4742460240

ROCZNIKI EKONOMII I ZARZĄDZANIA Tom 6(42). numer 2_—_2014

MARIUSZ JANIK

AUSTRIACKA SZKOŁA EKONOMII I JEJ PRZEDSTAWICIELE

WSTĘP

Austriacka szkoła ekonomii często określana jest jako szkoła psychologiczna lub subiektywistyczna. Sam termin „szkoła austriacka" wywodzi się z faktu, iż pierwsi myśliciele uprawiający określony i specyficzny sposób myślenia o ekonomii, który zostanie zaprezentowany w niniejszym opracowaniu, byli Austriakami. Obecnie mówienie o ekonomiście, iż jest „Austriakiem”, nie ma nic wspólnego z faktem jego pochodzenia, a jedynie ze sposobem myślenia i uprawiania przez niego nauki. Obecnie większość „Austriaków” jest Amery kanami, a sam Instytut Misesa ma siedzibę w Aubum w Alabamie. Na wstępie należy zwrócić uwagę na fakt, iż ekonomia dla przedstawicieli szkoły austriackiej jest przede wszystkim częścią ogólnej teorii ludzkiego działania, czyli nauką prakseologiczną, jak ją definiował Ludwig von Mises. Ekonomia jest dla nich nauką o ludziach, ich zamiarach i działaniach, dlatego charaktery styczną cechą szkoły jest subiektywizm i indywidualizm. Granice w ekonomii nie są tworem obiektywnych zjawisk czy materialnych czynników (na przykład światowych zasobów ropy naftowej), ale przedsiębiorczej wiedzy człowieka. Rola upływającego czasu jest również dla nich bardzo istotna, stąd ekonomia ich zdaniem nie jest nauką o decyzjach, ale

0    działaniu w czasie. Charakterystyczny dla tej szkoły jest także sprzeciw przeciwko dzieleniu ekonomii na dwa niezależne działy - mikroekonomię

1    makroekonomię, które można badać niezależnie od siebie. Za główne osiągnięcia szkoły austriackiej uważa się stworzenie i rozwinięcie subiektywistycznej teorii wartości, łączącej wartość towaru z jego użytecznością, a następnie wykorzystanie tej teorii do wyjaśnienia przebiegu krzywej popytu indywidualnego i rynkowego.

Mgr Mariusz Janik - doktorant w Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN; adres do korespondencji: ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa.