2100420065

wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymania go w należytym stanie technicznym i estetycznym (art. 61 pr.bud.).

Ograniczenia, wynikają też z ustawy z dnia 23 łipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece

nad zabytkami w odniesieniu do własności zabytków. Obowiązkiem właścicieli i posiadaczy zabytku (w tym zabytków nieruchomych) jest m.in. zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie oraz korzystania z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości; (art. 5).

Ograniczenia wynikają też z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody i ustawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie

Szczególna ingerencja ustawodawcy dotyczy korzystania z gruntów rolnych i leśnych. W odniesieniu do których zastosowanie znajdują postanowienia ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

Postanowienia ustawy, w połączeniu z przepisami ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, ograniczają możliwość zmiany przeznaczenia na inne cele gmntu rolnego i leśnego. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego rozstrzyga się o rolniczym lub leśnym przeznaczeniu gruntu. Właściciel zaś zobowiązany jest dochować określonego tam przeznaczenia gruntu.

Wyłączenie gruntu z produkcji rolnej i leśnej podlega ograniczeniom określonym w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Zmiany przeznaczenia dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (art. 7 ust. 1 u.o.g.), a wyłączenia gruntów z produkcji rolnej lub leśnej wymaga następczej decyzji starosty (art. 5 u.o.g.). W szczególności ograniczono możliwość zmiany przeznaczenia gmntu o wyższej klasie bonitacyjnej (art. 6 w zw. z art. 7 u.o.g.).

Zastrzeżone w ustawach ograniczenia własności dotyczą również sfery rozporządzania rzeczą. Z regulacji kodeksowej można tu przytoczyć jedynie przypadki ustawowego prawa pierwokupu udziału we współwłasności przysługującego współwłaścicielom prowadzącym gospodarstwo rolne na wspólnym gruncie (art. 166 § 1 k.c.) oraz ograniczenia ze sfery zniesienia współwłasności dotyczące sądowego zniesienia współwłasności ( art. 213-218 k.c.). Ponadto w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego przewidziano prawo pierwokupu nieruchomości rolnej przez jej dzierżawcę.

Sporo szczególnych zasad obrotu nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego zawiera ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Można w niej zauważyć liczne ograniczenia swobody umów związane z publicznym charakterem własności.

Spotykamy więc tutaj ograniczenia obrotu darmego i „półdarmego" ( art. 13-14), obligatoryjny, zasadniczo, przetargowy tryb rozporządzania (art. 37 ust. 1) oraz liczne

13