Tabela 1.2. Nazwy, definicje i oznaczenia legalnych jednostek miar. będących jednostkami pochodnymi o nazwach i oznaczeniach specjalnych należącymi do międzynarodowego układu jednostek miar (SI)
Wielkość |
Jednostka miary' |
Definicja |
Wyrażenie za | ||
L.p. |
nazwa |
oznaczenie |
pomocąjednostek podstawowych SI | ||
1 |
Kąt plaski |
radian |
rad |
1 rad = 1 m/1 m = 1 |
m • rn"1 = 1 |
2 |
Kąt biyłowy |
steradian |
sr |
1 sr= 1 m2/l m2 = 1 |
m2 • rn'2 = 1 |
3 |
Częstotliwość |
herc |
Hz |
1 Hz = 1/1-s |
s'1 |
4 |
Siła |
niuton |
N |
1 N = 1 kg • 1 (m/s2) |
kg-m-s'2 |
5 |
Ciśnienie, naprężenie mechaniczne, ciśnienie akustyczne |
paskal |
Pa |
1 Pa = 1 N/l m2 |
m''-kg-s'2 |
6 |
Energia, praca, ilość ciepła |
dżul |
J |
1 J=lNlm |
m2-kg-s'2 |
7 |
Moc. strumień promieniowania |
wat |
W |
1 W = 1 J/l s |
m2-kg-s'1 |
8 |
Ładunek elektryczny |
kulomb |
C |
1 C= 1 A-l s |
A-s |
9 |
Potencjał elektryczny, napięcie elektryczne, siła elektromotoryczna |
wolt |
V |
1 V= 1 W/l A |
m2-kg-s'1-A'1 |
10 |
Pojemność elektryczna |
farad |
F |
1 F = 1 C/l V |
m'2-kg'-s4-A2 |
11 |
Rezystancja, (opór elektryczny) |
om |
Q |
1 Q = 1 V/1 A |
m2-kg-s'3-A'2 |
12 |
Konduktancja (przewodność elektryczna) |
simens |
S |
1 S = 1 Q‘' |
m'2-kg''-s3-A2 |
13 |
Strumień magnetyczny |
weber |
Wb |
1 Wb = 1 V-1 s |
m2kg-s'2-A'' |
14 |
Indukcja magnetyczna |
tesla |
T |
1 T = 1 Wb/1 m2 |
kg-s'2-A'‘ |
15 |
Indukcyjność |
henr |
H |
1 H = 1 V-1 s/1 A |
m2-kg-s'2A'2 |
16 |
Temperatura Celsjusza |
stopień Celsjusza |
°C |
1 °C = 1 K |
K |
17 |
Strumień świetlny |
lumen |
lm |
1 lm = 1 cd • 1 sr |
cd |
18 |
Natężenie oświetlenia |
luks |
lx |
1 lx = 1 lm/1 rn2 |
cdtn'2 |
19 |
Aktywność promieniotwórcza |
bekerel |
Bq |
1 Bq = 1/ł s |
s'1 |
20 |
Dawka pochłonięta, energia przekazana właściwa, kerma |
grej |
Gy |
1 Gy = 1 J/l kg |
rn2-s'2 |
21 |
Równoważnik dawki, przestrzenny równoważnik dawki, kierunkowy równoważnik dawki, indywidualny równoważnik dawki, dawka równoważna |
siwert |
Sv |
1 Sv = 1 J/l kg |
mV2 |
22 |
Akty wność katalityczna |
katal |
kat |
1 kat = 1 tnol/1 s |
mol-s'1 |
W układzie SI stosuje się oprócz jednostek głównych, czyli tych jednostek podstawowych i pochodnych, które wynikają wprost z równań definicyjnych, również jednostki wtórne (krotne), wielokrotne i podwielokrotne (ułamkowe). Są one stosowane do wygodniejszego zapisu wartości, których wyrażenie przy użyciu jednostek głównych wymaga użycia dużej liczby zer po lub przed przecinkiem. Tworzone są zazwyczaj przez dodanie przedrostka do nazwy jednostki głównej dla danej wielkości. Na przykład jeśli do nazwy jednostki podstawowej jaką jest am-per dodamy przedrostek otrzymamy nazwy jednostek mniejszych i większych: pikoamper (pA), miliamper (mA), kiloamper (kA), megaamper (MA).
11