3813573711

Cel ćwiczenia

Celem poniższego ćwiczenia laboratoryjnego jest zapoznanie się z charakterystycznymi strukturami stali stopowych.

Wstęp teoretyczny

Stalami stopowymi nazywa się stopy żelaza z węglem oraz specjalnie wprowadzone pierwiastki stopowe, czyli dodatki stopowe w celu nadania odpowiednich własności fizycznych, chemicznych, wytrzymałościowych oraz technologicznych.

Dodatki stopowe wprowadzone do stali stopowych oddziałują równocześnie na węgiel i żelazo, a także jednocześnie na siebie, w skutek czego właściwości oraz struktura ulegają zmianie. Najczęściej wprowadzanymi dodatkami stopowymi są: molibden, wanad, aluminium, wolfram, nikiel, chrom, mangan, krzem, tytan, niob oraz kobalt. W zależności od potrzeby zawartość procentowa pierwiastka w stali może wahać się od 0,01% do kilku dziesięciu procent. Wprowadzenie dodatków stopowych do stali ma między innymi na celu:

•    Zw iększenie hartowności;

•    Wyższą twardość oraz odporność na ścieranie;

•    Wyższe w łasności mechaniczne oraz technologiczne;

•    Otrzymanie odpowiednich własności fizycznych oraz chemicznych.

Ze względu na kumulacyjny udział dodatków stopowych stale stopowe można podzielić na:

>    Niskostopowe (zawartość jednego pierwiastka (nie dotyczy węgla) nie jest wyższa niż 2,0%, a suma łączna pierwiastków nie przekracza 3,5%);

'> Sredniostopowe (zawartość jednego pierwiastka (nie dotyczy węgla) jest wyższa, niż 2,0%, ale nie przekracza 8%, a suma łączna pierwiastków nie przekracza 12%);

>    Wysokostopowe (zawartość jednego pierwiastka (nie dotyczy węgla) jest wyższa, niż 8,0%, ale nie przekracza 8%, a suma łączna pierwiastków nie przekracza 55%).

Zależnie od udziału procentowego głównego dodatku stopowego lub kilku dodatków stale stopowa można scalać w pod grupy, np.: stale chromowo-niklowe, stale manganowe lub stale chromowe.

Jeśli chodzi jednak o główny podział ze względu na zastosowanie to stale stopowe dzielimy na:

•    Stale stopowe konstrukcyjne;

•    Stale stopowe narzędziowe;

2 | S t r o n a