15
Wykład 3
Za Tn można wziąć np. M„ , ■
Bez straty ogólności możemy rozpatrywać jedynie t b oraz przyjąć, że b ^ oo (jeżeli b = oo, to teza twierdzenia jest prawdziwa). Przypuśćmy, że dla t —> b teza nie zachodzi. Zatem istnieje ciąg rosnący tn /'b oraz k, takie, że dla każdego n, (tn, u(tn)) € Ek. Dla dostatecznie dużych N (n > n0) mamy tn — < rn, więc u(t) £ Ek+i dla t > tno. Stąd wynika, że
u(t) jest ciągła w sensie Lipschitza ze stałą Mk+1, zatem przedłuża się do b w sposób ciągły. Ponieważ u = F(t, u(t)) oraz F jest ciągła w u(b) € Ek+l C G, więc u też jest lewostronnie ciągła w b. Zatem (Analiza I) u ma pochodną lewostronną w b, równą u(t). Z twierdzenia Peano istnieje rozwiązanie v na [6,b + e] z warunkiem początkowym v(b) = u(b). Zatem u,Uv przedłuża u, co jest niemożliwe, gdyż u jest z założenia rozwiązaniem wysyconym.
□
Uwaga
Z powyższego dowodu wynika następujące stwierdzenie:
Stwierdzenie 3.1 Jeśli u(t) jest rozwiązaniem równania ii(t) = F(t,u(t)) na (a, 6) oraz istnieje granica lim tfb E(t, u(t)) = F, to u(t) przedłuża się ciągle dot = b i pochodna lewostronna u(b) = F.
Następująca konstrukcja, wspomniana już przy dowodzie istnienia rozwiązań wysyconych, pozwala przedłużyć dowolne rozwiązanie do pewnego rozwiązania wysyconego i pokazuje, że dla tego rozwiązania teza twierdzenia (3.1) zachodzi: Przypuśćmy, że u, określone na (o, b) nie jest wysycone, powiedzmy, z prawej strony. Zatem możemy je przedłużyć przynajmniej do (a, b\. (Nie musimy korzystać z Stw. 3.1, tzn. z rozumowania dającego przedłużalność do (a, 6], bo tę przedłużalność założyliśmy.) Zbiór {(<, u(t)) : b — e <t < b}. jako zbiór zwarty, jest zawarty w Ek, dla pewnego k. Dopóki krzywa jest zawarta w Ek, przedłużamy krokami rk na [6, b + Tfc], [b, b + 2Tfc], ... Po opuszczeniu Ek, znajdując się w Ek+i, przedłużamy krokami t*+i, itd. W ten sposób możemy przedłużyć rozwiązanie na pewien przedział (a, b'). Jeśli b' ^ oo, to z konstrukcji istnieje ciąg tnk /* b', taki, że (tnk, u(tnk)) € Ek \ Ek-\. Ponieważ b < oo, mamy tnk — tnk-i Oj więc dla każdego ustalonego ko, krzywa (t, u(t)) dla tnk <t < tnk+l dla dużych k, nie przecina Eko. Zatem, dla t —» b' mamy (t,u(t)) -¥ dG lub (t,u(t)) —¥ oo.
Uwaga
Okazało się, że łatwiej udowodnić przedłużalność niewysyconego rozwiązania do wysyconego, spełniającego tezę Tw. 3.1, niż dowodzić tę tezę dla dowolnego, z góry danego rozwiązania wysyconego; nie potrzeba wtedy Stw. 3.1.