Rymk proctukJów stniktun^omnicb w Polsce w latach 2000-2010
Należy zwrócić uwagę, że charakterystyka ryzyka kredytowego jest ściśle powiązana z formą konkretnego produktu strukturyzowanego. Jeżeli jest to lokata, wówczas klient odzyskuje całość zainwestowanych środków nawet w wypadku niewypłacalności „emitenta"19. W wypadku innych form tak nie jest, i zainwestowane środki nie są objęte gwarancjami - tak jest np. w przypadku produktów w formie obligacji20. W takiej sytuacji, w razie niewypłacalności emitenta, klientowi pozostaje dochodzenie i egzekucja roszczeń na zasadach ogólnych. Formy produktów strukturyzowanych wraz z zagadnieniami dotyczącymi gwarancji zostały omówione w podrozdziale 2.1.
Ryzyko po stronie „emitenta" ma odmienny charakter, nie jest aż tak znaczące i może wystąpić tylko w sytuacjach szczególnych. W szczególności w okresie subskrypcji, który trwa od kilku dni do dwóch miesięcy, ryzyko „emitenta" może powstać w związku z możliwością wzrostu cen opcji oraz spadku stóp procentowych. W pierwszym przypadku instytucja finansowa musiałaby większą część środków przeznaczyć na zawarcie transakcji opcyjnej, a w drugim przypadku wzrosłaby wartość bieżąca części wolnej od ryzyka.
Aby zabezpieczyć się przed tym ryzykiem (przynajmniej częściowo), w momencie subskrypcji instytucje finansowe nie ustalają wartości współczynnika partycypacji (względnie innych kluczowych parametrów decydujących o wypłacie w przypadku opcji egzotycznych) lecz informują jedynie, że znajdzie się on w z góry zadanym przedziale. Konkretna wartość jest ogłaszana dopiero po zakończeniu subskrypcji. Po okresie subskrypcji instytucja finansowa ponosi ryzyko wcześniejszych wypłat środków z produktu strukturyzowanego (ryzyko płynności), czemu nota bene mają przeciwdziałać zapisane w umowie odpowiednie opłaty za przedterminową wypłatę. „Emitent" ponosi także ryzyko kredytowe, jako że to on jest stroną umowy z klientem i zobowiązuje się do wypłaty ewentualnych zysków także w wypadku upadłości banku-wystawcy opcji21.
Aby zmniejszyć skalę ryzyka biznesowego, emitenci często zastrzegają sobie możliwość odstąpienia od emisji, jeżeli w okresie subskrypcji nie uda się zebrać zakładanej wcześniej kwoty. W takiej sytuacji klienci odbierają wpłacony kapitał, ewentualnie powiększony o niewielkie odsetki.
19 Jeżeli środki zdeponowane na lokacie bankowej nie przekraczają sumy gwarantowanej. Na dzień 15.09.2010 r. ta kwota to równowartość 50 tys. EUR.
20 W wielu regionach świata, zwłaszcza w Azji, dużą popularność zdobyły produkty strukturyzowane mające formę obligacji wyemitowanych przez spółki z grupy Lehman Brothers. Upadek tego banku inwestycyjnego w 2008 r. oznaczał stratę większości zainwestowanego w te produkty kapitału.
21 Ponownie, w sytuacji gdy formą produktu jest polisa ubezpieczeniowa a bank występuje wyłącznie w roli dystrybutora, wtedy ryzyko kredytowe jest po stronie zakładu ubezpieczeń.
Ryzyko
kredytowe jest związane z formą PS
Po stronie emitenta ryzyko ma odmienny charakter
Ustalenie
parametrów
transakcji po
zamknięciu
subskrypcji
ogranicza
ryzyko emitenta
W przypadku niektórych typów PS emitent może odstąpić od emisji