4855313005

Ewa Lisowska-Mieszkowska

Na podstawie analizy uzyskanych odpowiedzi autorzy badania stwierdzili, że do podstawowych celów realizowanych przez badane organizacje należało:

>    ograniczenie zużycia zasobów naturalnych,

>    zmniej szenie emisj i zanieczyszczeń do powietrza,

>    ograniczenie ilości odpadów.

Stwierdzono, że skuteczność realizowania celów i zadań środowiskowych jest niska (we wszystkich badanych organizacjach łącznie zrealizowano 101 ze 150 zaplanowany celów), co zdaniem autorów badań świadczy o braku efektywnego i sprawnego zarządzania w zakresie ochrony środowiska i niezrozumieniu wymagań normy ISO 14001 przez najwyższe kierownictwo i pracowników (pomimo posiadania certyfikatu). Jeżeli chodzi o deklarowane przyczyny, to 15,8 % celów nie zostało zrealizowanych ze względu na brak środków finansowych, a 49 % niezrealizowanych celów zostało określonych jako trudne do realizacji. Autorzy badania stwierdzają ponadto, że cele bardzo często są mylone z zadaniami (co również świadczy o braku zrozumienia wspomnianej normy) oraz że organizacje, choć deklarują brak środków finansowych, nie wykazują jednocześnie potrzeby pozyskiwania środków na realizację celów i zadań z zewnętrznych źródeł finansowania.

Wyniki badań wskazują, że najniższe efekty środowiskowe (mniejsze od planowanych) uzyskano w zakresie zmniejszania ilości odpadów, w tym odpadów niebezpiecznych, oraz ilości odprowadzanych ścieków, najlepsze natomiast w obniżaniu emisji zanieczyszczeń do powietrza. Zmniejszenie zużycia energii, wody i ciepła w ciągu roku było większe od planowanego, a zmniejszenie emisji hałasu zgodne z planowanym. W zależności od organizacji opłaty środowiskowe zmniejszyły się o 1600 PLN - 120 min PLN, a opłaty eksploatacyjne zmalały o 5500 PLN - 3 min PLN. Kary płaciły 4 spośród ankietowanych organizacji, 9 nie udostępniło danych na ten temat, a 46 (ponad 80%) zadeklarowało, że nie płaci kar. Wzrost sprzedaży zadeklarowało 11 organizacji, wzrost zysku - 8, a wzrost udziału w rynku - 12.

Połowa badanych organizacji nie osiągnęła żadnych efektów, a część nie podała danych liczbowych, deklarując tylko pozytywne zmiany. Prawie 20% organizacji nie udostępniło danych. Jednocześnie ponad połowa organizacji zadeklarowała, ze wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego zwiększyło ich obciążenie finansowe o od 0,05% do 25%, co jest spowodowane głównie kosztami realizacji zadań środowiskowych i opłatami za audyty nadzoru.

Badanie ankietowe wykazało, że:

>    większość organizacji poza systemem zarządzania środowiskowego ma wdrożone również inne systemy (najczęściej zarządzania jakością według ISO 9001),

18