wstawiona. Wszystkie inne sceny i przemieszczenia na nie zablokowanych [cie|kach przesun si w prawo aby stworzy miejsce dla nowej sceny. WSTAWIANIE LUB NAKAADANIE SCEN ZA POMOC LINII MONTA{U. Mo|na wstawi scen na [cie|k A poprzez podziaB scen w punkcie monta|u na linii czasu. Mo|na wstawi scen na dwa sposoby: poprzez przesunicie zawarto[ci nie zablokowanych [cie|ek w prawo od miejsca podziaBu aby stworzy miejsce dla nowej sceny lub przez naBo|enie nowej sceny na istniejcy poprzednio materiaB na prawo od punktu monta|u o caB dBugo[ sceny pomidzy punktem rozpoczynajcym i koDczcym. Podczas nakBadania 30 sceny, w zale|no[ci od materiaBu na prawo od punktu monta|u , mo|na wstawi kadry z wicej ni| jednej sceny. Tam, gzie nowa scena si koDczy, pojawia si nowe miejsce cicia. Aby wstawi lub naBo|y scen za pomoc linii monta|u nale|y: 1. Klikn na ciemnoszary obszar nad lini czasu aby przesun lini monta|u do punktu w oknie konstrukcyjnym, w którym zostanie wstawiona lub naBo|ona scena. Pojawi si okno CONTROLLER a kadr nad lini monta|u pojawi si w oknie przegldu. 2. Aby przesun lini monta|u dokBadnie w miejsce podziaBu nale|y przesun gBowic playbacku w oknie konstrukcyjnym. Mo|na równie| u|y okna CONTROLLER w celu precyzyjnego ustawienia linii monta|u. 3. Wybra scen która ma by wstawiona z okna projektu, biblioteki lub kolejno[ci lub otworzy scen w oknie sceny za pomoc jednej z metod opisanych w Otwieraniu sceny w oknie sceny. 4. Aby wstawi scen na [cie|k A i przesun zawarto[ innych [cie|ek, nale|y wybra z menu monta|u COPY TO CONSTRUCTION > INSERT AT EDIT LINE. Sceny i przemiany na wszystkich nie zablokowanych [cie|kach zostan rozdzielone w punkcie monta|u i przesunite na prawo aby stworzy miejsca dla sceny wstawionej na [cie|k. A komenda  Wstawiania w linii monta|u" (INSERT AT EDIT LINE) wstawia scen w okno konstrukcyjne i dodaje kopi sceny oraz nowe sceny stworzone przez podziaB do okna projektu. 5. Aby naBo|y scen na [cie|k A, usuwajc kadry na prawo od miejsca podziaBu, nale|y uaktywni okno sceny i wybra z menu monta|u COPY TO CONSTRUCTION > OVERLAY AT EDIT LINE. Z menu Edit Jedynie scena na [cie|ce A zostanie podzielona w punkcie monta|u a nowa scena zastpuje kadry na prawo od miejsca podziaBu. Komenda  NakBadania na linii monta|u" wstawia scen do okna konstrukcyjnego i dodaje kopi sceny i nowe sceny stworzone poprzez podziaB do okna projektu. WSTAWIANIE SCEN W CELU WYPEANIENIA OBSZARU PRACY Mo|na wstawi scen poprzez ustawienie obszaru pracy w odpowiednim poBo|eniu i rozmiarze i poprzez zastpienie kadrów pod obszarem pracy t sam ilo[ci kadrów z nowej sceny. Sceny na [cie|ce A s podzielone na pocztku i na koDcu obszaru pracy, a nowa scena wypeBnia przestrzeD pomidzy nimi. Aby wstawi scen nad kadrami w obszarze pracy nale|y: 1. Ustawi obszar pracy nad miejscem w które ma zosta wstawiona scena. 