plik


ÿþNAUKA I LUDZIE w zooplanktonie, ani w organizmach skiej radioaktywnoÊci do oceanu. Jed- ODPADY JÑDROWE ryb pelagialnych, ptactwa i ssaków mor- nakÝe w warunkach narastajàcego kry- skich, ani u miejscowej ludnoÊci. zysu gospodarczego prace nad z"omo- Byle nie u mnie! MoÝna by wi´c sàdziç, Ýe przepro- waniem okr´tów podwodnych i pozby- wadzane zgodnie z wymogami bezpie- waniem si´ pochodzàcych z nich radio- Czy na dnie oceanów moÝna cze’stwa i ostroÝnie sk"adowane odpa- aktywnych substancji posuwajà si´ nie- pogrzebaç odpady promieniotwórcze dy promieniotwórcze na dnie oceanów zwykle wolno. Z niespe"na po"owy ze starych okr´tów podwodnych? pomog"oby Rosji uwolniç si´ od tego okr´tów podwodnych o nap´dzie ato- balastu. Liczne problemy zwiàzane mowym wycofanych z rosyjskiej floty z zagroÝeniem rejonów arktycznych to Pacyfiku usuni´to paliwo jàdrowe. Tyl- ilka lat temu Zachód dozna" szo- nie wszystko  w bazach wojskowych ko w niewielu wyci´to pomieszczenia ku po ujawnieniu przez Rosj´ rosyjskiej floty Pacyfiku w okolicy W"a- reaktorowe, tak by reszta kad"uba Kinformacji, Ýe pa’stwo to wy- dywostoku i na Kamczatce znajduje si´ mog"a byç z"omowana. Wi´kszoÊç okr´- rzuci"o 16 starych reaktorów z okr´tów 50 nie nadajàcych si´ juÝ do uÝytku tów stoi na kotwicy w porcie i cierpli- nawodnych i podwodnych do Morza okr´tów podwodnych zawierajàcych wie czeka na rozbiórk´. Karskiego. ChociaÝ rosyjska marynar- odpady radioaktywne. Od roku 1993 Zdaniem Bruce a F. Molnii, kierowni- ka wojenna nigdy celowo nie zrzuca"a (kiedy to po raz pierwszy podali rze- ka ds. Êrodowiska w US Geological Su- zuÝytych reaktorów do Pacyfiku, to re- telne informacje dotyczàce pozbywa- rvey, jedynà nadziej´ na post´p w tej gularnie odprowadza"a do wód tego nia si´ odpadów) Rosjanie zaprzestali sprawie daje rosyjsko-japo’ski projekt oceanu p"ynne odpady promieniotwór- wlewania p"ynnych materia"ów o ni- budowy ogromnej barki-pojemnika cze. Ciekawe, Ýe wykryte o wyposaÝeniu, które umoÝli- przez badaczy zanieczysz- wia zag´szczenie olbrzymich czenia wynik"e z tych prak- iloÊci odpadów p"ynnych o ni- tyk by"y bardzo niewielkie, skiej radioaktywnoÊci wytwa- co wskazuje na znaczne rzanych przez okr´ty pod- moÝliwoÊci regeneracji i, byç wodne. Pozwoli to na zmniej- moÝe, niezwyk"à zdolnoÊç szenie iloÊci materia"ów pro- oceanów do absorpcji odpa- mieniotwórczych, które trzeba dów promieniotwórczych. b´dzie zmagazynowaç, lecz Wody oceanu nie tylko nie rozstrzygnie sprawy rozrzedzajà zanieczyszcze- zasadniczej  co w ko’cu nia p"ynne; drobnoziarniste poczàç z tak powsta"à radio- osady zalegajàce dno mogà aktywnà brejà? Póêniejsze po- wiàzaç niektóre pierwiastki zbywanie si´ zuÝytego paliwa promieniotwórcze, skutecz- i rdzeni reaktorowych rów- nie je izolujàc. To w"aÊnie zja- nieÝ jest bardzo trudne, po- wisko