6830720010

1. Budowa normy prawnej.

Norma prawna jest jednostką logiczną aktu prawnego, konstruowana na gruncie przepisów prawnych, ustanowiona w odpowiednim trybie.

Koncepcje:

-    struktura jednoelementowa - do budowy normy prawnej wystarczy dyspozycja.

-    struktura dwuelementowa - hipoteza i dyspozycja (cywilne) lub dyspozycja i sankcja (karne) -struktura trójelementowa - hipoteza, dyspozycja i sankcja.

Hipoteza - określa krąg adresatów, do których odnosi się norma i okoliczności, w jakich ma zastosowanie. Elementy podmiotowe - adresat, jego cechy, cel i sposób działania. Elementy przedmiotowe - stany, zjawiska, wydarzenia zewnętrzne w stosunku do adresata.

Dyspozycja - wyraża sposób powinnego zachowania się w sytuacji, gdy spełnione są warunki przedstawione w hipotezie. Formułowana jest, jako obowiązek lub uprawnienie.

Obowiązek prawny polega na tym, że norma prawna ustanawia dla danej klasy adresatów nakaz lub zakaz określonego zachowania się, działania lub zaniechania.

Uprawnienie wynika z zawartego w normie prawnej przyzwolenia na działanie powodujące skutki prawne. Podkreślić należy, że obowiązujące prawo wskazuje na cały szereg zachowań, które są w sposób wyraźny kwalifikowane, jako zachowania dozwolone.

Sankcja - wyraża konsekwencje prawne zachowania się niezgodnego z dyspozycją normy prawnej. Cele sankcji - resocjalizacja, prewencja ogólna i szczególna, izolacja od społeczeństwa.

Rodzaje sankcji:

a)    Karna (represyjna):

-    zwykła - grzywny, ograniczenia wolności, pozbawienia wolności (od 1 m-ca do 12 lat)

-    szczególne - 25 lat pozbawienia wolności, dożywocie.

Środki karne:

-    terminowe - pozbawienie praw publicznych, zakaz zajmowania stanowisk, wykonywania zawodu, prowadzenia działalności gospodarczej, kierowania pojazdem.

-    nieterminowe - przepadek przedmiotów, naprawienie szkody, nawiązka, świadczenie pieniężne, podanie wyroku do wiadomości publicznej.

b)    sankcja egzekucyjna - polega na przymusowym wykonaniu tego, co stanowiło niedopełniony obowiązek adresata np. przymusowa eksmisja z lokalu.

c) sankcja nieważności czynności prawnych (prawo cywilne i rodzinne