4380217101

10 Kierunki rozwoju architektury krajobrazu w Stanach Zjednoczonych

projektowe w Stanach Zjednoczonych. Należy przypuszczać, że rozwiązania amerykańskie mogły mieć wpływ na kształtowanie postaw polskich architektów zajmujących się krajobrazem.

Zmiana sytuacji politycznej Polski po II wojnie światowej uniemożliwiła polskim uczonym utrzymywanie naukowych kontaktów ze Stanami Zjednoczonymi, niezbędnych do prawidłowego rozwoju tej, jakże związanej z poznawaniem krajobrazu, dziedziny wiedzy. Bliskie relacje władz Polski Ludowej ze Związkiem Radzieckim w okresie tzw. zimnej wojny spowodowały blokadę informacji naukowej z państw znajdujących się poza obszarem wpływów radzieckich. Ameryka była krajem niszczonym propagandowo jako potencjalny wróg systemu komunistycznego. Ten, już i tak odległy z geograficznego punktu widzenia, kontynent stał się praktycznie nieosiągalny dla polskich uczonych. Podstawa wymiany naukowej, czyli kontakty pomiędzy uczelniami, nie istniała, a nieliczni, któiym udało się sforsować przeszkody formalne, po przyjeździe byli narażeni na szykany służb specjalnych.

Architektura krajobrazu jest dziedziną, w której prace badawcze, studia w terenie i wizje lokalne są podstawą badań. Zaistniała sytuacja spowodowała trwającą czterdzieści pięć lat lukę. Mimo braku oficjalnych kontaktów między uniwersytetami do Polski docierały jednak pewne sygnały dokonań amerykańskich architektów krajobrazu, choć były to informacje niepełne. Wiadomości na temat działań i osiągnięć amerykańskich naukowców przenikały pośrednio, przez ośrodki zachodnie (głównie angielskie), za pośrednictwem prywatnych przekazów¹.

Upadek komunizmu i zmiany systemowe, które nastąpiły w Polsce po roku 1989, umożliwiły nawiązanie kontaktów naukowych z krajami Zachodu. Wyjazdy stypendialne zaowocowały tematyką europejską i amerykańską w artykułach naukowych podejmujących problematykę architektury krajobrazu. Rozproszone informacje dotyczące systemu ochrony krajobrazowej Stanów Zjednoczonych oraz urbanistyki amerykańskiej pojawiły się także w publikacjach polskich naukowców.

Niniejsze opracowanie jest pierwszą w języku polskim próbą przybliżenia kierunków, jakie wpłynęły na rozwój dziedziny zwanej architekturą krajobrazu w Stanach Zjednoczonych, gdzie ten kierunek powstał. Na podstawie wieloletnich obserwacji i badań, jakie autorka prowadziła w czasie trwającego kilkanaście lat pobytu w Stanach Zjednoczonych, kreślona jest geneza tej złożonej, multidy-scyplinarnej dziedziny wiedzy. Autorka przytacza także kontekst historyczny powstania młodego państwa amerykańskiego, dynamicznie rozwijającego struktuiy państwowości w ramach ustroju demokratycznego. W pracy pojawiają się rośliny występujące na kontynencie amerykańskim, a nieznane w Europie. Ze względu na szczupłość miejsca tematyka flory amerykańskiej docenianej i chronionej przez

1

Profesor Janusz Bogdanowski, twórca krakowskiej szkoły architektuiy krajobrazu, doceniał wkład Stanów Zjednoczonych w rozwój kierunku, o czym autorka opracowania miała możliwość się przekonać, uczestnicząc w jego wykładach.