Co to są rośliny ozdobne? 1
Rośliny ozdobne służą człowiekowi do zaspokojenia potrzeb wyższego rzędu, czyli estetycznych. Ogólne odczucia estetyczne ludzi są podobne, lecz w szczegółach różnią się ogromnie. Gusty w tym względzie są nie tylko rozmaite, lecz zmieniają się z w iekiem i okolicznościami oraz modą kreowaną przez wszechpotężną reklamę. Roślin ozdobnych jest jednak wystarczająco dużo, co gwarantuje zaspokojenie wymagań każdego człowieka. Najogólniej biorąc, za rośliny ozdobne uważa się gatunki i odmiany wyróżniające się oryginalnym wyglądem, czyli tzw. pokrojem, pięknymi kwiatami i ładnym ulistnieniem. Reprezentowane są przez taksony jednoroczne, dwuletnie, wieloletnie - zimą przechowywane w pomieszczeniach i byliny oraz drzewa, krzewy i krzewinki. Towarzyszą one człowiekowi w ciągu całego życia - od narodzin do śmierci. Służą do wyrażania szacunku, przyjaźni, uznania i hołdu. Są podstawowym składnikiem w kształtowaniu terenów zielem oraz chętnie się je sadzi w ogrodach przydomowych i działkowych. Niekiedy uważane są za towar luksusowy, bez którego, chociażby w najskromniejszej skali, tmdno się jednak obejść. Skoro są towarem, to przynoszą określony zysk ekonomiczny, i to największy spośród wszystkich działów produkcji ogrodniczej, pod warunkiem stosowania nowoczesnych technologii z automatyzacją włącznie.
Ile jest roślin ozdobnych? Odpowiedź jest trudna i prawdopodobnie nie zna jej nikt. W dalszym bowiem ciągu odkrywane są nowe gatunki, liczne z nich in extenso wzbogacają asortyment roślin ozdobnych, inne - po krótkiej „obróbce” technologicznej bądź hodowlanej. W miarę postępu biotechnologii powstają nowe rośliny transgeniczne. Liczne gatunki roślin znanych, u których nie dopatrzono się wcześniej walorów dekoracyjnych, po zastosowaniu nietradycyjnych sposobów uprawy, eksponowania i hodowli postrzegane są jako atrakcyjne i znajdują chętnych nabywców. Niektórzy uważają, że niemal każda roślina naczyniowa (kw iatowa) ma jakieś cechy dekoracy jne, nawet pospolita pokrzywa dwupienna (Urtica dioica L.). Gusty ludzi są bowiem różne, a z nimi - jak wiadomo - dyskutować nie należy („De gustibus non dispntandum est”).
Liczba gatunkcw roślin okrytozalążkowych na Ziemi wynosi około 260 000. Najliczniejszymi w gatunki, w tym także ozdobne, są rodziny storczykowate (Orchidace-ae) i astrowate (Asteraceae) - po około 30 000, bobowate (Fabaceae) - około 20 000, trawy (Poaceae) i wilczomleczowate (Euphorbiaceae) - po około 12 000 oraz liliowate (Li-liaceae) - około 3 500. Rodzajów w podgromadzie okrytozalążkowych (Angiospermae = Magnoliophytina) jest około 12 000. Do pięciu z nich należy 1000 i więcej gatunków : traganek (Astragalus), wilczomlecz (Euphorbia) i starzec (Senecio) - po około 2000, różanecznik (Rhododendroń) - 1300, figowiec (Ficus) - 1000. Liczba odmian ogrodowych jest nie do określenia, gdyż stale powstają setki, a może tysiące nowych. Na przykład liczbę odmian różaneczników szacuje się na około 30 000, a wg danych Międzynarodo-
13