2. Wybra scen, która ma zosta wstawiona z okna projektu, biblioteki lub kolejno[ci lub otworzy scen w oknie sceny u|ywajc jednej z metod opisanych w Otwieraniu sceny w oknie sceny 3. Wybra z menu monta|u COPY TO CONSTRUCTION > REPLACEWORK AREA (zastpienie obszaru pracy). Komenda zastpienia obszaru pracy wstawia scen w okno konstrukcyjne i dodaje do okna projektu kopi sceny oraz now scen stworzon przez podziaB. 31 BLOKOWANIE ZCIE{EK W OKNIE KONSTRUKCYJNYM Podczas dokonywania procedur monta|u mo|na zablokowa [cie|ki w oknie konstrukcyjnym aby ruch scen na innych [cie|kach nie miaB wpBywu na sceny lub przemieszczenia na [cie|kach zablokowanych. Blokowanie [cie|ek jest szczególnie u|yteczne w przypadku wstawiania sceny video do filmu; nie ma ona wpBywu na sceny na [cie|ce audio i na odwrót : monta| sceny audio nie bdzie miaB wpBywu na [cie|ce video. Do takiego typu monta|u czsto odnosi si jako do monta|u  L". Zablokowana [cie|ka jest oznaczona pomaraDczowo-|óBtymi paskami w poprzek jego oznaczenia. W celu zablokowania lub odblokowania [cie|ki w oknie konstrukcyjnym nale|y zastosowa jedn z poni|szych metod: Klikn ALT+ na oznaczenie [cie|ki usytuowane na prawo od [cie|ki. Wybra z menu projektu LOCK / UNLOCK TRACKS ( blokowanie / odblokowanie [cie|ki) i klikn na nazw [cie|ki w okienku dialogowym blokowania [cie|ki. Zablokowane [cie|ki s wskazane za pomoc ikony kBódki w okienku dialogowym blokowania [cie|ki. USTAWIANIE PRDKOZCI DO PRZODU LUB DO TYAU W SCENIE Mo|na zmieni prdko[ sceny poprzez zastosowanie czynnika tempa lub ustawienie nowego czasu trwania dla sceny w okienku dialogowym prdko[ci sceny. Brakujc prdko[ci sceny zarówno dla scen filmu jak i scen audio jest 100%. Mo|na ustawi prdko[ od -10 000% do 10 000% - ujemny procent powoduje, |e scena jest odtwarzana do tyBu. Przy zmianie prdko[ci sceny, okna projektu i informacyjne odzwierciedlaj nowe ustawienie. Zmiana prdko[ci sceny skutecznie redukuje bdz te| zwiksza liczb kadrów w pierwotnej scenie; ma to wpByw na jako[ ruchu w scenach filmu i jako[ dzwiku w scenach audio oraz równie| na czas trwania sceny. Na przykBad ustawienie prdko[ci filmu na 50% (lub podwojenie jej czasu trwania) powoduje efekt powolnego ruchu poprzez podwojenie ilo[ci kadrów i rozszerzenie pocztkowego czasu trwania sceny; ustawienie prdko[ci sceny na 200% (lub skrócenie o poBow czasu jej trwania) podwaja prdko[ sceny, powodujc efekt szybkiego ruchu i zmniejszajc o poBow pocztkowy czas trwania sceny. UWAGA: Je|eli pracuje si ze scenami  60 pól na sekund" i je|eli zwolni si prdko[ sceny, nale|y si upewni, |e z okienka dialogowego opcji pola zostaBa wybrana opcja DEINTERLACE WHEN SPEED IS BELOW 100%. Podobnie, podczas pracy z takimi scenami, przy odwracaniu kierunku sceny nale|y si upewni, |e z okienka dialogowego opcji pola zostaBo wybrane REVERSE FIELD DOMINANCE. Ustawienie tych opcji pola zapobiega ewentualnym gwaBtownym ruchom. 32 Aby ustawi prdko[ dla sceny filmu lub sceny audio nale|y: 1. Wybra scen filmu lub scen audio z okna projektu lub z okna konstrukcyjnego. 2. Wybra prdko[ (SPEED) z menu sceny. 