Ogólna charakterystyka Francji i ewolucji jej ustroju
W wielowiekowej historii Francji szczególną rolę odegrała rewolucja roku 1789, otwierająca okres kapitalistycznego rozwoju społeczeństwa. Obalenie feudalnej struktury społeczno - gospodarczej otworzyło szerokie możliwości rozwoju, widoczne także w dziedzinie ustroju politycznego. Ewolucja form polityczno ustrojowych jest ogromna, wystarczy wykazać, że od roku 1791 obowiązywało we Francji 15 konstytucji. Nie przypadkiem też nazwano Francję swoistym laboratorium wytwarzania form ustrojowych. Fakt uchwalenie aż 16 konstytucji w okresie niespełna 17 lat tylko pozornie świadczy o niestabilności ustroju. Występujące na przestrzeni prawie dwu wieków systemu polityczne sprowadzić można do sześciu: 1) monarchii parlamentarnej, 2) dyktatury jednostki, 3) rządów komitetowych, 4) republiki prezydenckiej, 5) republiki dyrektorialnej, 6) republiki parlamentarnej. Szczególną jednak żywotność wykazał ustrój parlamentarny występujący w formie monarchii parlamentarnej i republiki parlamentarnej.
Pierwsza republika istniała w latach 1792 - 1799, a więc w okresie rewolucji, i zastąpiona została rządami Bonapartego z początku jako konsula, a następnie cesarza. Druga Republika tzw. prezydencka istniała wiatach 1848 - 1852, ustępując miejsca II Cesarstwu. Najdłużej trwała III Republika, powstała w roku 1871. Jej podstawy prawne określała Konstytucja z roku 1875. Okres ten zamyka klęskę Francji w roku 1940. Po wyzwoleniu w roku 1944 powstała IV Republika, której ustrój regulowała Konstytucja z roku 1946. Po burzliwych wydarzeniach z roku 1958, w metropolii i w Algierii, powstała V Republika, trwająca do dziś, opierająca ustrój polityczny na Konstytucji roku 1958 z późniejszymi zmianami.
Geneza i ewolucja III Republiki
Ostatnie ćwierćwiecze wieku XIX we Francji charakteryzuje osłabienie konfliktów społecznych po krwawym stłumieniu Komuny Paryskiej. W tym okresie Francja była krajem o charakterze rolniczo - przemysłowym.
Drugą cechą struktury społeczno - gospodarczej III Republiki w wieku XIX stanowił wysoki odsetek drobnej własności; zjawisko to występowało zarówno w rolnictwie, jak i w przemyśle.
Konsekwencje odnotowanych zjawisk stają się widoczne także w dziedzinie ustroju politycznego. Duża rola średniej władności w gospodarce narodowej wyznacza zarazem miejsce i znacznie drobnomieszczaństwa wżyciu politycznym państwa.
Ustrój III Republiki określony został w Konstytucji roku 1875, składającej się z trzech odrębnych ustaw konstytucyjnych, które regulowały organizację, zasady działania władzy ustawodawczej i wykonawczej, a także określały stosunki między tymi