TOLERANCJE I PASOWANIA WYMIARÓW LINIOWYCH
1. Wymiary nominalne rzeczywiste , tolerancja wymiaru.
Wymiary przedmiotów na rysunkach noszą nazwę wymiarów nominalnych oznaczanych symbolem N. W praktyce wymiary nominalne są nieosiągalne ze względu na nieunikalne błędy wykonania i dlatego wymiary rzeczywiste są zawsze nieco większe lub mniejsze od wymiarów nominalnych.
Gdy konieczne jest, aby wymiar rzeczywisty nie różnił się bardzo od wymiaru nominalnego, należy na rysunku wymiar nominalny stolerować.
Tolerowanie wymiaru polega na określeniu dwóch wymiarów granicznych: dolnego A i górnego B, między którymi powinien się znaleźć wymiar przedmiotu (rys. 1).
Rys.l. Wymiary: nominalny, graniczne, tolerancja wymiaru i odchyłki.
Tolerancja T jest to więc różnica między górnym wymiarem granicznym a dolnym wymiarem granicznym.
T = B -A
Tolerancja jest zawsze dodatnia ponieważ górny wymiar graniczny jest zawsze większy od dolnego wymiaru granicznego.
Najczęściej skojarzenia części powstają przez łączenie wałka z otworem Toteż będziemy omawiać zasady tolerancja średnic otworów i wałków. Zasady tolerancji dla innych wymiarów (zewnętrznych takich jak: długość, szerokość, wysokość przedmiotu - oznaczać będziemy tak jak wałki, wewnętrznych takich jak szerokość rowka itp. - oznaczać będziemy jak otwory ).
1