3148973298

Ze względu na charakter pracy rozróżniamy noże zwykle oraz noże wysoko wydajne. Zwykłymi nazywamy noże. które są przystosowane do pracy w normalnych warunkach skrawania. Takimi nożami skrawa się ze stosunkowo małymi szybkościami, a posuwy noża nie są zbyt duże.

Gdy jednak konieczne jest zwiększenie wydajności procesu skrawania zwiększa się szybkość skrawania lub posuw. W takim przypadku nie można stosować noży używanych do pracy w normalnych warunkach, gdyż ich wytrzymałość jest zbyt mała. Do obróbki wysoko wydajnej stosuje się noże ze specjalnych materiałów oraz noże o specjalnych kształtach. Noże takie mają nalutowane płytki z węglików spiekanych, ujemny kąt natarcia oraz niekiedy łamacze wióra. Łamacze wióra są stosowane ze względu na bezpieczeństwo pracy tokarza i łatwiejszy transport wiórów. Rozżarzone wióry, powstające podczas obróbki szybkościowej w dużych ilościach, mogą być przyczyną nieszczęśliwych wypadków. Z tego powodu proces skrawania należy prowadzić tak, aby oddzielający się od materiału wiór szybko ulegał złamaniu lub przynamniej zwinięciu.

3. PRZYRZĄDY DO MOCOWANIA PRZEDMIOTÓW

Sposób zamocowania przedmiotu na tokarce zależy od jego kształtu i wymiarów. W związku z tym stosuje się różne przyrządy do mocowania, stanowiące wyposażenie tokarek. Zasadniczo przedmioty przeznaczone do toczenia zamocowuje się w uchwytach lub kłach.

Najczęściej do mocowania przedmiotów małych i średniej wielkości o kształtach walcowym lub pierścieniowym jest stosowany uchwyt samocentrujący spiralny.

Bardzo duże przedmioty o nieregularnych kształtach zamocowuje się w uchwytach tarczowych czteroszczękowych, których każdą szczękę ustawia się oddzielnie. W tym celu pokręca się kluczem każdą śrubę wkręcającą się w nakrętkę szczęki.

Opisane uchwyty i tarcze są nakręcane na gwint wrzeciona tokarki i wraz z nim wykonują obrót podczas skrawania.

Wszystkie przedmioty długie (wałki) zamocowuje się w kłach tokarki. W tym celu na obu stronach czołowych wałka należy wykonać nakiełki, tj. nawiercenia, które służą jako oparcie dla kłów obrabiarki. Do zamocowania wałka w kłach potrzebne są jeszcze dalsze przyrządy, a mianowicie - tarcza zabierakowa i zabierak.

Sposób zamocowania wałka w kłach przedstawiono na rys.l). Na wałku 1 jest umocowany zabierak 4, który opiera się o palec 3 tarczy zabierakowej 2, nakręcanej na wrzeciono tokarki. Wałek wspiera się na kłach 5 i 6. Gdy wrzeciono tokarki zostanie wprowadzone w ruch, wraz z nim zacznie się obracać wałek napędzany zespołem zabierakowym (tarcza zabierakowa - zabierak).

Niekiedy w kłach zamocowuje się przedmioty mające w środku otwory. Wówczas niezbędne są trzpienie tokarskie. Sposób zamocowania w kłach takiego przedmiotu przedstawia rys. 2) Jak widać na rysunku, w otwór przedmiotu został wtłoczony trzpień tokarski o odpowiedniej średnicy. Czynność tę wykonuje się zwykle na prasie dźwigniowej.

rys. 1)    rys. 2)

Długie wałki obrabiane w kłach podpiera się w połowie długości za pomocą podtrzymki stałej umocowanej do łoża tokarki lub podtrzymki ruchomej umocowanej na suporcie i wraz z nim przesuwającej się wzdłuż obrabianego wałka.

Przed przystąpieniem do toczenia należy nie tylko odpowiednio umocować obrabiany przedmiot w uchwycie lub w kłach, lecz również we właściwy sposób umocować w imaku nożowym nóż tokarski. Wierzchołek ostrza powinien znajdować się na wysokości osi kłów. Jeżeli wymiary trzonka noża nie zapewniają uzyskania takiej wysokości, stosuje się podkładki w postaci blaszek, które należy podłożyć pod nóż. Równie ważne, jak prawidłowe ustawienie podkładek, jest właściwe wysunięcie noża z imaka. Powinno ono być mniejsze niż 1,5 grubości noża.