plik


ÿþAutor: Ewa [ak TEST PRZED MATUR 2007 PRZYKAADOWY ARKUSZ EGZAMINACYJNY Z BIOLOGII POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy 120 minut Instrukcja dla zdajcego 1. Sprawdz, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 10 stron (zadania 1 23). Ewentualny brak zgBo[ przewodniczcemu zespoBu nadzorujcego egzamin. 2. odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy ka\- dym zadaniu. 3. Pisz czytelnie. U\ywaj dBugopisu/pióra tylko z czarnym tu- szem/atramentem. 4. Nie u\ywaj korektora, a bBdne zapisy wyraznie przekre[l. 5. Pamitaj, \e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie. 6. Podczas egzaminu mo\esz korzysta z oBówka i gumki (wy- Bcznie do rysunków), linijki. [yczymy powodzenia! Za rozwizanie wszystkich zadaD mo\na otrzyma Bcznie 50 punktów Arkusz przygotowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON na wzór oryginalnego arkusza maturalnego. 1 Zadanie 1. (1 pkt) Kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) powszechnie wystpuje w komórkach budujcych or- ganizm czBowieka. Podaj gBówn rol DNA, któr peBni w tych komórkach. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Zadanie 2. (2 pkt) Poni\ej przedstawiono schemat budowy neuronu. Wypisz w miejscach wykropkowanych nazwy elementów oznaczonych cyframi 1, 2, 3 oraz funkcje, jakie peBni: Lp. Nazwa elementu Funkcja 1 .................................................... ....................................................................... 2 .................................................... ....................................................................... 3 .................................................... ....................................................................... Zadanie 3. (3 pkt) Na schematach przedstawiono budow wBókien mi[niowych poprzecznie pr\kowanych serca i szkieletowych. 2 Porównaj wBókna mi[niowe, biorc pod uwag trzy wyszczególnione kryteria. UzupeB- nij wykropkowane miejsca. Kryterium WBókna mi[niowe poprzecznie WBókna mi[niowe poprzecznie pr\kowane serca pr\kowane szkieletowe Liczba jder w jednym wBóknie ..................................................... .............................................................. UBo\enie wBókien wzgldem siebie ..................................................... .............................................................. Zale\no[ skurczu od naszej woli ..................................................... .............................................................. Wyka\ na wybranym przykBadzie zale\no[ budowy wBókien jednej z wyszczególnio- nych tkanek mi[niowych od peBnionej przez ni funkcji. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 4. (3 pkt) W szkielecie czBowieka wystpuje kilka rodzajów poBczeD ruchomych  stawów. Poni\ej zamieszczono schematy trzech rodzajów stawów. Wypisz w miejscach wykropkowanych nazwy tych stawów oraz przykBady ich wystpo- wania w organizmie. Lp. Nazwa stawu PrzykBad wystpowania 1 ......................................................... ....................................................................... 2 ......................................................... ....................................................................... 3 ......................................................... ....................................................................... Zadanie 5. (1 pkt) We wspóBczesnym [wiecie aktywno[ ruchowa ludzi jest coraz mniejsza. Obserwowane zja- wisko jest bardzo niekorzystne dla wspóBczesnego czBowieka, który od zarania dziejów wyka- zywaB si du\ sprawno[ci fizyczn. Uzasadnij stwierdzenie:  Sport to zdrowie . 3 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 6. (1 pkt) Zby czBowieka dorosBego czBowieka dziel si na siekacze, kBy, przedtrzonowe i trzonowe. Takie zró\nicowane uzbienie nosi nazw heterodontycznego. Napisz, jakie znaczenie ma heterodontyczne uzbienie we wstpnym przetwarzaniu po- karmu. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 7. (1 pkt) Zaznacz prawidBow odpowiedz. Krzywic u dzieci powoduje niedobór witaminy: a) B6 b) C c) A d) D Zadanie 8. (2 pkt) Poni\sza tabela podaje warto[ energetyczn wybranych produktów spo\ywczych oraz za- warto[ wglowodanów, biaBek i tBuszczów. Lp. Produkt Ilo[ Kalorie Wglowodany BiaBka TBuszcze 1. Chleb zakopiaDski 1 kromka 62 11,4 1,0 0,3 2. Chleb razowy 1 kromka 58 12,2 1,5 0,4 3. Chleb chrupki \ytni 1 kromka 26 5,6 0,5 0,1 4. Jogurt naturalny 100 g 80 8,1 4,2 3,3 5. Kefir 100 g 46 4,7 3,3 1,5 6. MasBo [mietankowe 7 g 47 [lady [lady 5,2 7. Ser Gouda 40 g 130 0,4 10,5 9,5 8. Jajo kurze gotowane 57 g 84 [lady 7,1 6,2 9. Dorsz wdzony 100 g 95 0 22,1 0,5 10. Poldwica 8 g 11 0 2,0 0,3 11. Szynka gotowana 40 g 156 0,2 9,2 13,2 12. Ciasto dro\d\owe 90 g 331 44,6 7,9 13,4 13. Herbata bez cukru 200 g [lady [lady 0,1 [lady 4 UBó\ jadBospis na [niadanie dla osoby chorej na cukrzyc, wybierajc cztery produkty spo[ród podanych w tabeli. Uzasadnij swój wybór jednym argumentem. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 9. (3 pkt) Na schemacie przedstawiono budow ukBadu pokarmowego czBowieka. Rozpoznaj narzdy oznaczone literami A, B. Podaj rol, jak peBni w procesie trawie- nia cukrów. