plik


ÿþDetektor ultradzwików  deformator gBosu 2374 Do czego to sBu|y? nie dziaBaB No tego, to ju| chyba zbyt wiele! Co i prostymi mo|e mie wspólnego wykrywanie ultra- metodami dzwików ze znieksztaBcaniem gBosu nie byBem ludzkiego? Nawet znajc ekstrawaganc- w stanie kie pomysBy jednego z konstruktorów stwierdzi, AVT, trudno przypu[ci, aby jedno i to sa- czy nie- mo urzdzenie mogBo speBnia dwie, tak sprawny jest zupeBnie ró|ne funkcje! nadajnik czy A jednak jest to mo|liwe i za chwil odbiornik. DoszedBem wic do wniosku, odbiornika ultradzwików podBczyBem postaram si Wam to udowodni. Pod- |e przydaBby si prosty ukBad, wykrywaj- do nowo zbudowanego ukBadu zwykBy stawow funkcj proponowanego ukBadu cy jedynie obecno[ ultradzwików, bez mikrofon. OkazaBo si |e ukBad dziaBa po- jest wykrywanie i przeksztaBcanie na po- dokBadnej analizy ich charakteru. Zapro- prawnie, w sBuchawce telefonicznej doB- sta sByszaln dla czBowieka ultradzwi- jektowanie prostego ukBadu, zbudowane- czonej do jego wyj[cia sBycha byBo ków, czyli tonów akustycznych o czsto- go z trzech tanich i Batwo dostpnych dzwiki o czstotliwo[ci wyrazniej ni|- tliwo[ciach wikszych od 16 ... 20kHz. ukBadów scalonych nie zajBo mi wiele szej od odbieranych przez mikrofon. UkBad zostaB zaprojektowany dosBownie czasu, ale podczas jego sprawdzania pro- I wtedy podkusiBo mnie, aby powiedzie z potrzeby chwili: podczas uruchamiania blem powróciB. Skd bd wiedziaB, |e kilka sBów do mikrofonu. Efekt, który ukBadu dalmierza ultradzwikowego na- zbudowany ukBad dziaBa poprawnie, je|eli uzyskaBem natychmiast zasugerowaB mi trafiBem na problem, do[ czsto spoty- do jego sprawdzenia wykorzystam nadaj- drugie, dodatkowe zastosowanie zbudo- kany podczas pracy z urzdzeniami wyko- nik ultradzwików, którego poprawno[ci wanego ukBadu: mo|e on sBu|y tak|e do rzystujcymi do transmisji danych media dziaBania te| nie jestem pewien? Aby zabawy, do znieksztaBcania gBosu ludzkie- nie odbierane przez ludzkie zmysBy. UkBad przerwa to bBdne koBo, w miejsce go. Uzyskiwany efekt jest do[ interesu- jcy, szczególnie przy wykorzysty- waniu pierwszego i drugiego stopnia podziaBu czstotli- wo[ci. GBos wydo- bywajcy si z gBo- [nika przypomina metaliczny, niski  gBos robota . Istnieje jeszcze trzecie zastosowa- nie proponowane- go ukBadu, z przy- czyn niezale|nych nie sprawdzane przeze mnie:  podsBuchiwanie nietoperzy i innych zwierzt wytwa- Rys. 1. Schemat ideowy R y s . 1 . S c h e m a t i d e o w y rzajcych dzwiki 56 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/99 o czstotliwo[ci ponad akustycznej. Nie jest do wzmacniacza zbudowanego z wy- wykonywaBem takich do[wiadczeD z pro- korzystaniem tranzystora T1. Je|eli jako stego powodu: w Warszawie, szczegól- przetwornik elektroakustyczny wykorzy- nie zim trudno znalez nietoperze! S- stamy nie gBo[nik, ale np. sBuchawki o du- dz jednak, |e taki eksperyment jest |ej oporno[ci lub membrank piezo, to mo|liwy do przeprowadzenia, ale pod mo|emy nie stosowa tego tranzystora warunkiem zastosowania w naszym ukBa- doBczajc przetwornik pomidzy jedno dzie mikrofonu kierunkowego, który mo|- z wybranych jumperem JP1 wyj[ liczni- na wykona stosunkowo niewielkim na- ka, a mas. Rys. 3. Mikrofon kierunkowy R y s . 