Zmiany w zasadach naboru na studia były konsekwencją reform systemu oświaty, które zaczęto wdrażać pod koniec lat dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku. Reforma oświaty była jedną z czterech wielkich reform wprowadzonych przez rząd Jerzego Buzka. Oprócz oświaty dotyczyły one także systemu emerytalnego, służby zdrowia i administracji.
Dla systemu oświaty największe znaczenie miały ustawy przyjęte wiatach 1998 i 1999: Ustawa z dnia 25 lipca 1998 o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 1998 r. Nr 117, poz. 759) oraz Ustawy z dnia 8 stycznia 1999 r. Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego (Dz.U. z 1999 r. Nr 12, poz. 96), a także towarzyszące im rozporządzenia ministra edukacji narodowej (Dz.U. z 1999 r. Nr 14, poz. 124-134) (Ćwikliński 2005, 341).
W dokumencie przygotowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej Reforma systemu edukacji. Projekt do głównych celów reformy zaliczono:
„podniesienie poziomu edukacji społeczeństwa przez upowszechnienie wykształcenia średniego i wyższego, wyrównanie szans edukacyjnych,
sprzyjanie poprawie jakości edukacji rozumianej jako integralny proces wychowania i kształcenia” (MEN 1998, 10).
Wśród zakładanych rezultatów reformy A. Ćwikliński (2005, 340) wymienia: upowszechnienie szkolnictwa na poziomie średnim,
zmianę orientacji szkolnictwa z zawodowej na ogólną co miało się przekładać na lepsze możliwości dostosowywania się do potrzeb rynku oraz wymogów konkurencji, zwiększenie dostępu młodzieży do szkół wyższych i związane z tym zwiększenie liczby osób posiadających wykształcenie wyższe,
„zapewnienie ciągłej modernizacji wiedzy i umiejętności w placówkach szkolnych i pozaszkolnych, promowanie dokształcania i przekwalifikowania zawodowego”, przekształcenie i unowocześnienie programów nauczania,
wprowadzenie systemu egzaminów kontrolujących wiedzę uczniów przy przekraczaniu kolejnych progów edukacyjnych.
9