botniczę. Dla pracowników umysłowych wzniesiono bloki mieszkalne tzw. Kolonii Urzędniczej i Kolonii Górnej. W 1934 r. wybudowano jeszcze jedno
114
osiedle, zwane WWA lub Rakiety .
W administracji fabryki i nadzorze technicznym zatrudniono wielu specjalistów wojskowych /przeniesionych do rezerwy/, także czynnych wojskowych, łęcznie z kontrwywiadem. Oest rzeczę zastanawiajęcę,że o ile bardzo wnikliwie badano, by nie zatrudniać robotników - członków lewicowych partii, to nie dostrzeżono zwykłych szpiegów niemieckich, którzy w latach
1934-1939, np. w ramach siatki "V-124" dokładnie rozeznali działalność
115
Państwcwej Fabryki Amunicji •
Drugi nowo powstały,wielkoprzemysłowy zakład zwięzany był z elektryfikację miasta. Wprawdzie większe zakłady zostały zelektryfikowane już o-koło 1920 r., ale miasto dopiero w kilka lat później zaczęło elektryfiko-wać ulice i domy mieszkalne. Część energii elektrycznej czerpano z sieci
PKP-1 , ale podjęto również rozmowy w celu doprowadzenia prędu z elektrow-
117
ni miejskiej z Radomia iw rezultacie z Kielc . Miasto otrzymało ostate-
118
cznie światło elektryczne w 1925 r. i ten właśnie fakt . zadecydował o tym, że w 1928 r, w Skarżysku-Kamiennej zlokalizowana została dyrekcja Zjednoczenia Elektrowni Okręgu Radomsko-Kieleckiego /ZEORK/. Tu również powstała baza techniczna Zjednoczenia oraz biura techniczne,rejon eksploatacyjny itp. Razem w przedsiębiorstwie tym zatrudnionych było około 400, a w 1939 r. już około 800 osób. ZEORK obsługiwał całe ówczesne województwo kijleckie1*^.
W latach 30-tych powstaję w mieście jeszcze dwie fabryki. W 1930 r.
zlokalizowana została w Skarżysku-Kamiennej fabryka gazów technicznych fran-
120
cuskiego towarzystwa akcyjnego "Perun*. Zatrudniała ona około 80 osób W 1935 r. rozpoczęła działalność Fabryka Naczyń Emaliowanych "Praca". Była to fabryka prywatna, zatrudniajęca około 200 osób, w tym około 50% ko-biet. Ponadto powstały jeszcze przedsiębiorstwa budowlane typu spółdzielczego. Były to: Spółdzielcze Stowarzyszenie Mieszkaniowe Pracowników Ko-
Ą 21
lejowych oraz założona w 1935 r. Spółdzielnia Budowy Domków Dwurodzinnych “Praca’* w dzielnicy wówczas jeszcze pozamiejskiej - Bór. Charakter
społecznej własności miał również tartak Towarzystwa Przyjaciół Szkół Sred-
122
nich, którego dochód przeznaczony był na budowę gimnazjum •
Przez cały okres 20-lecia międzywojennego ważnę rolę spełniał węzeł kolejowy PKP. Oego znaczenie wzrosło w zwięzku z wybudowaniem drugiego toru linii Dęblin-Radom-Kielce craz połęczeniem Warszawa-Radom.W ten sposób Skarżysko-Kamienna znalazło się na styku ważnych linii gospodarczych i politycznych. Rozbudowano wówczas parowozownię głównę I kl., warsztaty naprawcze, zasobownię głównę oraz tzw. park warszawski, dębliński i rozwadowski. Stan zatrudnienia zwiększył się do około 1500 osób.Mimo tak sprzyja jęcej.wydawać by się mogło,sytuacji na rynku pracy,z kwestię zatrudnie-
51