Glikozaminoglikany (kwas hialuronowy, heparyna, siarczany chondroityny, siarczan heparanu). Glikoproteiny - budowa, synteza, funkcje.
7. Lipidy - trawienie, przemiany. Trawienie i wchłanianie lipidów1 w przewodzie pokarmowym. Utlenianie kwasów tłuszczowych (proces p-oksydacji). Biosynteza kwasów tłuszczowych (lipo-geneza). Przemiany wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Biosynteza i rola prostaglan-dyn, prostacyklin, tromboksanów i leukotrienów (procesy lipo- i cyklooksygenacji). Przemiany triacylogliceroli w wątrobie i tkance tłuszczowej - regulacja hormonalna lipolizy. Biosynteza i rozpad fosfolipidów glicerolowych i sfingolipidów. Centralna rola acetylo-CoA w metabolizmie komórki. Powstawanie ciał ketonowych (ketogeneza) w wątrobie i tkankach pozawątrobowych. Połączenia przemian lipidów i węglowodanów. Metabolizm cholesterolu. Kwasy żółciowe. Hormony steroidowe. Witamina Dv Metabolizm lipoprolein osocza (chylomikrony, VLDL, LDL, HDL). Zaburzenia metabolizmu lipoprotein osocza i ich skutki (miażdżyca).
8. Białka - traw ienie i wchłanianie. Urcogcncza. Traw ienie i wchłanianie białek w przewodzie pokarmowym. Aminokwasy egzo- i endogenne. Białka pełno- i niepełnowartościowe. Bilans azotowy. Degradacja białek w komórce. Rola ubikwityny. Ogólne reakcje aminokwasów : mechanizm reakcji, enzymy, koenzymy: oksydacyjna deaminacja (dehydrogenaza glutaminianowi, oksydazy aminokwasowe, dehydratazy), transaminacja; dekarboksylacja (aminy biogenne). Usuwanie azotu z organizmu - proces ureogenezy: synteza i rola glutaminy w ustroju (mózg, wątroba, nerka).
9. Aminokw asy - przemiany. Katabolizm szkieletów węglowy ch aminokw asów : glicy na, alanina, seryna, arginina, histydyna, fenyloalanina, tyrozyna, tryptofan, metionina, cysteina, kwas glutaminowy, kwas asparaginowy. Rola fragmentów' jednowęglowych (kwas foliowy). Wykorzystanie szkieletu węglowego aminokwasów (aminokwas}' gluko- i ketogenne). Wrodzone wady metaboliczne w przemianach aminokwasów'. Biologicznie czynne pochodne aminokwasów7: hormony tarczycy, aminy katecholowe, aminy indolowe, poliaminy, kreatyna i kreatynina, cholina i acetylocholina. Między narządowa wymiana aminokwasów (mięśnie, wątroba, mózg, nerka).
10. Krew. Składniki i funkcje krwi. Białka osocza i ich funkcje. Hemoglobina - rodzaje, budowa, udział w transporcie gazów (tlenu, dwutlenku węgla). Bufory krwi. Synteza hemu - zaburzenia (porfirię). Katabolizm hemu. Krążenie bilirubiny. Żółtaczki. Metabolizm erytrocytów. Rola glu-tationu. Enzymopatie krwinkowe.
11. Nerka. Powstawanie moczu. Rola nerki w utrzymaniu homeostazy organizmu (udział nerek w utrzymaniu stałego pH krwi, regulacji gospodarki wodnej i elektrolitowej). Substancje progowe i bezprogowe. Selektywna reabsorpcja glukozy, aminokwasów (cykl y-glutamylowy), jonów (HC03‘, Na+, K+, HP04‘2). Regulacja gospodarki w odnej i elektrolitowej (aldosteron, wazopre-syna) Klirens nerkowy. Udział nerek w utrzymaniu stałego pH krwi. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej - kwasice i zasadowice (metaboliczne i oddechowe).
12. Nukleotydy purynowe i pirymidynowe. Budowa i znaczenie w metabolizmie nuklcotydów pu-rynowych i pirymidynowych - regulacja syntezy. Katabolizm nukleotydów purynowych i pirymidynowych. Rezerwowe („salvage”) reakcje syntezy nukleotydów purynowych i pirymidynowych. Zaburzenia przemian nukleotydów purynowych (dna moczanowa, zespól Lesch-Nyhana).
13. Witaminy. Witaminy rozpuszczalne w wodzie: z grupy B (Bj. B2, BJ} Bg, B j2), kwas foliowy, witamina H, w itamina C - budowa, udział w przemianach, objawy niedobom. Związki witarni-nopodobne: wielo nienasycone kwasy tłuszczowe (wit. F), ubichinon. cholina, kamityna, kwas p-aminobenzoesowy. bioflawonoidy. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: witaminy A, D3, K i E - budowa i funkcje.
14. Współzależność szlaków metabolicznych. Działanie hormonów. Regulacja metabolizmu na poziomie enzymu. Regulacja na poziomie komórki i organizmu. Współzależność torów metabolicznych. Kompartmentacja metaboliczna komórki. Wpływ hormonów' na metabolizm komórkowy: hormony steroidowe, hormony białkowe, pepty dowe i pochodne aminokwasów7.
9