1299075981

109

Sposoby zawierania małżeństw

Ucieczka taka może jednak rodzic konflikty i nieporozumienia pomiędzy rodzinami. Nieposłuszeństwo wobec starszych grozi sankcjami społecznymi, nawet wydaleniem poza społeczność. Najczęściej jednak organizowane jest potem niewielkie przyjęcie związane (lub nie) z zaślubinami, polegającymi na wiązaniu rąk nowożeńców.

Był chłopak i dziewczyna, mieli po siedemnaście lat. Pokochali się. On ją brał i uciekali. ...No potem jak przyjechali to musieli rodzice dać zgodę. Czasami ta ucieczka jeden, dwa dni... Potem idą do rodziców. Czasem trzeba na nich pokrzyczeć, ale jak się mają ku sobie... Trochę pokrzyczą, pokrzyczą. Potem wódkę przyniosą i robią zaręczyny...(...) Potem przychodzą rodzice do rodziców. Potem ślub i żyją, dzieci mają, długo i szczęśliwie... (Ber. 5).

Kiedy rodziny nie mogą dojść do porozumienia i jedna ze stron mimo próśb i nalegań nie zgadza się na ślub, to ostateczną decyzję w sprawie związku młodych może podjąć autorytet społeczny. Mówiła o tym respondentka z Pabianic:

...rozstają się w kłótni i wtedy jeżeli ten ojciec nie pozwoli żeby mu córkę porwali, to oni wtedy jadą do króla cygańskiego i robią tzw. zatarcie tego wszystkiego. I on wtedy mówi, że nie może drugi raz ten chłopak do tej dziewczyny. (...) i przykazuje, żeby już więcej nie ukradli. Żeby więcej się nie ważył do tej dziewczyny podchodzić. Chyba że już ta dziewczyna była jego [czyli młodzi odbyli stosunek płciowy — przyp. A. K.]. To wtedy jest inna sytuacja. To oni wtedy idą do lekarza, jeżeli on z nią uciekał i tam z nią tego to jest inaczej... [Jeśli jest jego — przyp. A. K.] to też mogą uznać, gdy jest tam zwaśniona rodzina między sobą, no to nie pozwolą. Wolą dać komu innemu, a nie pozwolą, bo oni są skłóceni. Ewentualnie czekają rok lub więcej i mogą się pogodzić... (Jag. 1)

Porwanie dziewczyny jest jednoznaczne z zawarciem związku małżeńskiego. Ale dopiero od chwili zaakceptowania go przez obie rodziny młodzi traktowani są jak małżeństwo, a właściwie jako „przeznaczeni dla siebie”, i rozpoczynają się przygotowania do zaślubin. Niekiedy respondenci wskazują na oszczędność jako na przyczynę praktykowania tego typu zachowań, ponieważ w takich sytuacjach nie są potrzebne żadne dodatkowe opłaty i nie ponosi się kosztów organizacji wesela. lak wskazuje Cozannet, porwanie może zostać wywołane przez odmowę rodziców, którzy nie akceptują wyboru „narzeczonych”, przez zerwanie zaręczyn z powodu nieopłacenia przez chłopaka posagu (tzw. opłaty) lub przez negatywną ocenę decydenta. Zatem motorem dokonywania porwań i ich powszechnej akceptacji są raczej względy ekonomiczne¹³.

Porwania młodych dziewcząt romskich są dość powszechnie i są alternatywą dla „swatki”, chociaż kontrola rodziców ogranicza ich liczbę. W tym miejscu chciałabym przytoczyć kilka takich relacji:

Siedzi np. w domu czy na dworzu i coś robi i podchodzi jeden Cygan i jej się podoba, bierze ją za włosy do samochodu i ucieka z nią. Po pani godzinach przyjeżdża do domu, całuje ojca w rękę i jej rodziców całują i już są mężem i żoną, i robią ślub... (Pio. 3)

F. Cozannet, op. cit., s. 128-130.