3. Wej[ w warto[ tempa od - 10 000% do 10 000% (nowe tempo) lub wej[ w nowy czas trwania w formacie kodu czasowego SMPTE. Ujemny procent powoduje, |e scena jest odtwarzana do tyBu. 4. Nacisn OK. Scena filmu lub scena audio zostaBa ustawiona na now prdko[. Warto[ prdko[ci pojawi si w oknie projektu. Je|eli zostaBy wybrane sceny powielone, okienko dialogowe sceny pojawi si ponownie dla ka|dej prdko[ci sceny. TWORZENIE ZAMRO{ONYCH KADRÓW ZE SCEN VIDEO Mo|na zamrozi ten kadr w scenie, który chcemy zatrzyma dla czasu trwania sceny. Zamro|enie kadru wywoBuje ten sam efekt co nieruchomy obraz. Mo|na zamrozi punkt rozpoczynajcy sceny, punkt koDczcy lub wskaznik 0. Aby stworzy zamro|ony kadr nale|y: 1. Ustawi punkt rozpoczynajcy lub koDczcy na kadrze na którym ma nastpi zamro|enie kolejno, ustawi wskaznik 0 przy kadrze. 2. Wybra scen w oknie konstrukcyjnym oraz przytrzymanie kadru (FRAME HOLD) z menu sceny. Pojawi si okienko dialogowe przytrzymania kadru. 3. Wybra punkt rozpoczynajcy, punkt koDczcy lub wskaznik 0 z pojawiajcego si menu. 4. Przy pracy z video  60 pól na sekund" nale|y wybra opcj DEINTERLACE w celu usunicia jakichkolwiek zmian, które mogByby zosta spowodowane przez zamra|anie kadru. 5. Nacisn OK. ROZDZIELANIE I ZESTAWIANIE POACZONYCH SCEN Istnieje prawdopodobieDstwo, |e kiedy[ bdziemy chcieli odseparowa poBczone kawaBki sceny audio i video w oknie konstrukcyjnym w taki sposób, |eby audio mogBo prowadzi video, lub na odwrót. Mo|na oddzieli poBczone sceny poprzez caBkowite usunicie poBczenia lub poprzez czasowe usunicie poBczenia i ponowne ustawienie kawaBka sceny. W Adobe Premiere istniej dwa mo|liwe rodzaje poBczeD pomidzy scenami audio i video. Gdy poBczone sceny audio i video maj swój pocztek w tym samym pliku filmowym, s poBczone twardym zBczem i tylko jedna scena pojawia si w oknie projektu. Twarde zBcze zostanie stworzone zanim scena zostanie importowana do projektu Adobe Premiere. Po usuniciu twardego zBcza zostaj utworzone dwie osobne sceny. Twarde zBcze nie mo|e zosta przywrócone.. 33 ZBcze mikkie jest stworzone w oknie konstrukcyjnym. Mo|na je utworzy pomidzy ka|d scen audio i video w oknie konstrukcyjnym (pod warunkiem, |e sceny nie s ju| cz[ci twardego zBcza). Aczenie mikkie umo|liwia zestawianie scen, które poprzednio byBy poBczone twardym zBczem. ZBcze mikkie zachowuje si dokBadnie tak samo jak zBcze twarde, lecz poBczone sceny pozostaj elementami niezale|nymi w oknie projektu. Aby usun (zBama) zBcze twarde lub mikkie nale|y: 1. Wybra odpowiedni scen w oknie konstrukcyjnym. 2. Wybra z menu monta|u Bamanie zBcza (BREAK LINK). Cz[ci audio i video staj si osobnymi scenami pozwalajcymi na zorganizowanie ich osobno w oknie konstrukcyjnym. Nie ponumerowany wskaznik zostanie przydzielony do [rodka niezale|nych scen audio i video. Mo|na zsynchronizowa sceny audio i video poprzez wyrównanie wskazników w oknie konstrukcyjnym. Aby stworzy zBcze mikkie pomidzy scen audio i video nale|y: 1. Wybra scen audio lub video w oknie konstrukcyjnym. 2. Wybra narzdzie mikkiego poBczenia z pojawiajcego si poszerzonego menu narzdzi (w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego). 