przyczyni"o si´ na dobnie jak sprawa ostateczne- przyk"ad do zmniejszenia go sk"adowania przedzia"ów skaÝenia Êrodowiska spo- reaktorowych. wodowanego przez bombo- ChociaÝ szybkie przetwa- wiec B-52, który roztrzaska" rzanie odpadów mog"oby si´ na krze u wybrzeÝy Gren- z"agodziç najbardziej palàce landii w roku 1968, rozpra- problemy w okolicach W"a- szajàc pluton w p"ytkich wo- dywostoku (przetwarzanie dach przybrzeÝnych. Scott przeprowadza si´ daleko na W. Fowler i jego wspó"pra- zachodzie), w innych rejo- cownicy z Mi´dzynarodowej nach spowodowa"oby mnó- Agencji Energii Atomowej stwo nowych k"opotów, w"à- w Monte Carlo tak pod- cznie z koniecznoÊcià po- sumowali wyniki d"ugolet- zbycia si´ toksycznych roz- nich bada’ skutków tej kata- tworów pe"nych radioak- strofy w przedstawionym w tywnych produktów reakcji 1994 roku raporcie:  Badania rozszczepienia. Rozwiàzanie wykaza"y, Ýe pluton... zosta" nie jest "atwe. szybko zwiàzany przez osa- Brytyjskie i francuskie za- dy i dzi´ki temu skutecznie k"ady przetwarzajàce odpa- zatrzymany w ekosyste- dy promieniotwórcze zdecy- mie dennym. Stwierdzili dowa"y si´ odprowadzaç teÝ, Ýe  nie zaobserwowano radioaktywne Êcieki do wód istotnego wzrostu koncen- przybrzeÝnych. Widoczna PRZEZNACZONE NA Z¸OM OKR¢TY PODWODNE, tracji plutonu ani w wodzie smuga spowodowanych tym wÊród nich wiele zawierajàcych reaktory jàdrowe, nad miejscem katastrofy, ani czekajà w portach rosyjskich na rozbiórk´. zanieczyszcze’ si´ga pó"noc- 10 ÂWIAT NAUKI Maj 1997 MIR AGENCY nego Atlantyku. I faktycznie, pomiary prowadzone na Morzu Karskim wyka- ZA KULISAMI za"y Êlady produktów przetwarzania od- Cyberp"azy padów promieniotwórczych w zachod- niej Europie (oraz prób z bronià jàdrowà ie jest tajemnicà, dlaczego na konferencje wybiera si´ na ogó" miejsca takie, jak w atmosferze). Co zadziwiajàce, pomia- NNowy Orlean czy Sun Valley. Uczestnicy imprez majà ochot´ wyskoczyç w prze- ry te nie wykaza"y Ýadnej koncentracji rwie mi´dzy d"ugimi referatami do dzielnicy francuskiej czy poszaleç troch´ na nar- tach. Nic wi´c dziwnego, Ýe kusi mnie, by przejrzeç wykaz  wycieczek terenowych zanieczyszcze’ powsta"ych w wyniku w materia"ach sympozjalnych trzeciego dorocznego zjazdu North American Amphi- zrzucania tam odpadów jàdrowych bian Monitoring Project (NAAMP  pó"nocnoameryka’skiego programu obserwacji przez Rosjan. p"azów). Zaskoczy"a mnie troch´ jedna z propozycji:  Taniec egzotyczny , posta- Skoro osady ilaste naprawd´ pozwo- nowi"am jednak zerknàç, co to takiego. Ta’czàce Ýaby? Co to ma znaczyç? li"y zwiàzaç materia"y promieniotwórcze Tej zimy konferencja NAAMP odby"a si´ w cyberprzestrzeni  a konkretnie pod ad- z reaktorów zrzucane do wód p"ytkich, resem http://www.im.nbs.gov/naamp3/naamp3.html; spotkania sympozjalne roz- to idea wykorzystania g"´biej po"oÝonych pocz´"y