116 HANNA GRABOWSKA. KRZYSZTOF NARKIEWICZ. WŁADYSŁAW GRABOWSKI 1 WSP.
116 HANNA GRABOWSKA. KRZYSZTOF NARKIEWICZ. WŁADYSŁAW GRABOWSKI 1 WSP.
Tabela 7. Miejsce pracy vs stopień wskazań poprawnyc odpowiedzi
T a b I e 7. Place of work vs number of correct answers
Miejsce pracy Place of work |
Średnia poprawnych odpowiedzi (%) Correct answers (avcrage) - % |
■ |
SD |
Osoby niepracujące Unemplored |
54,22 |
32 |
6,90% |
Oddziały zabiegowe Singery w ard |
43,42 |
15 |
7.47% |
Oddziały intensywnej opieki Intensive care ward |
46,10 |
17 |
12,48% |
Oddziały zachowawcze Conservative ward |
50,98 |
22 |
10.26% |
Oddziały pediatryczne Pediatrie ward |
59,46 |
4 |
4,41% |
Podstawowa opieka zdrowotna Primary hcalth carc |
48.84 |
14 |
8,45% |
Inne / Other |
46.85 |
12 |
9.10% |
Ogół grupy / Total |
49,79 |
116 |
9.71% |
Tabela 8. Zajmowane stanow isko vs stopień w skazań popraw nych odpowiedzi
T a b 1 e 8. Position vs number of correct answers
Stanowisko Position |
Średnia poprawnych odpory iedzi (%) Correct ansrvers (arerage) - % |
» |
SD |
Osoby niepracujące Unemployed |
54,05 |
32 |
6,86% |
Pielęgniarka odcinkowa Ward nurse |
47,59 |
66 |
9,76% |
Stanowisko kierów tucze Head nurse |
58,92 |
5 |
9,44% |
Pielęgniarka rodzinna |
53,15 |
5 |
7,96% |
Pielęgniarka zabiegowa Surgery nurse |
46,85 |
3 |
5.63% |
Pielęgniarka koordynująca Coordinator nurse |
38,38 |
5 |
11,53% |
Ogół grupy' / Total |
49.79 |
116 |
9.71% |
Statystycznie istotne różnice w zależności od zajmowanego stanowiska (p < 0,001), wykazane za pomocą analizy wariancji (ANOVA), występują również pomiędzy osobami, które nie pracują a respondentami na stanow isku pielęgniarki koordynującej (p = 0,02) oraz pomiędzy osobami na stanowisku kierowniczym a osobami na stanów isku pielęgniarki koordynującej (p = 0,02), co przedstawiono w tabeli 8.
Analiza w ariancji (ANOVA) nie wykazała statystycznie istotnych różnic prawidłowych odpowiedzi w zależności od przedziałów wiekowych oraz w zależności od form kształcenia podyplomowego podejmowanych przez respondentów, natomiast test t-Studenta nie wykazał statystycznie istotnych różnic prawidłowych odpowiedzi w zależności od miejsca zamieszkania, a także od sytuacji rodzinnej respondentów.
Dyskusja
W 2007 r. ESH/ESC opublikowało nowe zalecenia dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego, w których utrzymano dotychczasową klasyfikację wartości ciśnienia tętniczego krwi zastosowaną w wytycznych ESH/ESC oraz PTNT z 2003 r. Również zalecenia Czwartej Wspólnej Grupy Roboczej oraz Bry tyjskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego popularyzują ww. klasyfikację [5,6,7,8], Obowiązująca w Polsce klasyfikacja ciśnienia tętniczego różni się od zaleceń amerykańskich JNC 7 (The Seventh Report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blond Pressure), w których kategorię ciśnienia praw idłowego i wysokiego prawidłowego połączono wf jedną, odnoszącą się do tzw. stanu poprzedzającego rozwój nadciśnienia tętniczego - stanu „przednadciśnieniowego” [1,9].
Wyodrębnienie kategorii ciśnienia optymalnego i prawidłowego uzasadnia fakt, że ryzyko sercowo-naczyniowe zwiększa się wraz ze w zrostem ciśnienia tętniczego, w tym w zakresach ciśnień arbitralnie uznanych za prawidłowe [10,11],
Wartości ciśnienia uznawanego za opty malne znane były co trzeciemu uczestników i badań, podobnie jak w wynikach wcześniejszego badania przeprowadzonego przez autorów niniejszej pracy w grupie studentów V roku pielęgniarstwa Akademii Medycznej w Gdańsku (odpow iednio 33,62% i 33,96% poprawnych wskazań) [12]. Znacznie wyższą orientację w tym zakresie wykazali studenci uczelni wrocławskich, którzy w badaniach przeprow adzonych przez Zawadzkiego i wsp. wykazali znajomość ciśnienia optymalnego w 89,16% [13],
Wszystkie klasyfikacje i międzynarodowe zalecenia ujmują wartości świadczące o nadciśnieniu tętniczym w przedziale > 140 SBP (systolic bloodpressure - skurczowe ciśnienie tętnicze) i/lub > 90 mmHg DBP (diastolic blood pressure - rozkurczowa ciśnienie tętnicze) [5, 7,8,9], Znajomością tych wartości wykazało się 63,79% badanych respondentów, prezentując nieco wyższy poziom wiedzy w porów naniu ze studentami V roku pielęgniarstwa (58,49%) oraz studentami uczelni wrocławskich (49,58%) [12, 13].
Badania o zbliżonej tematyce zrealizowali również Gry-glewska i wsp., którzy oceniali wiedzę studentów VI roku Wydziału Lekarskiego na temat stanu przednadciśnieniowego. Wyniki badań wykazały znajomość stanu przednadciśnieniowego w grupie 56,3% studentów, a kry teria rozpoznania ciśnienia wysokiego prawidłowego - 63,9% [14],
Podwyższone ciśnienie tętnicze (bloodpressure - BP) stanowi czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy i związanych z nią chorób sercowo-naczyniowych, takich jak: udar mózgu, choroba wieńcowa, choroby naczyń obwodowych kończyn, a także bezpośrednich powikłań, do których zalicza się: niewydolność serca, niewydolność nerek, encefalopatię. Istnieje odw rotna korelacja pomiędzy wartością BP a funkcjami poznawczymi, a występowanie nadciśnienia tętniczego stwarza ryzyko występowania demencji [1,4,5, 8,9].