3. Klikn na scen, która ma zosta poBczona. Je|eli scena jest ju| cz[ci twardego zBcza, nie mo|e zosta wBczona w zBcze mikkie. Je|eli scena jest cz[ci innego mikkiego zBcza, nowe mikkie zBcze zastpi stare. Aby czasowo usun poBczenie w celu ustawienia nale|y: 1. Wybra narzdzie usunicia Bczenia (LINK OVERRIDE) z poszerzonego menu narzdzi, pojawiajcego si w lewym dolnym rogu okna konstrukcyjnego. 2. Wybra cz[ci audio lub video poBczonej sceny i przecign j w po|dane miejsce. Wybrana cz[ bdzie si przesuwaBa niezale|nie od cz[ci poBczonej. ZBcze zostanie przywrócone po zwolnieniu klawiszy i przycisku myszki. MaBe czerwone trójkty pojawi si na lewej krawdzi cz[ci audio i video poBczonej sceny aby ukaza, |e audio i video s niezsynchronizowane. Nale|y klikn na którykolwiek trójkt aby zobaczy o ile kadrów audio i video s niezsynchronizowane. UWAGA: ZBcza mog by równie| czasowo usunite podczas cicia cz[ci audio i video poBczonej sceny z okna konstrukcyjnego. PoBczenie zostanie przywrócone, gdy pocita cz[ zostanie doBczona z clipboardu do okna konstrukcyjnego. KOMPILACJA FILMU Aby na bazie wykonanego projektu utworzy film video - do nagrania na ta[m video - nale|y wykorzysta funkcj MAKE MOVIE (Utwórz film). 34 Aby stworzy film nale|y: 1. upewni si czy na twardym dysku jest dostateczna ilo[ wolnego miejsca 2. wybra funkcj MAKE MOVIE z menu PROJECT -> otworzy si okno dialogowe Make Movie aktualne ustawienia s przedstawione w dolnej cz[ci okna 3. w celu zmiany parametrów wyj[ciowych nale|y wcisn klawisz OUTPUT OPTIONS -> otworzy si nowe okno zawierajce takie parametry jak: Output - zakres kompilacji - caBy projekt (Entire Project) lub jego zaznaczony fragment (Work Area) Video Size - rozdzielczo[ filmu (dla przypomnienia PAL - 768:576) Type - nale|y ustawi FIELD 2 Audio - parametry audio (w przypadku korzystania z programu Media Cache - AV Master najlepiej ustawi 44kHz, 16 bit Stereo - w innym przypadku MediaCache nie bdzie prawidBowo funkcjonowaB) Beep when finished - czy da sygnaB po zakoDczeniu kompilacji Open Finished Movie - czy automatycznie otworzy skompilowany klip Po tych ustawieniach przyci[nij OK. 4. W celu zmiany parametrów dotyczcych KOMPRESJI nale|y przycisn przycisk COMPRESSION Method - W przypadku pracy z kart AV MASTER nale|y wybra: FAST AV MASTER MJPEG Codec Limit Data Rate - nale|y wBczy i ustawi na poziomie nie przekraczajcym maksymalnego transferu danych z posiadanego twardego dysku Frames per second - 25 fps. Po tych ustawieniach przyci[nij OK. 5. Wprowadz nazw pliku wynikowego w pole Nazwa Pliku 6. Naci[nij Zapisz 7. Program zacznie przelicza projekt - to mo|e potrwa dBu|sz chwil. 8. Po wykonaniu kompilacji - je[li wBczona jest funkcja OPEN FINISHED MOVIE - otworzy si okno przegldu filmu - po wBczeniu przycisku PLAY film bdzie odtwarzany. UWAGA: Na ekranie monitora video/TV odtwarzane bd tylko filmy wykonane z parametrami odpowiadajcymi danej karcie video i systemu tv. (W przypadku wykorzystywania karty AV Master firmy FAST w systemie PAL parametry te to: Kompresja MJPEG AV Master Codec, Rozmiar klatki (Frame Size) 768:576, Ilo[ klatek na sekund (Frame Rate): 25 fps., system: PAL CO ZROBI GDY FILM  GUBI KLATKI? Przyczyny: 1.  Gubienie klatek mogBo wystpi w trakcie digitalizacji (nagrywania na twardy dysk - capture) filmu. Przyczyn jest zbyt wolny twardy dysk. Nale|y zwikszy stopieD kompresji (co daje w rezultacie zmniejszenie transferu danych) nagrywanego filmu. Programy do digitalizacji zazwyczaj informuj o ilo[ci opuszczonych klatek. 2.  Gubienie klatek wystpuje w trakcie odtwarzania filmu po kompilacji. Twardy dysk nie jest w stanie utrzyma staBego przepBywu danych. Rozwizania: 35 przed odtwarzaniem filmu uruchomi program typu cache np. Media Cache dla AV Master - jest to program, który umo|liwia odczyt filmu z twardego dysku z wyprzedzeniem, a sam film odtwarzany jest na bie|co z pamici operacyjnej RAM. Program Media Cache umo|liwia wprowadzenie cache (buforu) do 16MB. Eliminuje to sprawnie gubienie klatek, nawet gdyby dysk zatrzymaB si na kilka sekund. u|ywa do monta|u tylko scen które posiadany dysk jest w stanie pBynnie odtworzy wprowadzenie limitu transferu danych w oknie COMPRESSION do wysoko[ci nie przekraczajcej max.transferu z naszego dysku. Np. Je[li u|ywamy klipów o transferze 2MB/sek - ustawi limit transferu na 2,4MB/sek. Program Adobe Premiere bdzie wykonywaB efekty, przenikania itp. Nie przekraczajc podanej warto[ci. NARZDZIA OKNA TYTUAOWEGO - TITLE WINDOWS TOOLS W skBad narzdzi okna tytuBowego wchodz narzdzia i kontrole sBu|ce do tworzenia liter i obiektów. W celu u|ycia narzdzia do jednej operacji nale|y klikn na to narzdzie w okienku z narzdziami. W celu u|ycia danego narzdzia wielokrotnie, nale|y klikn na to narzdzie dwa razy. Do wyboru s nastpujce narzdzia: Narzdzia selekcji -  strzaBka Narzdzie eyedropper -  zakraplacz do oczu Narzdzie druku - (type tool) -  litera T Narzdzie liniowe (line tool) -  linia uko[na Narzdzie prostoktowe (rectangle tool) -  prostokt Narzdzie wieloktowe (polygon tool) -  wielokt Narzdzie zaokrglonego prostokta (rounded rectangle tool)  zaokrglony prostokt Narzdzie owalu (oval tool) -  owal NARZDZIA WYBORU - strzaBka Narzdzie to w oknie tytuBowym wybiera przedmiot lub blok tekstu. W celu jego wyselekcjonowania nale|y klikn na dany obiekt. Nacisn klawisz SHIFT razem z narzdziem selekcji w celu wyselekcjonowania wielorakich przedmiotów . Narzdzie selekcji zmienia si we wskaznik gdy zostanie umieszczone ponad punktem na wybranym przedmiocie. Mo|na wybra i przenie[ dany przedmiot w oknie tytuBowym przez przesuwanie go lub przez u|ywanie klawisza TAB i klawiszy ze strzaBkami na klawiaturze. Mo|na tak|e wybra wielorakie przed mioty i przesun je w grupie. 