si´ w listopadzie 1996 roku, a zako’czy"y w po"owie lutego 1997 roku. obszarów dna morskiego do d"ugotermi- Oprócz niezwyk"ych wycieczek terenowych (innà rewelacjà by"a np. wirtualna po- nowego sk"adowania odpadów jàdro- dróÝ do kenijskiej puszczy Ara- wych wydaje si´ rozsàdna. Projekt ten, buko-Sokoke, by zobaczyç i wymagajàcy zamkni´cia odpadów w po- us"yszeç tamtejsze Ýaby  jemnikach i grzebania ich w mule g"´bo- http://www.calacademy.org. ko na dnie oceanów, praktycznie zarzu- research. herpetology/ frogs/list. cono, gdy Stany Zjednoczone zdecydo- html) konferencja oferowa"a wa"y si´ na sk"adowanie swoich odpa- oko"o 50 artyku"ów na róÝne te- dów promieniotwórczych na làdzie, wy- maty, od pobierania próbek pod znaczajàc do tego celu Yucca Mountain wodà po badania nad g"osami w Newadzie. Ale niektórzy badacze godowymi Ýab. nadal rozwaÝajà t´ koncepcj´. Poparcie Konferencja w sieci  chyba dla niej szczególnie cz´sto wyraÝa Char- pierwsza na takà skal´ w World ZDEFORMOWANE P¸AZY trafia"y si´ les D. Hollister z Woods Hole Oceano- Wide Web  toczy"a si´ pod przewodnictwem Sama Droe- w ubieg"ym roku znacznie cz´Êciej niÝ dotàd. graphic Institution. ge a z Biological Resources Di- Hollister przekonuje, Ýe sposobem vision w US Geological Service (Wydzia"u Zasobów Biologicznych S"uÝby Geologicz- zbadania, jak osady ilaste wiàÝà odpa- nej USA). Droege jest zadowolony z odzewu.  DotarliÊmy do znacznie liczniejszych dy promieniotwórcze, jest m.in. studio- odbiorców niÝ podczas poprzednich spotka’  pisze pocztà elektronicznà. Ludzie mo- wanie skutków niektórych morskich ka- gà uczestniczyç w obradach wtedy, kiedy majà na to ochot´, zapoznaç si´ dok"adnie tastrof. W czasie niedawnego posie- z przedstawianymi danymi i tezami, porozumieç si´ z autorem publicznie (lub prywat- dzenia American Geophysical Union nie), jeÊli si´ z czymÊ nie zgadzajà albo gdy chcà uzyskaç dodatkowe informacje. stwierdzi" on, Ýe zatoni´cie w 1986 ro- Artyku"y zaprezentowane podczas sesji zostanà zarchiwizowane pod sieciowym ad- ku radzieckiego okr´tu podwodnego resem, ale grupy dyskusyjne mia"y zaprzestaç dzia"alnoÊci po 14 lutego 1997 roku. wyposaÝonego w rakiety balistyczne Mimo wielu dowcipnych dystrakcji wi´kszoÊç tego, co dzia"o si´ podczas sympo- stwarza  bardzo ciekawà szans´ badaw- zjum, dotyczy"o spraw powaÝnych: wiele doniesie’ dokumentowa"o niezwykle wy- czà . W wyniku eksplozji okr´t opad" sokà liczb´ deformacji u p"azów. David M. Hoppe z University of Minnesota w Mor- na dno Atlantyku wraz z reaktorem i 34 ris wskazuje na  rzucajàce si´ ostatnio w oczy zjawisko dotyczàce zniekszta"ce’ g"owicami jàdrowymi. Badanie dna mor- ko’czyn  na przyk"ad w postaci ubytków lub nadmiaru nóg lub palców. W swym ar- skiego w miejscu katastrofy pozwoli"o- tykule  Historical Observations and Recent Species Diversity