X X
(227 KB) Pobierz
ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE:
1 pyt opisowe,
1 definicyjne, 1 rekonstrukcja poglądów
I. Pytania opisowe
- dział teologii chrześcijańskiej zajmujący się interpretacją Biblii.
- umiejętność interpretacji tekstów literackich i źródeł historycznych, a w szerszym znaczeniu, także wszelkich treści symbolicznych. Wraz z poetyką i retoryką tworzy swoisty kanon filologiczny.
Tak bowiem jak retoryka chce służyć sztuce mówienia, a poetyka sztuce literackiej i jej ocenie, tak też hermeneutyka służy sztuce rozumienia i interpretacji wytworów kulturowych, jak język, tekst, słowo. Ujęta w związku z teorią poznania (epistemologia) i metodyką nauk humanistycznych (metodologia), hermeneutyka u Heideggera i Gadamera stała się ogniwem łączącym filozofię z rozumieniem egzystencji, głównym składnikiem ontologicznej struktury rozumienia jako takiego.
- kierunek filozoficzny rozwijający się od w XIX wieku za sprawą Ernsta Schleiermachera, pod wpływem protestanckich i wcześniejszych interpretacji Pisma Świętego. W pełni rozwinęła się w
okresie tzw. przełomu antypozytywistycznego, szczególnie u Wilhelma Diltheya. W wieku XX rozwijali ją przede wszystkim Martin Heidegger, Hans-Georg Gadamer i Paul Ricoeur. Dla dzisiejszej hermeneutyki kluczowe są pojęcia rozumienia i przyswojenia.
- Często hermeneutyka jest mylona z egzegezą lub z nią utożsamiana. Jest to jednak nieścisłe, te
dwa pojęcia oznaczają co innego. Egzegezą to praktyczne wykładanie tekstu biblijnego, Hermeneutyka wyjaśnia cele wykładu. Oba mają się do siebie tak jak - mówiąc ostrożnie - język i gramatyka. Gdyby Filip w powyższym przekładzie wyjaśnił tekst, byłaby to egzegezą, jednak jego wyjaśnienie ma podstawy hermeneutyczne: słowa starotestamentowego proroka są dla niego zrozumiałe tylko w związku i Chrystusem i z tej perspektywy. Rabin widziałby to inaczej i wytłumaczył tekst Etiopczykowi w inny sposób.
Periodyzacja - w historii oraz historii literatury jest to umowny podział continuum czasowego na epoki, okresy historyczne, epoki literackie itd. Początki nowych jednostek periodyzacji wyznaczają zwykle wydarzenia uważane za ważne dzięki tradycji, rzadziej o podziale decydują sami historycy.
- I obszar hermeneutyki stanowi hermeneutyka techniczna. Obejmuje ona okres od powstania hermeneutyki do uzyskania przez nią teoretycznej odrębności i samoświadomości metodologicznej^.
Jest to sztuka prawidłowej interpretacji tekstu. Hermeneutyka techniczna daje również wskazówki umożliwiające i ułatwiające ową interpretację. Do sztandarowych jej przedstawicieli należą
Schleiermacher i Dannhauer.
- II obszar hermeneutycznej aktywności stanowi hermeneutyka filozoficzna. Jest to "okres od metodycznego do antymetodycznego zwrotu hermeneutyki", czyli od Diltheya do Gadamera^. Antymetodyczny charakter hermeneutyki Gadamerowskiej jest jednak dyskusyjny, gdyż, jak