RYNEK, POPYT, PODAŻ Prnf. dr hab. Anna Krajewska, prof. zw. UŁ
Gospodarka rynkowa opiera się na:
1, dominacji prywatnej własności czynników produkcji,
2. rynkowej alokacji zasobów gospodarczych.
Pojęcie własności może być definiowane w sensie prawnym i w sensie ekonomicznym.
Własność w sensie prawnym należy rozumieć jako relacje między osobą i rzeczą polegające na wyłączności posiadania, użytkowania i rozporządzania rzeczą.
Własność w sensie ekonomicznym to relacje jakie powstają pomiędzy ludźmi w związku z faktycznym, czyli niekoniecznie odzwierciedlającym przepisy prawa, dysponowaniem czynnikami produkcji i korzystania przez ludzi z ... gospodarowania.
Przedsiębiorstwa pp z ustawy z 1981r - funkcjonowały na zasadzie 3 x S (samorządność, samodzielność, samofinansowanie)
Definicja własności wynikająca z prawa własności - własność jest to zbiór efektywnie wykorzystywanych uprawnień, jakimi dany właściciel dysponuje, w odniesieniu do określonego obiektu własności. Na zbiór ten składają się dwa podzbiory własności:
1. faktyczne korzystanie z obiektu własności
2, bezpośredni lub pośredni udział w zarządzaniu obiektem własności, czyli podejmowanie istotnych decyzji dotyczących posiadanego obiektu
Można wyróżnić dwie formy własności:
■ prywatną - rozumianą jako struktura uprawnień własnościowych do pewnych obiektów, w ramach których prawa własności do tych obiektów są wyłączne(ekskluzywne) i dobrowolnie przekazywane(transferowalne)
* publiczną - w której prawa własności jednostek nie są wyłączne i dobrowolnie przekazywalne. Własność publiczna posiada znacznie więcej ograniczeń niż własność prywatna, co w praktyce oznacza niższą efektywność gospodarowania.
Rozdysponowanie zasobów maże być dokonane przez rynek.
W ekonomii rynek rozumiany jest jako porozumienie między sprzedającymi i kupującymi, w którym podaż (poprzez działalność sprzedawcy) i popyt(poprzez działalność konsumenta) określa cenę towaru
towar - produkt pracy ludzkiej przeznaczony do wymiany, cena - wartość towaru wyrażona w pieniądzu
Podstawowym warunkiem istnienia rynku jest swoboda kształtowania reny.
Towar posiada dwie cechy:
* wartość wymienną - to relacje, w jakich różne towary są wzajemnie wymieniane (wymiana towar-towar to BARTER)
* wartość użytkowa - zdolność towaru do zaspokojenia potrzeb ludzkich.
a) doskonały
* istnieje duże rozproszenie po stronie popytu i podaży
1