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 5 Zadanie 10. (1 pkt) Midzy najgBbszym wdechem i wydechem wymieniane jest jednorazowo okoBo 4200 cm3 powietrza. W spoczynku wykonujemy zwykle 16 oddechów na minut (wentylacja minutowa na poziomie 8000 cm3). W czasie wysiBku warto[ ta mo\e wzrosn 20 razy. Zaproponuj wiczenie majce na celu uzyskanie lepszej wentylacji pBuc. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 11. (2 pkt) Zbadano wpByw palenia papierosów oraz wpByw zanieczyszczenia powietrza na zachorowal- no[ na przewlekBe zapalenie oskrzeli. WpByw palenia papierosów i zanieczyszczenia powietrza na przewlekBe zapalenie oskrzeli 250 200 150 100 50 0 bardzo niskie niskie [rednie wysokie zanieczyszczenie powietrza osoby niepalce osoby palce Zanalizuj przedstawione na wykresie wyniki. Zapisz dwa wnioski. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 6 Wska z nik na przewlekBe zapalenie oskrzeli zachorowalno [ ci (%) Zadanie 12. (3 pkt) Poni\sze schematy przedstawiaj budow \yBy i ttnicy. Podaj dwie ró\nice dotyczce budowy ttnic i \yB. Odpowiedz przedstaw w formie tabeli. Zadanie 13. (3 pkt) W obrbie autonomicznego ukBadu nerwowego mo\emy wyró\ni cz[ wspóBczuln i cz[ przywspóBczuln, które dziaBaj przeciwstawnie na wiele narzdów ciaBa. UzupeBnij tabel w miejscach wykropkowanych, korzystajc z podanych informacji. Narzd Cz[ wspóBczulna Cz[ przywspóBczulna yrenica rozszerzenie ..................................................... Oskrzela ..................................................... zw\enie [oBdek ..................................................... wzrost motoryki GruczoBy [linowe wydzielanie gstej [liny ................................................... 7 Zadanie 14. (2 pkt) Uczenie si jest przykBadem odruchu warunkowego. Jego podstaw jest zapamitywanie. Udowodnij, \e nale\y si  cierpliwie i nieustannie uczy . Podaj dwa argumenty. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 15. (2 pkt) Optymalne st\enie glukozy we krwi jest utrzymywane dziki antagonistycznemu dziaBaniu glukagonu i insuliny. UzupeBnij miejsca wykropkowane schematu, obrazujcego dziaBanie hormonów gluka- gonu i insuliny. Podwy\szenie st\enia glukozy we krwi INSULINA GLUKAGON pobudza rozkBad gliko- TRZUSTKA ................................. genu w wtrobie ................................. ......................................................... ......................................................... Zadanie 16. (3 pkt) W ka\dym chromosomie kolejno[ uBo\enia genów jest staBa. Zmiany zachodzce w ukBadzie genów w chromosomach nosz nazw mutacji strukturalnych. PosBugujc si rysunkiem, w którym za pomoc liter zobrazowano uBo\enie genów w chromosomie, przedstaw zaistniaBe zmiany w chromosomie po zaj[ciu duplikacji oraz delecji. Opisz, na czym polega jedna z wymienionych mutacji. PUCHATEK chromosom standardowy: chromosom po mutacji: ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 8 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 17. (2 pkt) W czasie translacji nastpuje przetBumaczenie kolejno[ci nukleotydów na kolejno[ amino- kwasów. Podczas jednej z translacji powstaBo 135 aminokwasów. Napisz, ile nukleotydów mRNA kodowaBo podane aminokwasy. Uzasadnij swój wybór. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 18. (3 pkt) Choroby dziedziczne zazwyczaj s wynikiem ró\nego rodzaju mutacji. Okre[l rodzaj mutacji powodujcy wystpienie zespoBu Turnera oraz zespoBu Downa. Podaj cech charakteryzujc jedn z wymienionych chorób. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & Zadanie 19. (2 pkt) Zale\no[ci midzy populacjami mog by przyjazne albo wrogie. W wypadku porostów zale\no[ midzy glonem i grzybem jest tak wielka, \e nie mogByby one bez siebie \y. Podaj nazw opisanej zale\no[ci przyjaznej oraz wytBumacz, na czym ona polega. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & 9 Zadanie 20. (3 pkt) W poni\szej tabeli zamieszczono rodzaje oddziaBywaD midzypopulacyjnych. Wpisz w miejsca wykropkowane po jednym przykBadzie ka\dego z oddziaBywaD. OddziaBywanie Populacja PrzykBady Komensalizm + 0 ....................................................... Neutralizm 0 0 ....................................................... Allelopatia +  ....................................................... Zadanie 21. (2 pkt) AaDcuchy pokarmowe, które okre[la si jako troficzne zale\no[ci liniowe, a nastpnie sie- ciowe, rzdz si prawem:  Produkuj i jestem zjadany . Wyja[nij, dlaczego reguBy tej nie potwierdzaj ro[liny owado\erne. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ....... Zadanie 22. (3 pkt) UzupeBnij poni\szy schemat, wpisujc po jednym przykBadzie wymienionych cz[ci skBa- dowych biocenozy. konsumenci II rzdu ............................................... konsumenci I rzdu producenci ............................ BIOCENOZA ................................. destruenci ............................. 10 Zadanie 23. (2 pkt) PaDstwo OkoDscy maj obydwoje grup krwi A. Jednocze[nie s heterozygotami pod wzgl- dem tej cechy. Jakie mo\liwe grupy krwi mog odziedziczy ich dzieci? Wypisz wszystkie mo\liwe ge- notypy i fenotypy dzieci. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & 11

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2007 operon chemia pp
2007 operon klucz bio pp
2007 operon klucz chemia pp
2007 bio pp (2)
2005 oke klucz bio pp

więcej podobnych podstron