Pochodzenie słowa „ekonomia”
^ cikwKuno (grec.) - Arystoteles
(384-322 p-ae.) - umiejętność zdobywania dóbr niezbędnych do życia oraz użytecznych dla darni ipafetwa.
* riJns - dom, nomos -prawo
Historyczne określenia ekonomii:
• Od X VII w. - dianoniiapolityczna
(społeczna, publiczna):
Arterie Mantcłrćtien de Vtteville - 7Yataat o rftononói politycznej
Główne nurty w mySi ekonomicznej
ktyunfam
HISTORIA MYŚL EKONOMICZNEJ
William Rrtty (pufJic
Hccnawy) (w Niemczech):
Sarial fononie (w
znaczeniu di orania polityczno-społeczna)
N ariona} foionńe (ekonomia naoóowa)
Betrieluwirtschafis (uanka a prze dsiębiastwie)
ekonomiści
marksistowscy (pajawnie ekonomia polityczna)
i nerka u tył
nm - pierwsza samodzielna ddktryua ekooomiczna (keciec XVI - połowa XVIII wieku):
podstawą bogactwa jest złtłn i wszelkiego rodzaju cenne zasoby;
takie kierowanie handlem zagranicznym, aby ząjewnić napływ złota i srdbrą
popieranie przemysłu {rzez zachęcanie do importutarich surowców;
cła ochrotnc na import ddr przetworzonych;
pobudzanie eksportu, zwłaszcza ddr gotowych;
oac&t aa wzrost liczby kidnaści przy utrzymaniu oskich płac;
pożądany jert korzystny bihnshsjclkiwy, gdyż jrawadzita da dcbrcbytuuaacb.
im (XVIII wnęk):
w ye limitowanie średnio wiec mego zacofania na wsi;
zracjauałizawanie
sytemu fłkatego przez zredikawanie wszystkich podatków da jednego podatku ad renty,
scaloiie małych
gospodarstw i uwolnienie handlu zbożem ad {rcłekcjanistycznycb restrykcji
klasy mia (Anglią XVIII-XLX wiek):
A. Smith - Badania nad istdq i przyczynami bogactwa narodów, teoria
praekkeji i podziału, prowadząca do {Taktycznych wniosków;
"naturalna
wolność", da ktdrej zmierza świat;
"niewidna
ba ręka” rycko, która przynosi efekt społeczny niezależny od woli i zamiarów jednostki
D. Ricardo - Zasady fkcwwmi polityczną i opońatkawajua: wzrost
gospodarczy wcześniej czy później ustanie z braku zasobów uatirabydbę
wynalezień
ie techniki analizy ekonomicznej;
zasada
kasztów kampardywnych i metoda statycznej aializy komparatywnej;
problem:
jak zmhny udziałów ziemi, pracy i kapitab powiązane są ze stopą Auniilarjikapilab.
gospodarczy (razwbięcie ekonomii klasycznej) :
państwo aaz boe
organizacje gospodarcze ipałityczne nie powinny ingerować w st ganki gospodarcze, lecz dać wszystkim jecbortkcmi gospodarc zym pełną swobodę działania -stosownie da ich własnych btereów;
zasada korzyści
materialnej (hano aeconamas)\ kapitalizm
wobakaukirencyjny;
strategicznym czynnikiem razwaji gospodarczego jert akumulacja kzpitału, ktdrej tempa zależy od wysokości stepy zysku i siły kcnlareocji;
wysoka stopa zysku i dostatecznie siby nacisk konkirencji stwarzają wamki szybkiego rozwoju gospodarczego;
prowadzi to da wzrostu ■pakcznega popytu i produkcji;
wo bakakire ncyj na
gospodarka samoczynnie (bez zewnętrznej ingerencji) dąży do równowagi gospodarczej
interesy ogólno pokczne są wypadkową kłeresów indywicbabych;
prawo rytkdw J. R
Say^a: "Podaż twarzy swój własny popyt” -produkcja twazy sobie rycki zbytu, a popyt dopasowuje się automatycznie da podaży (wytworzyć oznacza zrealizować, sprzedać).
