6575153390

424 Quo mdli — Opracowanie

1897-1900- w „Tygodniku Ilustrowanym" drukowane były kolejne odcinki Krzyżaków 1900 - rok jubileuszowy Sienkiewicza

- ze składek jubileuszowych zakupiono i przekazano w darze pisarzowi majątek w woj. świętokrzyskim - Oblęgorek 1905 - Sienkiewicz został laureatem Nagrody Nobla (za powieść Quo vadis)

1909    - druk w „Słowie Polskim" powieści Wiry

1910    - w „Kurierze Warszawskim" rozpoczęto druk powieści W pustyni i w puszczy

(w odcinkach)

1914 - wybuch I wojny światowej - Sienkiewicz wyjechał do Szwajcarii 15 XI1916 - śmierć pisarza (Vevey, w Szwajcarii)

1924 — sprowadzenie prochów Sienkiewicza do Warszawy

GENEZA UTWORU

W XIX w. panowała moda na dzieła o tematyce antycznej i wczesnochrześcijańskiej. Jej najbardziej widomym znakiem w kulturze polskiej jest słynny obraz Henryka Siemiradzkiego Pochodnie Nerona. Zanim Sienkiewicz przystąpił do pisania Quo vadis, wielokrotnie przebywał w Wiecznym Mieście i prowadził dokładne studia nad historią i topografią Rzymu. Studiował dzieła Tacyta i Swetoniusza (historycy rzymscy) oraz prace dziewiętnastowiecznych uczonych (Ernesta Renana). Dzięki temu uzyskał zupełnie niezwykły efekt: splótł historię z fikcją literacką tak ściśle, że ich rozgraniczenie bez dokładnych studiów nad powieścią jest niemożliwe. Zaciera się granica między wydarzeniami i postaciami historycznymi a zmyślonymi przez pisarza. Sienkiewicz ożywił przeszłość i przedstawił ją w całej jej złożoności.

Quo \adis powstawało w odcinkach, na zamówienie „Gazety Polskiej", w latach 1895-1896. Pisarz był już wtedy uznanym autorem powieści historycznych (Trylogia) i współczesnych (Rodzina Połanieckich. Bez dogmatu). Jednak dopiero Quo iadis przyniosło mu międzynarodową sławę, ponieważ sięgnął w tej powieści do wspólnych korzeni kultury europejskiej: dorobku cywilizacji starożytnych i rodzącego się chrześcijaństwa. Autor chciał ukazać odrażający świat moralnej zgnilizny starożytnego Rzymu. skontrastowany z moralnym pięknem i ładem świata chrześcijańskiego.

CO JEST TEMATEM UTWORU?

Głównym wątkiem powieści jest historia miłości pomiędzy pochodzącym z rzym-

tlioi arwlnlrai-li MbHm WhlffałMUl o llUAIeiiM Pnniiłn_taAlfłtl lAtl nc sceny śmierci apostoła Piotra oraz Petroniusza zapowiadają zwycięstwo chrześcijaństwa j ostateczna kieskę moralnie upadłego imperium,

1WU

U***.

WYJAŚNIENIE TYTUŁU UTWORU

M *4*.

Pod koniec II w. n. e. powstało w języku greckim dziełko zatytułowane Dzieje Piotra. Z tego pisemka Sienkiewicz zaczerpnął pomysł do słynnej sceny spotkania Piotra opuszczającego Rzym z Chrystusem zmierzającym do Wiecznego Miasta. Według wczesnochrześcijańskiej lewady Zbawiciclgdccydoa-at sic przybyć do Rzymu, gdy śwety Piotr postanowił opuścić chrześcijan, lekaiac sie prześladowań. Ts-tuł powieści iest skróconym pytaniem apostoła; Qiiq yadis. DomineL, (Dokąd idziesz. Panic?...)

W Rzymie istnieje kościółek upamiętniający to legendarne spotkanie, zwany właśnie Domine. quo wadis? Sienkiewicz zwiedził to miejsce, poznając Rzym.

Tytułowe pytanie może sobie zadać każdy z bohaterów powieści, Winicjusz, Ligia, Ursus. Neron, ale można również zapytać - dokąd zmierzasz. Rzymie? Odnieść je można również do każdego człowieka, a także całego świata. W kontekście fabuły powieści pytanie o przyszłość łączy się z wyborem określonych wartości moralnych. Tytuł powieści niesie ze sobą wielość interpretacji.

CZAS I MIEJSCE AKCJI

Akcia powieści toczy sic za czasów panowania cesarza Nerona w Rzymie, epizodycznie w Ancium. Lud uwielbiał swego władcę, sprawy państwowe układały się pomyślnie. na ogromnym terytorium państwa rzymskiego panowały lad i porządek. Młody cezar miał dużo czasu na swoje ulubione rozrywki: układał wiersze i muzykę, ćwiczył śpiew i taniec, ale robił to jeszcze po kryjomu, zdając sobie sprawę, że te zajęcia nie licują z dostojeństwem władzy.

W marcu 59 r. n. e. z rozkazu Nerona została zamordowana jego matka Agryppi-na, kilka lat później (62 r.) zmarł Afraniusz Burrus; Seneka - filozof i nauczyciel cezara — dobrowolnie odszedł z urzędu. Nastąpiła zmiana ekipy rządzącej i zmiana stylu rządów. Odtąd Neron stał się przede wszystkim marnym poetą i aktorem, stracił poczucie dobrego smaku, oddawał się wyuzdanej rozpuście i żył w przekonaniu, że jest największym artystą wszech czasów. Rozwiódł się z Oktawią i ożenił z Poppcą Sabiną, słynącą z urody i bezwzględności. Oktawia najpierw została skazana na wygnanie. a potem zamordowana (pochodziła z cesarskiego rodu. jako rozwódka mogła

iwitf yą ma* i iifwmni^i* ci* n nrau.r> tiwi wH^inu An    _