Czynniki wpływające na stopień zagrożenia prądem elektrycznym
Na dobór środków ochrony przeciwporażeniowej mają wpływ:
• styczność ludzi z potencjałem ziemi (jako elementu o innym potencjale - różnica potencjałów)
• kwalifikacje osób użytkujących instalacje elektryczne oraz wszelkie odbiorniki elektryczne (im wyższe kwalifikacje tym mniejsze prawdopodobieństwo zbędnego dotyku urządzeń elektrycznych a tym samym porażenia), rozróżniamy: osoby postronne, dzieci, osoby upośledzone, osoby poinstruowane oraz osoby wykwalifikowane
• sposób użytkowania odbiorników (urządzenia stacjonarne stanowią mniejsze zagrożenie niż odbiorniki ręczne)
• elektryczna rezystancja ciała człowieka
Struktura oraz środki ochorny przeciwporażeniowej
Rozróżniamy: ochronę podstawową,
ochronę przy uszkodzeniu (używana jest też nazwa ochrona dodatkowa), ochrona uzupełniająca.
W obwodach o napięciu znamionowym przekraczającym 50 V a.c. lub 120 V d.c. ochrona przed dotykiem bezpośrednim i ochrona przed dotykiem pośrednim realizowane są przez dwa niezależne środki techniczne. Natomiast w obwodach o napięciu nie przekraczającym 50 V a.c. lub 120 V d.c. zwykle stosuje się jeden środek techniczny realizujący jednocześnie ochronę przed dotykiem bezpośrednim i pośrednim (obwody SELV i PELV).
Zadaniem ochrony przed dotykiem bezpośrednim jest:
uniemożliwienie przepływu prądu elektrycznego przez ciało człowieka w normalnych warunkach pracy instalacji tj. uniemożliwienie dotknięcia części czynnych urządzeń elektrycznych lub ograniczenie wartości prądu rażeniowego do wartości nie stwarzającej zagrożenia.
Ochrona przy uszkodzeniu (przy dotyku pośrednim) powinna skutecznie chronić człowieka, gdy na częściach przewodzących dostępnych i obcych pojawi się niebezpieczne napięcie dotykowe, tj. gdy zostanie uszkodzona izolacja podstawowa urządzenia.
Jeżeli zostanie uszkodzona izolacja części czynnych urządzenia i na częściach przewodzących dostępnych pojawi się niebezpieczne napięcie dotykowe, zadaniem ochrony przy uszkodzeniu jest spowodowanie:
samoczynnego wyłączenia zasilania w takim czasie, że pojawiające się na częściach przewodzących dostępnych i obcych napięcie dotykowe nie wywoła porażenia elektrycznego lub uniemożliwienie pojawienia się na częściach przewodzących dostępnych i obcych napięcia dotykowego
ograniczenie prądu rażeniowego do wartości przyjętej za dopuszczalną długotrwale.
Ochrona uzupełniająca może uzupełniać ochronę przed dotykiem bezpośrednim lub pośrednim:
• ochrona uzupełniająca ochronę przed dotykiem bezpośrednim nie jest obowiązkowa i
zaleca się ją stosować tylko wtedy gdy dotknięcie części czynnych jest prawdopodobne, np. przy pracach remontowych lub w pobliżu nieosłoniętych części czynnych,
• ochrona uzupełniająca ochronę przy dotyku pośrednim jest wymagana dla całej instalacji elektrycznej a dla jej części tylko w określonych przypadkach.
7