3873749744

PRZEGLĄD GEOGRAFICZNY t. XLVIII, z. 1, 1976

J. R. B o u d e v i 11 e. Amenagement du territoire et polarisation, Editions Marie-Therese Genin-Librairies Techniąues. Paris 1972, 300 s.

W rozwoju koncepcji biegunów wzrostu i rozwoju spolaryzowanego jako instrumentów teoretycznych dla potrzeb badań i planowania regionalnego, ważną rolę odegrał zmarły niedawno profesor Uniwersytetu Paryskiego w Instytucie Nauk Ekonomicznych, Jacques-R. Boudeville. Wielu autorów zwraca uwagę, że teoria spolaryzowanego rozwoju ekonomicznego, pierwotnie sformułowana przez F. Perroux w odniesieniu do ogólnych prawidłowości rozwoju gospodarczego, została istotnie rozszerzona przez jego ucznia i współpracownika, J.-R. Boudeville’a, który jako pierwszy zastosował koncepcję biegunów wzrostu do zagadnień geogra-ficzno-przestrzennych i regionalnych^J). Dokonanie przez Boudeville’a takiej modyfikacji pierwotnej teorii biegunów rozwoju w przestrzeni funkcjonalnej, która pozwoliłaby na jej zastosowanie do przestrzeni geograficznej, umożliwiło tym samym jej powiązanie z szeregiem innych, starszych teorii dotyczących problemu organizacji działalności ludzkiej w przestrzeni geograficznej²).

W istocie, zagadnienia przestrzeni, regionu spolaryzowanego i planowania regionalnego wykorzystującego te koncepcje teoretyczne stanowiły główny przedmiot bogatego dorobku piśmienniczego J.-R. Boudeville’a ³).

Amenagement du territoire et polarisation jest zwięzłym, systematycznym wykładem teorii polaryzacji rozwoju gospodarczego w ujęciu francuskim. Zasługą Boude ville’a jest bowiem nie tylko rozszerzenie koncepcji stworzonych przez F. P e r r o u x, lecz również szeroka popularyzacja francuskiej teorii poprzez dydaktykę i aktywny udział w międzynarodowej wymianie poglądów, dzięki umie-

*) Por. np artykuły T. Hermansena: Bieguny wzrostu oraz teorie pokrewne: przegląd porównawczy, oraz L. H. Klaassena: Bieguny wzrostu w teorii i polityce ekonomicznejI, (W:) A. R. Kukliński Planowanie rozwoju regionalnego w świetle doświadczeń międzynarodowych. Warszawa 1974. PWE.

²)    Tamże, s. 171.

³)    Por. wybrane prace J.-R. Boudeville’a: — 1958, Ueconomic regionale, espace operationnel. „Cahiers de 1TSEA, Paris”, nr 68 L 3; — 1960, Wespace ope-rationnel macro-economiąue: la region-plan. „Cahiers de 1TSEA”, nr 97 L 6; — 1961, Les espaces economiąues. Presses Universitaires de France, Paris — 1964, Notę sur Uintegration des espaces economiąues. „Cahiers de 1’ISEA”, nr 153 L 14; — 1965, Les notions d’espace et de region (W:) Internationale Regio Planertagung, Regio Basiliensis. Basel, ss. 133—151; — 1965, Contribution a Vetude des póles de croissance bresiliens, „Cahiers de 1TSEA”, nr F 10; — 1965, Frontiers and inter-relations of regional planning (W:) Problems of economic development_f E. A. G. Robinson, London; — 1966, Problems of regional economic planning, Edinburgh Uni-versitety Press, Edinburgh; — 1967, Uentreprise privee et Ueconomie nationale, Presses Universitaires de France, Paris; — 1968, L'univers rural et la planification, Presses Universitaires de France, Paris; — 1968, Pojęcie przestrzeni i regionu u ekonomistów francuskich, Biuletyn KPZK PAN, z 48, ss. 171—186; — 1968, L’espace et les póles de croissance. Recherches et textes fondamentaux sous la direction de J.-R. Boudeville, Presses Uniyersitaires de France, Paris; — 1969 — Eco-nomie regionale en pays socialistes. „Cahiers de 1TSEA, janvier 1969; — 1970 — wraz z A. R. Kuklińskim, Póles de developpement et centres de croissance dans le developpement regional, Paris, Dunod 1970; — 1974, Eupropean integration, urban regions and medium sized towns, (W:) Regional Policy and Planning for Europę, Morgan Sant (ed.), Saxon House Lexington Books, s. 129—156.