■ Prawo oświatowe
Bogusław Tundńos, Kształcenie zawodowe w ustawie
Szanowni Czytelnicy,
Od wielu lat trwa debata nad kierunkiem zmian w szkolnictwie zawodowym. Słabością powszechnie dziś krytykowanego systemu jest nadmierne wyspec jalizowanie kształcenia oraz brak standardów kwalifikacyjnych i metod obiektywnej oceny jego jakości i efektywności. W małym stopniu jest ono dostosowane do warunków rynkowych. Niedostatecznie rozwinięty system poradnictwa zawodowego powoduje, iż rodzice i uczniowie, podejmując decyzje o wyborze szkoły zawodowej, nie kierują się ani analizą możliwości młodych ludzi, ani analizą oferty edukacyjnej.
0 wyborze drogi kształcenia często decydują moda i stereotypowe negatywne opinie na temat szkolnictwa zawodowego. Stąd też dziś, z pewnością, niedoceniane są technika, a szkoły zasadnicze stały się symbolem marginalizacji kulturowej.
Z kalendarza wdrażania zmian programowych w polskich szkołach wynika, że w niedalekiej przyszłości będziemy świadkami oraz aktywnymi uczestnikami przywracania wysokiej rangi szkolnictwa zawodowego. Początek zmian przewidziany jest na rok szkolny 2012/13. Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada, iż zreformowana szkoła zawodowa będzie szkołą pozytywnego wyboru, innowacyjnej wiedzy, umiejętności i kompetencji. Taki kierunek zmian jest zgodny z pizyjętym przez ministrów edukacji
1 Komisję Europejską programem „Edukacja i Szkolenie 2010” oraz zaleceniami Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 14 lutego 2008 r. w sprawie ustanowienia Europejskich Ram Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie.
Zmiany oiganizacyjno-programowe umożliwią korelację kształcenia zawodowego i ogólnego oiaz rzetelne praktyczne przygotowanie uczniów do radzenia sobie w szybko zmieniającym się społeczeństwie i gospodarce. Efektem edukacji dla tynku pracy powinno być bowiem nauczenie każdego człowieka, w trakcie standardowego procesu kształcenia, umiejętności optymalnego planowania swojego rozwoju zawodowego. Odnawianiu, po-szerzaniu i pogłębianiu kwalifikacji powinna służyć aktywność edukacyjna trwająca cale życie. Niezbędne jest zatem stworzenie programów kształcenia, dokształcania, doskonalenia zawodowego dostosowanych do potrzeb i oczekiwań otoczenia gospodarczego, służących edukacji permanentnej.
Niniejsze wydanie „Meritum” przedstawia różne aspekty zmian w edukacji zawodowej: od teorii i badań naukowych, poprzez kształcenie modułowe, funkcjonowanie w praktyce edukacyjnej innowacyjnych programów nauczania, aż po zagraniczne staże uczniów, praktyki oraz sieć poradnictwa zawodowego.
Dyrektor
Mazowieckiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli
Jarosław Zatoń
Ptrtf dr hab. Barbara Baraniak, Edukacja wobec
współczesnych problemów pracy.................... 2
Dr ini. Krzysztof Symela, U warunkowania zmian
w kształceniu zawodowym i ustawicznym w Polsce...... 12
Ptrtf dr hab. Franciszek Szlasek, Kształcenie zawodowe w socjoekonomicznym modelu rozwoju
i zachowań człowieka............................. 18
Alina Karaśkieuticz, Czy dydaktyka konstniktywistyczna może być lekarstwem na problemy uczniów i nauczycieli szkół zawodowych?.....................22
■ Dobra praktyka
Teresa Gańko, Jak skutecznie zarządzać sobą w czasie.....29
Mgr ini. Krystyna Elżbieta Hejlasz, Innowacyjne programy
nauczania kształcenia zawodowego.................. 37
Dr ini. Krzysztof Symela, Polska i europejska sieć
kształcenia modułowego...........................45
Dr ini. Marek Skórski, Kształcenie w oparciu o program modułowy „Lakiernik 714[03]” w Zasadniczej Szkole
Zawodowej nr 11 w Warszawie...................... 54
Mgr ini. Wiesław Rogala, Rola Centrum Kształcenia
Praktycznego w edukacji dla rynku pracy............. 59
Mgr ini. arch. Anna Maria Piętak, mgr ini. Mirosław Kozłowski, Praktyki zawodowe jako ważny element
kształcenia zawodowego........................... 61
Sławomir Kasprzak, Staże zagraniczne uczniów Zespołu Szkół Licealnych i Technicznych nr 1
w Warszawie.................................... 66
Jeny Kopański, Dyskusja nad priorytetami i kierunkami rozwoju kształcenia zawodowego na konferencji „Lokalny
rynek pracy - implikacje dla szkolnictwa zawodowego"..... 72
Danuta Jankowska, Danuta Nasalska, Praca z uczniem
uzdolnionym.................................... 78
Małgorzata Stolarska, Szkolny Ośrodek Kariery w Gimnazjum nr 17 na Ochocie - nowym miejscem
P^y..........................................82
■ Samokształcenie
Dr ini. Janusz Figutski, Książki (i czasopisma) polecane .... 89 Zdzisław Sauraniewicz, Edukacja zawodowa - słownik wybranych pojęć.................................92
■ Technologie informacyjne i komunikacyjne w kształceniu
Piotr Ktnwciyk, Narzędzia komputerowe w pracy
nauczyciela i doradcy zawodowego - teoria i praktyka.....96
o systemie oświaty................................104
Nowości w prawie oświatowym......................107