3 . M i k r o f o n k i e r u n k o w y kBadem [rodków (szerzej poruszymy ten temat w dalszej cz[ci artykuBu). Monta| i uruchomienie UkBad detektora ultradzwików jest Mozaika [cie|ek pBytki obwodu druko- bardzo prosty do wykonania, a do jego wanego wykonanego na laminacie jedno- kich rozmiarów. UdaBo mi si osign budowy potrzebowa bdziemy jedynie warstwowym oraz rozmieszczenie na niej doskonaBe efekty ze zwierciadBem para- r y s u n k u trzech, tanich i powszechnie dostpnych elementów zostaBo pokazane na rysunku bolicznym pochodzcym z anteny radio- 2 ukBadów scalonych. 2. Monta| wykonamy w typowy, wielo- wej przeznaczonej do pracy na zakresie krotnie opisywany sposób, rozpoczynajc FM, nabytej za kilka zBotych w sklepie ze Jak to dziaBa? od wlutowanie w pBytk rezystorów i pod- sprztem RTV. Do odbioru fal radiowych Schemat elektryczny detektora ultra- stawek pod ukBady scalone, a koDczc na antena ta nadawaBa si równie dobrze, r y s u n k u 1 dzwików zostaB pokazany na rysunku 1. kondensatorach elektrolitycznych i mikro- jak drewniany patyk, ale za to spisywaBa SygnaB o niewielkiej amplitudzie pochodz- fonie. W kicie dostarczane bd dwa mi- si caBkiem niezle jako reflektor skupiaj- cy z mikrofonu M1 zostaje wzmocniony do krofony: jeden do odbioru ultradzwików cy fale dzwikowe i to oczywi[cie nie tyl- potrzebnego poziomu za pomoc wzmac- i drugi, typowy mikrofon elektretowy ko ultradzwiki, ale tak|e z pasma sByszal- niacza zrealizowanego na popularnym ukBa- przeznaczony do wykonywania do[wiad- nego przez czBowieka. No tak, mamy ko- dzie UL1321. UL1321 jest ukBadem do[ czeD z znieksztaBcaniem gBosu ludzkiego. lejne, ju| czwarte zastosowanie naszego sdziwym, o niezbyt dobrych parametrach, Zmontowany ze sprawdzonych elemen- prostego ukBadu: eliminujc z niego dziel- które w |adnym wypadku nie pozwalaj na tów ukBad nie wymaga jakiegokolwiek uru- nik czstotliwo[ci i wyposa|ajc go w mi- stosowanie tej produkowanej jeszcze przez chamiania ani regulacji i dziaBa natychmiast krofon kierunkowy mo|emy zbudowa CEMI kostki w sprzcie HiFi. Natomiast do poprawnie. Jedynie podczas wykonywania caBkiem niezBe urzdzenie do podsBuchi- pracy w prostych ukBadach eksperymental- do[wiadczeD z odsBuchem ultradzwików wania. Mam jednak nadziej, |e nie przyj- nych kostka ta nadaje si wy[mienicie, a do- o maBym nat|eniu mo|na zmniejszy war- dzie Wam do gBowy podsBuchiwanie lu- datkowym argumentem przemawiajcym to[ rezystora R3, lub nawet w kraDcowym dzi, ale skupicie Wasz uwag na np. od- za jej stosowaniem jest jej bardzo niska ce- przypadku zastpi go zwor. gBosach przyrody. na zakupu i minimalna ilo[ potrzebnych Zasada dziaBania mikrofonu kierunko- elementów zewntrznych. Wzmocnienie wego wykorzystujcego zwierciadBo pa- r y s u n k u 3 ukBadu ustalane jest za pomoc doboru war- raboliczne zostaBa pokazana na rysunku 3, to[ci rezystora R3. Zmniejszenie warto[ci te- który nie wymaga chyba komentarza. go elementu powoduje wzrost wzmocnie- Z b i g n i e w R a a b e nia sygnaBu m.cz., co mo|e mie znaczenie Zbigniew Raabe przy prowadzeniu eksperymentów z  pod- sBuchiwaniem nietoperzy. Odpowiednio wzmocniony sygnaB kie- rowany jest nastpnie na wej[cie bramki Wykaz elementów Schmitta IC2A. Zadaniem tego elementu Rys. 2. Schemat monta|owy R y s . 