WIEDZA LICENCJATÓW PIELĘGNIARSTWA NA TEMAT NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO 115
Zmienne jakościowe zostały przedstawione w postaci procentowych wartości odpowiedzi prawidłowych i nieprawidłowych, co umożliwiło przeprow adzenie analiz}' z zastosowaniem ANOVY nieparametrycznej (testKruskala-Wallisa).
W ocenie zależności pomiędzy zmiennymi ilościowymi wykorzystano współczynnik korelacji Spearmana. Za poziom istotności statystycznej przyjęto p = 0,05.
Wyniki
Rozpowszechnienie nadciśnienia tętniczego w Polsce prawidłowo w skazała połowa badanych - 50,00% (58 osób). W toku badań oceniono stopień znajomości klasyfikacji wartości ciśnienia tętniczego krwi. Licencjatów pielęgniarstwa poproszono o wskazanie wartości ciśnienia optymalnego, które popraw nie zaznaczyło 39 osób, co stanowi 33,62% badanych oraz w artości ciśnienia uznaw anego za próg nadciśnienia tętniczego (63,79% prawidłowych wskazań, tj. 74 osoby). Podjęto również próbę ustalenia, jaką orientację wykazują respondenci w aspekcie wpływu czynników emocjonalnych związanych z faktem pomiaru ciśnienia tętniczego krwi dokonywanego przez personel medyczny, opisywanego w piśmiennictwie jako izolowane nadciśnienie tętnicze w pomiarach gabinetowych („białego fartucha”). Prawidłową wiedzę w tym zakresie prezentowało zaledw ie 11 osób, co stanowi 9,48% badanych. Uzyskane wyniki zaprezentowano w tabeli 4.
Respondentów poproszono o zaznaczenie powikłań, które mogą się pojawić w przebiegu nadciśnienia tętniczego. Średnio co trzecia osoba udzieliła poprawnych wskazań. Uczestnicy badania najczęściej wiązali wpływ wysokich
wartości ciśnienia tętniczego z ryzykiem wystąpienia udaru mózgu, natomiast najrzadziej z rozwojem encefalopatii. Udział procentowy poszczególnych kategorii odpowiedzi zawarto w tabeli 5.
Tabela 5. Następstwa nadciśnienia tętniczego w opinii badanych T a b 1 e 5. Sequcllac of artcrial hypertension according to respondents
Powikłania nadciśnienia tętniczego Seąuellae of arterial |
Odpowiedzi prawidłowe answer |
Odpowiedzi nieprawidłowe Incorrect answer |
Brak odpowiedzi No answer | |||
hypertension |
n |
% |
n |
% |
n |
% |
Miażdżyca Atherosclerosis |
86 |
74,14 |
29 |
25.00 |
■ |
0.86 |
Udar mózgu Stroke |
116 |
100,0 |
- |
- |
- | |
Choroba wieńcowa Coronary arteiy disease |
106 |
91,38 |
10 |
8.62 |
- |
- |
Choroby naczyń obwodowych kończyn Vascular pathology of the extremities |
73 |
62,93 |
43 |
37,07 |
- |
- |
Niewydolność serca Cardiac failure |
99 |
85,34 |
17 |
14,66 |
- |
- |
Niewydolność nerek Renal failure |
78 |
67,24 |
36 |
31,03 |
2 |
1,72 |
Encefalopatia Encephalopathy |
34 |
29.31 |
81 |
69.83 |
> |
0,86 |
Tabela 4. Rozpowszechnienie i klasyfikacja wartości ciśnienia tętniczego w opinii respondentów
Ta b I e 4. Prcralcncc and classification of blood pressure acconling to respondents
Kategoria ciśnienia tętniczego Blood pressure category |
Odpowiedzi prawidłowe |
Odpowiedzi nieprawidłowe Incorrect |
Brak odpowiedzi No answer | |||
ii |
% |
ii |
n | |||
Rozpowszechnienie nadciśnienia Prevalenee of hypertension |
58 |
50,00 |
53 |
45,69 |
5 |
4,31 |
Ciśnienie optymalne Optimal blood pressure |
39 |
33,62 |
77 |
66,38 |
- |
- |
Nadciśnienie tętnicze Arterial |
74 |
63,79 |
42 |
36,21 |
- |
- |
Nadciśnienie „białego fartucha” „White coat” hypertension |
11 |
9.48 |
102 |
87.93 |
3 |
2,59 |
Analiza statystyczna (analiza wariancji ANOVA) wykazała statystycznie istotne różnice prawidłowych odpow iedzi w zależności od stażu pracy (p = 0,002) oraz w' zależności od miejsca pracy (p < 0,001) - pomiędzy osobami, które jeszcze nie podjęły pracy zawodowej a osobami ze stażem 11-15 lat (p = 0,02), a także ww. grupą a osobami zatrudnionymi na oddziałach zabiegow ych (p = 0,02). Wyniki przedstawiono w tabelach 6 i 7.
Tabela 6. Staż pracy vs stopień wskazań poprawnych odpow iedzi
Staż pracy (lata) Semority (yeats) |
Średnia poprawnych odpowiedzi (%) Correct answers (average) - % |
» |
SD |
0 |
53.34 |
32 |
7.13% |
<1 |
43.58 |
14 |
15,04% |
2-5 |
51.74 |
7 |
7,39% |
6-10 |
47.15 |
9 |
13.45% |
11-15 |
42.06 |
16 |
8.60% |
16-20 |
51.09 |
21 |
7.30% |
21-25 |
49.39 |
11 |
9.29% |
>25 |
54.05 |
6 |
10.81% |
Ogól grupy / Total |
49,79 |
116 |
9.71% |