plik


LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAA IN{YNIERII ZRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ZLSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORYJNA Temat wiczenia: WYZNACZANIE CIEPAA SPALANIA I WARTOZCI OPAAOWEJ PALIW GAZOWYCH Wyznaczanie ciepBa spalania i warto[ci opaBowej paliw gazowych 2 1. PODSTAWY TEORETYCZNE Spalanie jest egzotermiczn reakcj polegajc na Bczeniu si paliwa z tlenem. Mo|e ono by zupeBne i caBkowite (spaliny nie zawieraj substancji palnych oraz caBa masa paliwa ulega spaleniu), lub niezupeBne oraz niecaBkowite w przypadkach, gdy ilo[ tlenu jest niewystarczajca. Prowadzc obliczenia bilansowe procesw chemicznych entalpi poszczeglnych substancji biorcych udziaB w procesie okre[lamy zgodnie z reguB: I = Ich,u + I , (1) f gdzie: I  entalpia substancji w danych warunkach, Ich,u  entalpia chemiczna substancji w warunkach umownych, If  fizyczna nadwy|ka entalpii ponad stan umowny. W miejsce entalpii chemicznej w stanie odniesienia podstawiamy entalpi tworzenia, warto[ opaBow lub ciepBo spalania substancji. Dwa ostatnie podej[cia s z reguBy stosowane podczas bilansowania procesw spalania. Warto[ opaBowa Wd paliwa jest to ilo[ ciepBa jaka wydziela si po caBkowitym i zupeBnym spaleniu jednostki masy paliwa i ochBodzeniu produktw spalania (spalin) do temperatury pocztkowej substratw, przy zaBo|eniu, |e zawarta w spalinach para wodna nie ulega wykropleniu. CiepBo spalania Wg paliwa jest to ilo[ ciepBa jaka wydziela si po caBkowitym i zupeBnym spaleniu jednostki masy paliwa i ochBodzeniu produktw spalania (spalin) do temperatury pocztkowej substratw, przy czym para wodna zawarta w spalinach ulega caBkowitemu wykropleniu. Z definicji warto[ci opaBowej Wd i ciepBa spalania Wg wynika, |e jedynie ciepBo spalania mo|e zosta wyznaczone eksperymentalnie. Okre[lenia warto[ci opaBowej dokonuje si zgodnie z rwnaniem: Wd = Wg - r " mk , (2) gdzie: Wd, Wg  oznaczaj odpowiednio warto[ opaBow i ciepBo spalania, r  utajone ciepBo parowania wody w temperaturze pocztkowej substratw, mk  ilo[ kondensatu otrzymanego po spaleniu jednostki masy paliwa. Do wyznaczania ciepBa spalania paliw staBych stosuje si bomb kalorymetryczn, za[ w przypadku paliw ciekBych i gazowych przepBywowy kalorymetr Junkersa. 2. OPIS STANOWISKA POMIAROWEGO I ZASADA POMIARU Stanowisko skBada si z przepBywowego kalorymetru wodnego Junkersa zasilanego gazem ziemnym (rys. 1). Ci[nienie gazu utrzymywane jest na staBym poziomie przez reduktor. PrzepByw gazu mierzony jest gazomierzem mokrym. Nasycony wilgoci gaz spalany jest w specjalnie przystosowanym palniku. Gorce spaliny, pBync przez kalorymetr oddaj ciepBo przepBywajcej wodzie. Zgodnie z definicj ciepBa spalania, przepByw wody nale|y tak dobra, aby temperatura wylotowa spalin byBa rwna temperaturze gazu i powietrza atmosferycznego, w ktrym spalany jest gaz. Jednocze[nie (ze wzgldu na straty ciepBa do otoczenia) przyrost temperatury wody powinien wynosi okoBo 10 C. Instrukcja laboratoryjna LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ Wyznaczanie ciepBa