36 W celu wyselekcjonowania i przesunicia danych przedmiotów nale|y: 1. Klikn w celu wybrania przedmiotu u|ywajc narzdzie selekcji. Wybra wielorakie przedmioty poprzez kliknicie klawiszem SHIFT - za pomoc narzdzia selekcji. Wyselekcjonowa wszystkie przedmioty w oknie tytuBowym poprzez u|ycie SELECT/AU z menu monta|u (EDIT MENU). W celu wyselekcjonowania przedmiotów w kolejno[ci od przodu do tyBu nale|y przycisn klawisz TAB. Aby wybra je w kolejno[ci odwrotnej, nale|y przytrzyma klawisz SHIFT, a nastpnie przycisn klawisz TAB. 2. Przesun przedmiot w po|dane miejsce. Nacisn klawisz ze strzaBk aby przesun go w przyro[cie jednego pixla w danym kierunku pokazywanym przez strzaBk. Przytrzyma klawisz SHIFT i przycisn klawisz ze strzaBk aby przesun obiekt w przyro[cie piciu pixli w kierunku wskazanym przez strzaBk. 3. W celu ustawienia wybranego przedmiotu w centrum obszaru rysunkowego nale|y wybra z menu tytuBowego centrowanie horyzontalne lub centrowanie pionowe (VERTICAL). 4. Aby ustawi dany obiekt horyzontalnie w najni|szej, trzeciej cz[ci obszaru rysunkowego nale|y wybra POSITION IN LOWER THIRD z okna tytuBowego. NARZDZIE EYEDROPPER Narzdzie to zmienia ustawienie w oknie tytuBowym oparte na atrybutach danego przedmiotu lub koloru w tle. Nale|y klikn na jakikolwiek przedmiot lub cieD aby przypisa jego kolor, przezroczysto[ i atrybuty wypeBnienia stopnia nachylenia do SWATCHA koloru przedmiotu. Klikn ALT+ na jakikolwiek przedmiot lub cieD w celu przypisania jego atrybutów do SWATCHA koloru cieni. Klikn na jednostk pixel gdziekolwiek w tle w celu wybrania koloru z obrazu z tBa. NARZDZIE DRUKU - TYPE TOOL Narzdzie to w oknie tytuBowym tworzy druk i pozwala na monta| tekstu. W celu stworzenia druku nale|y: 1. Wybra narzdzie druku. 2. Klikn w oknie tytuBowym tam, gdzie ma si rozpocz druk i wydrukowa po|dany tekst. Mo|na wyda druk w okienku rozpoczcia tekstu poprzez wybranie druku z kursorem, a nastpnie u|ycie standartowego cicia i operacji. 3. Klikn poza okienkiem rozpoczcia tekstu po zakoDczeniu drukowania. Wszystkie kolory, przezroczysto[ i ustawienia stopnia nachylenia w okienku z narzdziami zostan poddane do druku. Nowo stworzony druk nie posiada cienia. W celu dopasowania cech druku nale|y: 1. Wybra narzdzie druku i przesun w celu wyselekcjonowania druku, który ma zosta dopasowany. 2. Wybra FONT z menu tytuBowego. W okienku dialogowym FONT, zmieni go. 3. Aby zmieni styl druku, justowanie i cieD nale|y u|y komendy z menu tytuBowego. 4. Aby zmieni rozmiar druku nale|y wybra SIZE (rozmiar) z menu tytuBowego a nastpnie wybra rozmiar punktowy. Aby zwikszy lub zmniejszy rozmiar punktowy w 1-punktowym 37 przyro[cie trzeba przytrzyma klawisz CTRL i nacisn klawisze  wikszy od" (>) lub  mniejszy od" (<). Mo|na równie| rozcign bdz te| skurczy druk aby zmieni jego rozmiar i stosunek wydBu|enia. 5. W celu kernowania druku, klikn aby ustawi kursor pomidzy dwoma czcionkami lub przesun aby wybra wszystkie czcionki, które maj by wBczone w celu dopasowania; nastpnie nale|y wybra jedn z opcji: " klikn lewe kernujce narzdzie w celu zredukowania przerwy pomidzy literami; klikn prawe kernujce narzdzie aby zwikszy odstp midzy literami. (2) Przytrzyma klawisz CTRL. U|ywajc klawiszy ze strzaBk w prawo i w lewo mo|na zwikszy bdz te| zmniejszy przerw pomidzy literami (czcionkami). " Aby nastawi kernowanie ponownie, przytrzyma klawisz " CTRL i klikn na którekolwiek narzdzie kernujce. 