mirt
mstfufistyemy (XIX widk):
sikała nefklraycma:
główni
przedstawiciele: A. Marshall W. S. Jera es,
między
poszczę gdlnymi czyarikami (procesu gospodarcze go) istnieje ścisła współzależność;
następuje
harmonijne dopasowanie się ich wielkości, zapewniające równowagę przy pełnym wykcrzystaniupcłeocjabprodikcyjoega w gospodarce
najsłabszy
puckttecrii: niedostarczenie odpowiedzi na pytanie - jak stołecznie osiągnąć równowagę rynkową (teoria funkcjonowała przy zabżeudu, że równowaga już istnieje).
szkoła austriacka -
poglądy zbliżane da szkoły neoklasycznej;
próba
{rzedstawiańa rf tyczne go obrazu cakgo systemu gospodarcze go w fermie ikładów równań;
tezą że
gospodarka posiada zdolność powrotu do stanu równowagi
ckłircłiytu (przefam XIX/XX w.):
powstała na kiłek pojawienia się w gospodarce kapitalistycznej nowych zjawisk (pogłęb injące się kryzysy, monopole); krytyka {rawa Say*a;
głoska potrzebę
zastosowania odmiennych od zabżed szkoły neoklasycznej metod badawczych;
teoria nkdośkaiakj
kakrrencji(J. V. Robbsoi, Chamberlin) -teza, że wolność gospodarcza nk zapewnia maksimum dobrobytu spokcznega i nkzbędne jest dtp iszczę nie interwencji poi Swa celem optymalizacji dobrobytu .pakcznega.
(główny nurt pa II Wiś):
193&
sprowadza system
necklasyczny da szczególnego przypadku równowagi (rzy pebym wykazystarriu czytników pradikcji
tworzy agóbą teorię obejmującą stany równo wąji makrccekcciamicznej przy różnym stopom wykazywania czyn oków produkcji,
o stopniu wykorzystania pcłeocjabprodukcyjnego decyduje popyt efektywny,
wielkość, skfadmki i czynnki określające popyt sącccłralnym problemem rozważań,
zrywa z prawem Say’a, przyjmowany w
neoklasycznych koncepcjach rówuaw^i współzależny związek między zjawi&ami gaąjodarczymi zastępuje związkiem przyczynowym,
pewne elemerły procesu gospodarawania traktuje jaka dme, ime jaka zmienne nie zależne, określające z mierne zależne -rozpatruje je w skali makroekonomicznej,
obszarem 1« dań nie są poszczególne podmioty, ale makroekonomiczne wamki procbkcji i realizacji,
postuluje konieczność
rzeczywistego przebiegu prac esów gospodarczych,
zwraca uwągę, że
sytuacja naryuku pieuiężnym ma wpływ na rozmiary działalności gospodarczej i wielkość dochodu narodowego,
nie można budować teoretycznego systemu gespodokibez pieniądza hb włączać go do analizy a past (jaka ewentuaby czynnik zakbcający przebieg procesów gespodarawania, razpatrywajydi w wielkościach nzłirabych),
wykazuje, że gospodarka kapitalistyczna pazastawicna swym wewnętrznym sibm imsi cierpieć na cłraniczny trak popytu,
siły rynku nie mogą ząjewnić starnrównowagi przy pebym wykerzydanu siły roboczej i zasobów kapitab wydr; tj. danu w którym paziom dochocił usadowego esiąga maksimum, niezbędny jest taki czynnie zewnętrzny, który mógłby przeciwdziałać cłronicznemubrakawi pupytu racbącemu{r ze wagę oszczędności nad inwestycjami,
funkcję stymulrfaa
popytu maże i powiną spełniać państwo, państwo może pełnić
frakcję stymulatora popytu, stoaijąc różne instrumeiły, począwszy od działań na rzecz obniżenia stopy procentowej, poprzez zwiększenie opodatkowania wysokich dochodów, przy jednoczesnym zwiększeniu świadczeń społecznych na rzecz grup najniżej iposażcnych, a skończywszy na inwestycjach fbansowanycb z długu publicznego,
pa określa, że
zastosowanie {rapojawanych środków irgererjcjipatawa w ąnawy gospodarcze jed konie czoe.
inni (Hicks, Samuebon):
korłycuacja tak zwanej syntezy uecklasycznej, która pole gala na apo-ciukeynesawskiej makra analizy na podstawach neoklasycznej mikroekonomii
pffitkeymunn (Rcbnscn, Han-od, Kalckr):
w opozycji da
□eckeyuesizmu wskazuje na nie możliwość tworzenia syrłezy z uwagi na zróżnicowanie