4742460208

264

Jacek Zabawa

2. ZASTOSOWANIE RACHUNKU KOSZTÓW DZIAŁAŃ 2.1. CELE ZASTOSOWANIA RACHUNKU KOSZTÓW DZIAŁAŃ

Koncepcja ABC traktuje koszty jako finansowy miernik zużycia takich zasobów jak praca ludzka, maszyny, budynki, energia niezbędna na realizację procesów i działań [Pniewski, Polakowski 2000], Pozwala to na badanie zależności przyczynowo-skutkowych między kosztami i przychodami oraz zużyciem zasobów i trwającymi procesami. Rachunek kosztów działań można traktować ponadto jako metodę usprawniającą zarządzanie przedsiębiorstwem, ukierunkowaną na analizę działań w podobny sposób jak benchmarking i BPR ukierunkowane są na analizę usprawnienie procesów [Pańkowska 1998], W terminologii ABC działania utożsamiane są z konkretnymi, jednoznacznie identyfikowanymi procesami, funkcjami i zadaniami. Każde działanie charakteryzowane jest przez czas jego rozpoczęcia i zakończenia (a więc także czas trwania) i namacalne skutki (mogą być one pozytywne, związane z wartością dodaną, prowadzące bezpośrednio do uzyskiwania przychodów a także np. sporządzenie raportów wewnątrzorganizacyjnych przydatne w podejmowaniu decyzji, jak i niekorzystne, traktowane jako zbędne, przyczyniające się tylko do opóźnień i strat). Wynika to z faktu, że właśnie dzięki działaniom następuje transformacja (zużywanie, zwiększanie) zasobów przedsiębiorstwa (np. surowców, materiałów, pracy ludzkiej i maszynowej, informacji) w sprzedawane następnie produkty i usługi; każdy z zasobów charakteryzowany jest przez odpowiednie parametry (np. wydajność maszyny i pracownika, jednostkowe zużycie materiału, narzędzi, niezbędne informacje itd.).

2.2. OPROGRAMOWANIE IMPLEMENTUJĄCE RACHUNEK KOSZTÓW DZIAŁAŃ

W dużych firmach |Biekonis 2002] wdrożono szereg aplikacji zapewniających wykonywanie rachunku kosztów działań, np. Activity-Based Costing/Management firmy Prodacapo, Hyperion Business Modeling¹, Metify ABM firmy Armstrong-Laing, Oracle Activity-Based Management, Oroś ABC/M firmy SAS Performance Management (składający się z modułów: zasobów, działań i obiektów kosztowych), CoABC (SAP). Większość pakietów ABC wspiera także symulowanie i analizy' typu „co się stanie jeśli”. Ankiety prowadzone w Stanach Zjednoczonych dowodzą [Pniewski, Polakowski 2000], że wśród wielkich firm amerykańskich blisko połowa zainteresowana jest tą techniką (tzn. korzysta z niej lub właśnie wdraża), zaś w Polsce

1

Model buduje się z obiektów reprezentujących zasoby o stałym lub zmiennym zużyciu, działania (charaktery zowane przez czas), decyzje biznesowe, zapasy, popyt, grupy poszczególnych działań i zasobów.