spalania i warto[ci opaBowej paliw gazowych 3 Rys. 1 Schemat stanowiska pomiarowego Woda chBodzca komor spalania 1 dopBywa do pBaszcza wodnego 3 z przelewu 11 i wpBywa do przelewu 12, z ktrego pBynie dalej do zlewu. W czasie pomiaru wod chBodzc gromadzi si w naczyniu 13. Woda dopBywajca do pBaszcze wodnego 3 ma temperatur tw1, a opuszczajc pBaszcz temperatur tw2. Palnik Bunsena 2 zasilany jest gazem o temperaturze tg i nadci[nieniu hg (mierzone za pomoc manometru i termometru 7 umieszczonego na gazomierzu). Ilo[ spalonego gazu mierzy gazomierz mokry 4. Stabilizacji ci[nienia gazu zasilajcego palnik dokonuje zawr wyrwnujcy ci[nienie 9. Wod powstaB ze spalenia wodoru zawartego w gazie gromadzi si w naczyniu 8. Gaz i powietrze przed spalaniem s nawil|ane: gaz w gazomierzu mokrym 4, a powietrze w nawil|aczu 10. Nawil|anie substratw ma na celu zmniejszenie bBdu w ocenie ilo[ci wody powstaBej ze spalenia wodoru zawartego w gazie. Temperatur spalin ts mierzy termometr 6. W skBad zestawu pomiarowego wchodzi ponadto barometr 14 i termometr do pomiaru temperatury otaczajcego powietrza 15. 3. OPIS POMIARW Po zapaleniu palnika i wBczeniu przepBywu wody przez kalorymetr nale|y tak wyregulowa jej strumieD, aby temperatura spalin na wylocie byBa rwna temperaturze substratw. Pomiary mo|na rozpocz po doprowadzeniu ukBadu do stanu ustalonego. Do tego momentu nale|y co pewien czas notowa parametry wody chBodzcej na wlocie i wylocie z kalorymetru. Przystpujc do pomiarw nale|y: 1. odczyta ci[nienie otoczenia, 2. odczyta parametry (temperatur i ci[nienie) gazu palnego, 3. odczyta temperatur wody na wlocie i wylocie z kalorymetru, 4. przez okoBo 3 min. prowadzi pomiar wBa[ciwy mierzc w tym samym czasie ilo[ spalonego gazu, ilo[ wody oraz skroplin wypBywajcych z kalorymetru, Instrukcja laboratoryjna LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ Wyznaczanie ciepBa spalania i warto[ci opaBowej paliw gazowych 4 4. OPRACOWANIE WYNIKW POMIARW Dysponujc warto[ciami objto[ci wody chBodzcej Vw, ktra przepBynBa przez kalorymetr oraz objto[ci skroplin Vskr obliczamy mas wody chBodzcej oraz mas skroplin: (3) mw = Vw " w mskr = Vskr " w (4) Dla zakresu parametrw wystpujcych podczas wiczenia najcz[ciej przyjmuje si gsto[ wody w = 1000 kg/m3. Bardziej poprawne byBoby jednak odczytanie gsto[ci z odpowiednich tablic dla aktualnych parametrw (temperatury) wody. CiepBo spalania gazu obliczamy ze wzoru: mw " cw " "t w Wg = , (5) Vg gdzie: Wg - ciepBo spalania, kJ/m3 mw  masa wody przepBywajcej przez kalorymetr w czasie pomiaru, kg cw  ciepBo wBa[ciwe wody, cw = 4.19 kJ/(kgK) "tw  przyrost temperatury wody chBodzcej, "tw = t2  t1 , K Vg  objto[ spalonego w czasie pomiaru zasadniczego gazu ziemnego, m3 Po wyznaczeniu ciepBa spalania mo|na, korzystajc z rwnania (2) obliczy warto[ opaBow gazu. Dla warunkw pomiaru mo|na przyj r = 2500 kJ/kg (w zasadzie powinna zosta odczytana z tablic dla aktualnego ci[nienia otoczenia). Otrzymane warto[ci ciepBa spalania i warto[ci opaBowej nale|y przeliczy na warunki normalne: tn = 0C, pn = 101 325 Pa. Aby obliczy ilo[ normalnych metrw sze[ciennych gazu zu|ytego w czasie pomiaru zapisujemy termiczne rwnanie stanu Clapeyrona dla warunkw normalnych i warunkw pomiaru: pn Vn = ng (MR)Tn Tn pg Vn = Vg " " (6) Tg pn pgVg = ng (MR)Tg Ci[nienie bezwzgldne gazu: pg = pot + pmg (7) Przeliczenia warto[ci ciepBa spalania i warto[ci opaBowej na warunki normalne dokonujemy wg nastpujcych zale|no[ci: Vg Wg,n = Wg " (8a) Vn Vg Wd,n = Wd " (8b) Vn Instrukcja laboratoryjna LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ Wyznaczanie ciepBa spalania i warto[ci opaBowej paliw gazowych 5 Mo|na rwnie| zapisa, |e: mw "cw " "tw Wg,n = (9) Vn oraz mskr " r Wd,n = Wg,n - (10) Vn Okre[lenie bBdw pomiaru zale|ne jest od ilo[ci wykonanych serii pomiarowych. Zazwyczaj, gdy n > 30 (n  ilo[ pomiarw) okre[la si niepewno[ typu A obliczajc odchylenie standardowe. Je[li n < 30 analiz wynikw przeprowadza si za pomoc rozkBadu t-Studenta. W przypadku, gdy dysponujemy tylko jednym pomiarem bBd okre[la si z tzw. prawa przenoszenia bBdw dla pomiaru po[redniego. Nale|y w tym przypadku dysponowa informacjami dotyczcymi dokBadno[ci u|ytych przyrzdw pomiarowych. W czasie wiczeD zazwyczaj udaje si zrealizowa dwie serie pomiarowe, w zwizku z czym do okre[lenia bBdu zastosowana zostanie trzecia z przedstawionych metod. Celem jest przedstawienia ciepBa spalania gazu w postaci: Wg,n g,n gdzie: "Wg,n "Wg,n "Wg,n 2 2 2 g,n = w w n m + "t + V "mw ""tw "Vn BBdy wyznaczenia masy wody i przyrostu temperatury wody okre[la si z przyrzdw, ktre sBu|yBy do ich pomiaru. Tak wic: m = 10 g w "t = 0.1 K w Okre[lenie bBdu wyznaczenia normalnej objto[ci spalonego gazu jest troch bardziej skomplikowane, poniewa| nie jest ona mierzona bezpo[rednio: "Vn "Vn 2 "Vn 2 + T + 2 V = n g "Vg Vg "Tg "pg pg V = 0.001 m3 g T = 0.1 K g p = 9.81 Pa (1 mmH2O) g Z rwnania (9) wyznaczamy pochodne czstkowe: Instrukcja laboratoryjna LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ Wyznaczanie ciepBa spalania i warto[ci opaBowej paliw gazowych 6 "Wg,n cw " "tw = "mw Vn "Wg,n mw " cw = ""tw Vn "Wg,n mw "cw " "tw = "Vn Vn 2 PozostaBe pochodne wyznaczamy z rwnania (6): "Vn pg "Tn = "Vg pn "Tg "Vn Tn = Vg "pg pn "Tg pg "Tn "Vn = -Vg 2 "Tg pn "Tg 5. SPRAWOZDANIE W sprawozdaniu nale|y zamie[ci: - krtk charakterystyk wielko[ci wyznaczanych, - schemat i krtki opis stanowiska pomiarowego, - sposb przeprowadzenia pomiarw, - zestawienie wynikw pomiarw, - obliczenia ciepBa spalania i warto[ci opaBowej paliwa, - okre[lenie bBdu pomiaru - uwagi koDcowe i wnioski. LITERATURA [1] Szargut J.: Termodynamika, PWN, Warszawa 1980. [2] Grniak H., Szymczyk J.: Podstawy termodynamiki, cz.II, Skrypt Politechniki Zlskiej nr 1676, Gliwice 1991. Instrukcja zaktualizowana 23.02.2004 Instrukcja laboratoryjna LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wd Wg
Stan cywilny, wyk struktura ludnosci wg 5 str
bioch wd 9
spalanie labor instr?rodynamika
wd
Benedykt XVI 2007 07 07 list apostolski Summorum Pontyficum instr
Ewangelia wg św Łukasza E lukasza16
Rch instr
RK3 RK wg miejsc powstawania
opal instr

więcej podobnych podstron