3576354275

-    -wpływem leków: fenytoiny (lek przeciwpadaczkowy), barbituratów, aspiryny, doustnych środków antykoncepcyjnych,

-    -używaniem alkoholu (spożycie alkoholu, poza piwem, pogarsza wchłanianie, transport i gromadzenie folianów w wątrobie).

Badania Instytutu Żywności i Żywienia z lat 1970- 1987 wykazały ryzyko klinicznego i subklinicznego niedoboru kwasu foliowego u 70% dzieci, młodzieży i osób w wieku podeszłym oraz u 46% kobiet w ciąży. Nawet nieznaczne, nie dające objawów klinicznych niedobory kwasu foliowego powodują poważne konsekwencje zdrowotne:

•    U kobiet w wieku rozrodczym są przyczyną:

-    -wrodzonych wad rozwojowych zarodka i płodu, w tym wad cewy nerwowej,

-    -samoistnych poronień,

-    -uszkodzeń łożyska.

•    U ludzi w każdym wieku powodują:

-    -nasilenie rozwoju procesów miażdżycowych i choroby niedokrwiennej serca,

-    -podatność komórek na zmiany nowotworowe,

-    -zaburzenia psychiczne o charakterze depresyjnym,

-    -występowanie niedokrwistości makrocytamej (złośliwej).

ROLA KWASU FOLIOWEGO W ZAPOBIEGANIU WADOM CEWY NERWOWEJ WADY CEWY NERWOWEJ¹

Wady cewy nerwowej (WCN) powstają na skutek nieprawidłowego procesu zamykania się cewy nerwowej, który trwa do 28 dnia rozwoju ludzkiego zarodka (patrz str. 20). Okres zamykania się cewy nerwowej jest okresem krytycznym i niezwykle wrażliwym na działanie substancji teratogennych. Jeżeli zaburzenie dotyczy głowowego odcinka cewy, dochodzi do bezmózgowia i przepukliny oponowo-mózgowej.

Bezmózgowie - to brak większości tkanki mózgu oraz tylnych kości tworzących mózgoczaszkę. Może to być przyczyną poronienia. Dzieci z bezmózgowiem nie posiadają półkul mózgu, mają jedynie podstawne części mózgowia. Wykazują głębokie zaburzenia neurologiczne i umierają po kilku godzinach lub kilku dniach życia. Ten okres przeżycia jest możliwy dzięki utrzymywaniu podstawowych funkcji biologicznych organizmu przez ośrodki pnia mózgu.

Przepuklina oponowo-mózgowa - to przemieszczenie tkanki mózgowej przez ubytek w pokrywie kostnej czaszki. Wokoło 80% przypadków przepukliny oponowo-mózgowe spotyka się w okolicy tylnej potylicznej, znacznie rzadziej w okolicy przedniej, czołowo-nosowej, najrzadziej zaś w okolicy szczytowej, ciemieniowej. Zmiany są najczęściej widoczne od urodzenia. Są pokryte skórą zdrową lub ścieńczałą.

Zaburzenia rozwoju dotyczące dolnego odcinka cewy nerwowej prowadzą do powstania przepukliny rdzenia kręgowego. Zmiany kliniczne dotyczą przemieszczenia tkanki rdzenia kręgowego przez ubytek w obrębie kręgosłupa. Wada ta może pojawić się w każdym odcinku kręgosłupa, ale najczęściej dotyczy okolicy lędźwiowej. Zaburzenie prawidłowego rozwoju kręgosłupa sprawia, że rdzeń kręgowy uwypukla się poza chroniący go kanał kręgowy. Prowadzi to do zaniku funkcji neurologicznych poniżej miejsca uszkodzenia. Do współistniejących nieprawidłowości należą (patrz ryc. 1):

•    brak kontroli oddawania moczu z następowymi, nawracającymi zakażeniami dróg moczowych;

•    zaburzenia czynności jelit prowadzące do ciężkich przewlekłych zaparć;

Strona 19 z 25

1

Opracowano na podstawie: Łodziński K.: Dysrafia. W: Chirurgia wieku dziecię- cego (red. Poradowska W.). PZWL, Warszawa 1992.

Opracowała Grażyna Skirmuntt