6. Aby zmieni prowadzenie, przytrzyma klawisz CTRL i u|y klawiszy ze strzaBkami w gór i w dóB w celu zwikszenia bdz te| zmniejszenia prowadzenia w przyro[cie 1 pixla. UWAGA: wybrany FONT, rozmiar druku i justowanie druku bd zastosowane do wszystkich druków w bloku tekstowym; w celu pomieszania FONTÓW, rozmiarów druku i justyfikacji druku nale|y utworzy wicej ni| jeden blok tekstowy. NARZDZIE LINIOWE (LINE TOOL) Narzdzie to w oknie tytuBowym rysuje segmenty linii prostych. NARZDZIE PROSTOKTOWE (RECTANGLE TOOL) Narzdzie to w oknie tytuBowym rysuje ksztaBty prostoktne. Klikn na wypeBnion (praw) stron narzdzia prostoktnego w celu narysowania wypeBnionego prostokta. Klikn na lew stron prostokta w celu narysowania ramy prostokta. NARZDZIE WIELOKTOWE (POLYGON TOOL) Narzdzie to w oknie tytuBowym rysuje wielokty. Klikn na wy- peBnion (praw) stron narzdzia wieloktowego w celu narysowania wypeBnionego wielokta. Klikn na lew stron narzdzia wieloktowego aby narysowa ram wielokta. Nale|y rysowa wielokty po jednym boku, klikajc w celu ustawienia koDcowych punktów ka|dego segmentu linii prostej. Aby zakoDczy rysowanie wielokta nale|y ustawi kursor nad pierwszym punktem i klikn gdy maBe kóBeczko pojawi si obok kursora. Mo|na równie| klikn dwa razy w ka|dej chwili, aby zakoDczy rysowanie wielokta. NARZDZIE ZAOKRGLONEGO PROSTOKTA (ROUNDED RECTANGLE TOOL) Narzdzie to w oknie tytuBowym rysuje prostokty z zaokrglonymi ktami. Klikn na wypeBnion (praw) stron narzdzia zaokrglonego prostokta aby narysowa wypeBniony zaokrglony prostokt. Klikn na lew stron zaokrglonego prostokta aby narysowa ram. 38 NARZDZIE OWALU (OVAL TOOL) Narzdzie to w oknie tytuBowym rysuje owalne ksztaBty. Klikn na wypeBnion (praw) stron narzdzia owalu aby narysowa wypeBniony owal. Klikn na lew stron narzdzia owalu aby narysowa ram. OKIENKO SPRAWDZAJCE TRYBU SZKICU W OKNIE TY- TUAOWYM (DRAFT MODE CHECK BOX) To okienko sprawdzajce w oknie tytuBowym zostaje wyselekcjonowane w celu pracowania bez przegldu stopnia nasilenia koloru i nieprzezroczysto[ci. UBatwia to szybsze przerysowywanie druku i przedmiotów w oknie tytuBowym. Ta opcja nie ma wpBywu na jako[ wBa[ciwej sceny tytuBowej. Opcja mo|e by wybrana lub zniesiona przez naci[nicie klawisza akcentu (`). NARZDZIA KERNINGU (KERNING TOOLS) Narzdzia te w oknie tytuBowym (widoczne jedynie w trybie monta|u druku) pozwalaj na dodanie lub usunicie przerwy pomidzy dwoma czcionkami lub pomidzy wielorakimi czcionkami w wybranym bloku druku. Aby kernowa druk, nale|y: 1. Klikn w celu ustawienia kursora pomidzy dwoma czcionkami lub przesun w celu wybrania wszystkich czcionek, które maj by wBczone do przystosowania. 