of Deformed Anurans by na stwierdzenie, czy mu" denny rze- in Minnesota (Obserwacje historyczne i bieÝàce zróÝnicowanie gatunkowe czywiÊcie moÝe zwiàzaç substancje zdeformowanych p"azów w Minnesocie) Hoppe twierdzi, Ýe majàc do czynienia z ty- siàcami Ýab w latach 1975 1995, zauwaÝy" jedynie dwie z wyraênymi zaburzenia- promieniotwórcze. Hollister nie opowiada si´ za umiesz- mi rozwojowymi ko’czyn, tymczasem w samym tylko roku 1996 widzia" ich ponad 200. Podejrzewa on, Ýe przyczynà tego moÝe byç jakiÊ czynnik Êrodowiskowy wy- czaniem odpadów na dnie oceanów juÝ st´pujàcy w wodzie, w której rozmnaÝajà si´ te zwierz´ta. teraz. Twierdzi stanowczo, Ýe przed RównieÝ Stanley K. Sessions z Hartwick College zetknà" si´ z niezwykle wysokà podj´ciem bada’ by"oby to bezprawiem. cz´stoÊcià wyst´powania zniekszta"ce’ ko’czyn u p"azów, a szczególnie u rzeko- Oczywiste jest jednak, Ýe jego zdaniem tek królewskich (Hyla regilla) i ambystom d"ugopalcych (Ambystoma macrodacty- cz´Êç obszarów dna morskiego mog"a- lum) z pó"nocnej Kalifornii. Na forum NAAMP og"osi" artyku", w którym utrzymuje, Ýe by s"uÝyç za sk"adowisko odpadów jà- defekty ko’czyn zosta"y spowodowane przez pasoÝytnicze p"azi’ce  przywry. Je- drowych.  To nie jest tylko niejasne prze- go zdaniem zakaÝenie przywrami moÝna powiàzaç z problemami Êrodowiskowymi czucie  zaznaczy", dajàc wyraz swemu zawinionymi przez cz"owieka. od dawna g"oszonemu przekonaniu, Ýe Jak na dziennikark´ przysta"o, przeprowadzi"am wywiady z kilkoma uczestnikami sk"adowanie odpadów jàdrowych na tego sympozjum. Sessions kontaktowa" si´ ze mnà za poÊrednictwem poczty elek- dnie mórz  jest prawdopodobnie naj- tronicznej z Kostaryki, gdzie prowadzi w"aÊnie badania terenowe. Cyberkonferencja bezpieczniejszà metodà pozbycia si´ budzi w nim mieszane uczucia: wprawdzie podoba"a mu si´ "atwoÊç i niski koszt ich . Niektórzy mieszka’cy W"adywo- uczestnictwa, ale rozczarowa" go brak osobistego kontaktu z innymi naukowcami. stoku, spoglàdajàcy na zacumowane  Tego rodzaju cyberkonferencja nie zast´puje tradycyjnego zjazdu, gdyÝ nie do- w pobliÝu portu przeznaczone na z"om chodzi do waÝnych kontaktów osobistych podczas spotka’ towarzyskich  pisze. atomowe okr´ty podwodne i ich radio- Tak wi´c, niestety, nast´pna konferencja NAAMP b´dzie bardziej tradycyjna, bez ta’- aktywne elementy, pewnie ch´tnie by czàcych Ýab. Sasha Nemecek si´ z nim zgodzili. David Schneider ÂWIAT NAUKI Maj 1997 11 MINNESOTA POLLUTION CONTROL AGENCY

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
TI 97 05 22 T pl(1)
TI 97 05 22 T pl(1)
TI 97 05 21 T pl(1)
Królowa odrzekła Nie mnie o łaskę proś
TI 97 05 23 GT pl(1)
TI 97 05 21 L N pl(1)
97 05 PrzeszukujÄ…c internet
TI 97 05 22 T pl(1)
Nic o mnie nie wiecie Reni Jusis
Zamach w Iraku 15 osób nie żyje (05 02 2009)

więcej podobnych podstron