Klasyfikacja systemów operacyjnych ze względu na sposób przetwarzania:
- systemy przetwarzania bezpośredniego (on-line processing systems) tzw. Systemy interakcyjne:
‘występuje bezpośrednia interakcja pomiędzy użytkownikiem, a systemem (podanie danych, wybór z menu)
* wykonywanie zadania użytkownika rozpoczyna się zaraz po jego wprowadzeniu do systemu
- systemy przetwarzania pośredniego (off-line processing systems) tzw. Systemy wsadowe:
* występuje znacząca zwłoka czasowa między wprowadzeniem do systemu a rozpoczęciem wykonywania zadania
* niemożliwa jest ingerencja użytkownika w wykonywanie zadania
ze względu na liczbę wykonywanych programów:
- systemy jednozadaniowe (jednoprogramowe):
* niedopuszczalne jest rozpoczęcie wykonywania następnego zadania użytkownika przed zakończeniem poprzedniego
- systemy wielozadaniowe (wieloprogramowe) z wywłaszczeniem lub bez wywłaszczania:
* dopuszczalne jest istnienie jednocześnie wielu zadań (procesów), którym, zgodnie z pewną strategią, przydzielany jest kolejno procesor
* zwolnienie procesora następuje w wyniku: żądania przydziału dodatkowego zasobu, zainicjowania operacji we/wy, przekroczenia ustalonego limitu czasu (podział czasu procesora)
ze względu na liczbę użytkowników:
- systemy dla jednego użytkownika:
* zasoby przeznaczone są dla jednego użytkownika (np. w przypadku komputerów osobistych)
* nie ma mechanizmów autoryzacji, a mechanizmy ochrony informacji są ograniczone
- systemy wielodostępne:
‘wielu użytkowników może niezależnie korzystać ze zasobów systemu komputerowego, a system operacyjny gwarantuje ich ochronę przed nieupoważnioną ingerencją
ze względu na sposób, w jaki komunikują się z użytkownikiem:
- systemy pracujące tylko w trybie tekstowym:
* na monitorze widoczne są tylko znaki ASCII
* polecenia wpisuje się w linii poleceń z klawiatury
- systemy z graficznym interfejsem użytkownika (Graphical User Interface - GUI):
* charakterystyczne są okna, rozwijane menu, przyciski, ikony, paski przewijania i zakładki
* z interfejsu korzysta się za pomocą myszy (i klawiatury), klikając na ikony -graficzne reprezentacje poleceń (zamiast wpisywać polecenia z klawiatury)
inne rodzaje systemów operacyjnych:
- systemy czasu rzeczywistego (real-time systems):
6