2. Wybra jedn z poni|szych opcji: klikn na lewe narzdzie kerningowe w celu zredukowania przerw midzy czcionkami, klikn na prawe narzdzie w celu zwikszenia odstpów midzy czcionkami. Przytrzyma klawisz CTRL i zastosowa klawisze ze strzaBkami w lewo i w prawo w celu zmniejszenia , bdz te| zwikszenia przerw midzy czcionkami. W celu skasowania ustawienia kerningu nale|y klikn klawiszem CTRL + na którekolwiek z narzdzi kerningowych. WODZIK CI{ARU LINIOWEGO (LINE WEIGHT SLIDER) Wodzik ten w oknie tytuBowym (niewidoczne gdy dokonuje si obszar druku lub wypeBnionych przedmiotów) pozwala na dopasowanie ci|aru liniowego framugi przedmiotu. Przesun wodzik w celu wybrania ci|aru liniowego dla danego przedmiotu (pomidzy 1 a 16 piklów). WSKAyNIKI KOLORU (COLOR SWATCHES) Wskaznik koloru przedmiotu (kwadrat w lewym górnym rogu) w oknie tytuBowym wy[wietla kolor obecnie wybranego przedmiotu; wskaznik koloru cienia (kwadrat w prawym dolnym rogu) wy[wietla kolor cienia wybranego przedmiotu. Klikn w celu wybrania. 39 KONTROLA PRZESUNICIA CIENIA (SCHADOW OFFSET CONTROL) Ta kontrola w oknie tytuBowym pozwala na ustawienie cienia w relacji do jego przedmiotu. KsztaBt kontroli odzwierciedla typ obiektu, który zostaB wybrany. W celu ustalenia pozycji cienia nale|y przesun kontrol cienia do okienka z narzdziami. Aby zmieni kt przesunicia do 45° nale|y przytrzyma klawisz SHIFT w momencie przesuwania. WspóBrzdne przesunicia (podane w pikselach) zostan wy[wietlone nad kontrol. Aby nie ustawi |adnego cienia dla wybranego przedmiotu nale|y przesun kontrol cienia do [rodka lub na zewntrz okienka kontroli. W celu usunicia cienia nale|y go przesun z terenu kontroli. KONTROLE STOPNIA NASILENIA (GRANDIENT CONTROLS Kontrole te w oknie tytuBowym pozwalaj na stworzenie stopnia nasilenia koloru i nieprzezroczysto[ci po[ród obiektów i cieni. Pocztkowe i koDcowe kolory s reprezentowane przez maBe wskazniki koloru. Ustawienia nieprzezroczysto[ci dla punktów rozpoczcia i zakoDczenia pojawi si nad odpowiednimi wskaznikami kolorów. Przegld stopnia nasilenia pojawia si w okienku poni|ej wskazników koloru. WODZIKI NIEPRZEZROCZYSTOZCI (OPACITY SLIDERS) Wodziki te w oknie tytuBowym pojawiaj si po klikniciu na maBe czarne strzaBki znajdujce si nad pocztkowym i koDcowym wskaznikiem koloru. Kontroluj one nieprzezroczysto[ dla punktu pocztkowego i koDcowego stopnia nasilenia i jednakow nieprzezroczysto[ wypeBnieD. Ustawienia nieprzezroczysto[ci dla punktu pocztkowego i koDcowego stopnia nasilenia i jednakow nieprzezroczysto[ wypeBnieD. Ustawienia nieprzezroczysto[ci dla punktu pocztkowego i koDcowego pojawi si nad odpowiednimi wskaznikami koloru. Nieprzezroczysto[ mo|e oscylowa pomidzy 0% (czyste) i 100%. Mo|na zmieni nieprzezroczysto[ poprzez kliknicie na maB czarn strzaBk nad odpowiednim wskaznikiem koloru i przesunicie wodzika nieprzezroczysto[ci w odpowiednie miejsce. W celu ustawienia wspólnego stopnia nieprzezroczysto[ci dla obu punktów (pocztkowego i koDcowego) stopnia nasilenia nale|y klikn na maBy czarny trójkcik pomidzy wskaznikami i dopasowa kontrol wodzika. 40

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
adobe premiere pro 1 5 techniki studyjne
Adobe Acrobat 9 9 PL Oficjalny podręcznik
Adobe Premiere Pro CC 7 2 1
adobe illustrator cs2 cs2 pl oficjalny podrecznik
ADOBE CS4 Extension Manager help PL

więcej podobnych podstron