4387641315

10

KS. KONRAD FEDOROWSKI

które znalazły się w dokumencie pt. „Katechizacja parafian”. Ksiądz Ignacy Kwaśniak jako dziekan nawoływał, aby księża stosowali się do zaleceń biskupa głosząc kazania¹⁹. Według informatora „Modus”, bp Lorek podczas niemieckiej okupacji wydal zarządzenie do księży, aby z ambony zachęcali ludność, aby wyjeżdżała do Niemiec²⁰.

Biskup Lorek krytykował również sposób zwalczania opozycji politycznej, nawołując wiernych do zrzeszania się w organizacjach kościelnych, mówił o potrzebie trzeźwej oceny sytuacji w kraju²¹. Sandomierski ordynariusz podczas rozmów z księżmi wskazywał na problemy, które powinni poruszać na ambonie, o czym świadczy doniesienie kp. „D”, w edług którego biskup miał apelować do nich, aby pogłębiali wiedzę na temat filozofii, marksizmu i leninizmu. Zalecał również księżom, aby w kazaniach i rozmowach z wiernymi „dążyli do wychowywania, [...] wykazywania społeczeństwa, poprzez naświetlanie w bardzo umiejętny sposób, że marksizm i leninizm [...] jest nieprawdziwy i niestały, bo nie wprowadza się go całkowicie w życie”²².

Duchowni „wrogimi” wypowiedziami narażali się na prześladowanie ze strony funkcjonariuszy UB i trafiali pod szczegółową obserwację agentury. Ponadto utrudniano im organizację działalności duszpasterskiej. Biskup Lorek naraził się ówczesnej władzy kazaniem wygłoszonym w czerwcu 1952 r. na zakończenie uroczystości odpustowych w Sulisławicach, w którym powiedział m.in.:

Wysłuchaliście kazania o Duchu Świętym. Jeden duch jest tu na ziemi tj. szatan i do niego Chrystus się nie modli. Na wzór szumu i wichru jaki miał miejsce w wieczerniku w czasie którego Duch Święty zstąpił na apostołów - tak i dziś Duch Święty potrząsa światem, potrząsa jednostkami i narodami, gdzie jak obeschłe konary drzewa odpadają: jednostki, rodziny, całe społeczeństwa i narody, które nie zachowują wiary. Patrząc na was tak licznie zebranych widzę, że nie obce wam są tradycje narodu polskiego i wiary katolickiej. Szczególnie dzisiaj, kiedy Duch Święty potrząsa światem, potrzeba wam jest silnej wiary by nie odpaść na wzór obumarłych gałęzi. Módlmy się szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy tyle niewiary panuje, gdzie na każdym kroku, spotykacie się z zaprzeczeniem istnienia Boga i życia pozagrobowego. Duch niewiary stara się wnikać w serca i rodziny wasze. Wy, matki szczególnie nie bądźcie biernymi na podszepty ducha tego świata, gdzie spotykacie się z przenoszeniem niewiary przez dzieci swoje ze szkól do domu -

¹⁹    Archiwum Oddziału IPN w Krakowie (dalej cyt. AIPN Kr), sygn. IPN Kr 0258/932, t. 2, s. 190, W punkcie pierwszym dokumentu pt. „Katechizacja parafian' była mowa

0    nieustannej walce człowieka z samym sobą, o Prawie Bożym i pokusach, o wolności

1    niewoli. W punkcie drugim opisano m.in. bohaterstwo życia codziennego zależy od drobnych rzeczy.

²⁰    AIPN Kr, sygn. IPN Kr 0258/832. t. 1, s. 70, Doniesienie to z dnia 13 V 1953 r. zna-lazło się w sprawozdaniu za maj 1953 r. po linii kłem skierowane do szefa WUBP w Kielcach. dla naczelnika Wydziału XI WUBP w Kielcach.

²¹    B. Stanaszek, Usunąć biskupa! Władze PRL wobec ordynariusza diecezji sandomierskiej Jana Kantego Lorka, Sandomierz 2004, s. 44-45.

²²    AIPN Kr, sygn. IPN Kr 0258/932, t. 2, s. 211.