2 . S c h e m a t m o n t a | o w y Kondensatory jest przeksztaBcenie sygnaBu sinusoidal- C1, C2, C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100nF nego w przebieg prostoktny, potrzebny C3, C4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100uF/16 do sterowania licznika IC3A. W pierwszej cz[ci artykuBu wspo- C6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .560pF GBównym elementem ukBadu jest mniaBem o mo|liwo[ci zastosowania do Rezystory dzielnik czstotliwo[ci zrealizowany na zbudowanego ukBadu mikrofonu kierun- R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3k&! popularnym liczniku binarnym 4520. Do kowego, co mogBoby uczyni bardziej re- R2, R4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10k&! R3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100(*)&! dyspozycji mamy cztery stopnie podziaBu: alnymi eksperymenty z podsBuchiwaniem R5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100&! przez 2, 4, 8 i 16. Tak wic, je|eli odbiera- dzwików wydawanych przez nietoperze PóBprzewodniki ny sygnaB bdzie miaB czstotliwo[ i inne zwierzta. Dobrej klasy mikrofon IC1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .UL1321 40kHz (powszechnie stosowan w nadaj- kierunkowy produkcji fabrycznej jest IC2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4093 nikach ultradzwików) to na wyj[ciu Q0 urzdzaniem bardzo kosztownym, ale na IC3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4520 licznika otrzymamy czstotliwo[ 20kHz szcz[cie mo|emy go w prosty sposób T1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC548 PozostaBe (jeszcze niesByszaln), a na wyj[ciu Q1  wykona sami. Do tego celu potrzebny M1 . . . . . . . . . . .odbiornik ultradzwików 10kHz, mo|liw ju| do zarejestrowania bdzie tylko jeden istotny element: + mikrofon elektretowy przez ludzkie zmysBy, jako pisk o wysokiej zwierciadBo paraboliczne o jak najwik- LS1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .gBo[nik czstotliwo[ci. Wygodniejsze mo|e oka- szych wymiarach. Mo|emy tu ekspery- za si korzystanie z wyj[ Q2 lub Q3, na mentowa z zwierciadBami stosowanymi których czstotliwo[ wynosi bdzie w du|ych latarkach lub reflektorach [wia- Komplet podzespoBów z pBytk K o m p l e t p o d z e s p o B ó w z p B y t k  odpowiednio 5kHz i 2,5kHz. teB gBównych samochodów. Z pewno[ci jest dostpny w sieci handlowej j e s t d o s t  p n y w s i e c i h a n d l o w e j Wyboru potrzebnej czstotliwo[ci do- doskonaBym zwierciadBem skupiajcym AVT jako kit AVT-2374 A V T j a k o k i t A V T 2 3 7 4 konujemy za pomoc jumpera JP1, odebrane dzwiki w jednym punkcie by- z którego sygnaB prostoktny kierowany Baby czasza anteny satelitarnej niewiel- ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 8/99 57

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ultradźwiękowy detektor ruchu
Detektyw pozytywka Mat
ULTRADŹWIĘKOWA KAMERA TRANSMISYJNA
cw 42 skrypt ultradzwieki nowe
Detektor radarów
PRZENOÅšNY DEFEKTOSKOP ULTRADZEIEKOWY USN 50
Detektor
detektor metali P I induction
TRZECIOTEÅšCIK TESTY PRZYGOTOWUJÄ„CE DO OSKT TEST III DETEKTYW POZYTYWKA

więcej podobnych podstron