obowiązujący w Polsce krajowy i wojewódzki plan gospodarki odpadami; regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych; rozmieszczenie podstawowych rodzajów instalacji gospodarki odpadami komunalnymi. Wykonanie ćwiczenia - na podstawie Planu Gospodarki Odpadami dla województwa podlaskiego należy obliczyć szacunkową ilość wytwarzanych odpadów komunalnych z podziałem na obszary, na postawie składu morfologicznego odpadów komunalnych oznaczenie kodu, rodzaju oraz metody zagospodarowania odpadów. Wymagania wynikające z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; definicje, obowiązki właścicieli nieruchomości, zadania gmin, wady i zalety systemów opłat za odbiór odpadów. Wykonanie ćwiczenia - na podstawie wariantów stawek w systemie zbiórki odpadów: zmieszane i sortowane, obliczanie kwoty do zapłaty przez mieszkańców, ocena poszczególnych systemów. Podstawowe warunki funkcjonowania czasowych miejsc do gromadzenia odpadów. Wykonanie ćwiczenia - określenie ilości pojemników do gromadzenia odpadów na podstawie wskaźników nagromadzenia oraz gęstości nasypowej odpadów. Mechaniczno-biologiczne procesy przetwarzania odpadów (MBP), główne i szczegółowe cele zagospodarowania odpadów na przykładzie woj. podlaskiego. Wykonanie ćwiczenia - wykonanie bilansu odpadów na poszczególnych elementach linii sortowniczej wg rodzaju; określenie poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła na podstawie zaplanowanej linii do sortowania odpadów funkcjonującej w ramach regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów. Termiczne przetwarzanie odpadów; zastosowanie, metody, warunki dla procesu spalania, utylizacja popiołów, schemat instalacji, porównanie spalania rusztowego i fluidalnego, bilans energetyczny. Opłaty za korzystanie ze środowiska. Wykonanie ćwiczenia - opłata produktowa za niewykonany recykling; opłata produktowa za niewykonany odzysk. Odpady przemysłowe, szczególne zasady gospodarowania niektórymi rodzajami odpadów, podział, główne kierunki wykorzystania. Decyzje związane z gospodarką odpadami, system zezwoleń, wnioski i decyzje administracyjne, wpis do rejestru. Zaliczenie ćwiczeń - ocena omawianych technologii zagospodarowania odpadów(MBP, spalanie, składowisko); wybór najlepszej technologii wraz z uzasadnieniem. Wybrane metody utylizacji odpadów organicznych - wycieczka do wybranego zakładu przerobu odpadów, np. kompostowania „Dano” w Suwałkach. Znane metody odzysku i recyklingu odpadów w świecie - prezentacja technologii.
Piśmiennictwo podstawowe:
Bartkiewicz B., Lisicka E., Przywecki W.: Podręcznik gospodarki odpadami : teoria i praktyka. Wyd. "Seidel-Przywecki", Warszawa 2006.
Konieczny P., Uchman W.: Zakład mięsny a środowisko naturalne. Wyd. Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego, Poznań 1997.
Kumider J., 1996. Utylizacja odpadów przemysłu rolno-spożywczego. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Rosik-Dulewska C.: Podstawy gospodarki odpadami. Wyd. PWN, Warszawa 2008.
Siuta J.: Przyrodnicze użytkowanie odpadów. Wyd. IOŚ, Warszawa 2002.
Piśmiennictwo uzupełniające:
Pezacki W., 1991. Przetwarzanie surowców rzeźnych. Wpływ na środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa.