X,[%] = 2i . 100 h,
gdzie:
hi - odczytana wysokość słupa piany po 30 sekundach, cm I12 - odczytana wysokość słupa piany po 5 minutach, cm.
4. Oznaczanie lepkości dynamicznej
Oznaczenie wykonuje się przy użyciu wiskozymetru Hoepplera (zdjęcie obok) w temperaturze 25±01°C. Pomiar polega na oznaczeniu czasu opadania kulki szklanej lub metalowej w badanej cieczy, znajdującej się w szklanej, termostatowanej rurze cylindrycznej wiskozymetru. Ciecz znajdująca się w rurze pomiarowej nie może być napowietrzona (banieczki powietrza rozproszone w badanym roztworze utrudniają opadanie kulki w rurze pomiarowej i fałszują wyniki).
Przed wykonaniem właściwego pomiaru należy dobrać jedną z kulek o numerach 1+6 (patrz tabela KUGELN/BALLS/BOLUES dla danego zestawu) tak, aby czas jej opadania w analizowanej cieczy, pomiędzy skrajnymi kreskami na szklanej rurze pomiarowej wiskozymetru, mieścił się w zakresie 30+300 sekund. Następnie wykonuje się właściwy pomiar czasu opadania kulki (po odczekaniu ok. 10 minut na wyrównanie się temperatury cieczy i kulki w rurze pomiarowej z temperaturą cieczy termostatującej), przyjmując tśr z 3-4 pomiarów. Lepkość dynamiczną oblicza się ze wzoru:
T|[cP] = tśr.(d1-d2).K
gdzie:
t| - lepkość dynamiczna, cP tśr. - średni czas opadania kulki, s di - gęstość kulki, g/cm3
d2 - gęstość analizowanej cieczy, g/cm3 (należy przyjąć d2 = 1,00 g/cm3)
K - stała kulki, cP • cm3 • g~'» s~'
Wartości di i K odczytuje się z tabeli danych dla kulek podanych przez producenta wiskozymetru.
UWAGA: Przed i po pomiarze szklaną rurę pomiarową wiskozymetru oraz kulkę należy dokładnie umyć w wodzie, przemyć alkoholem izopropylowym i wysuszyć.
5. Oznaczanie pH
Oznaczenie wykonuje się według normy BN-74/6140-08/04 przy użyciu pehametru i kombinowanej elektrody szklanej.
W kolbce pomiarowej o pojemności 100 cm3 odważa się 1±0,05 g badanego płynu do mycia ciała, uzupełnia do kreski świeżo przegotowaną i ochłodzoną do temperatury pokojowej wodą destylowaną i dokładnie miesza zawartość kolby dla uzyskania jednorodnego roztworu. Roztworem tym napełnia się zlewkę o pojemności 25-50 cm3 i zanurza w tym roztworze