5097154284

Problematyka bezpieczeństwa w literaturze

i negatywnie wpływa na rozwój młodego człowieka¹². Tuż obok życia rodzinnego, równie istotną rolę odgrywa właściwe funkcjonowanie w bezpiecznym środowisku szkolnym.

1.2. Bezpieczeństwo w szkole

Kwestia bezpieczeństwa w szkole stanowi kluczowe i centralne zagadnienie. W wyniku wielu reform, mających na celu ulepszenie systemu oświaty nastąpiło obciążenie szkół wytycznymi z zakresu bezpieczeństwa szkolnego oraz profilaktyki w tym zakresie. Placówki oświatowe wdrażają go w oparciu o uprzednio przeprowadzone diagnozy bezpieczeństwa uczniów, nauczycieli, a także rodziców. Wyniki służą sformułowaniu odpowiedzi na pytania odnośnie rodzaju i skali zagrożeń środowiska szkolnego oraz sposobów ich rozwiązywania. Określanie poziomu bezpieczeństwa rozumianego jako wolność od zagrożeń młodzieży szkolnej, przeprowadza się w oparciu o subiektywnego odczucia ucznia. Główny czynnik pomiaru stanowią odczucia braku zagrożenia. W chwili obecnej i przyszłości uwzględniane są również warunki sytuacji życiowej ucznia. Poczuciu zagrożenia najczęściej towarzyszy strach i lęk, w odniesieniu do pojedynczej osoby traktowane jako dewiacja jednostkowa, natomiast w odniesieniu do grup, jako niezaprzeczalny fakt społeczny prowadzących w swych konsekwencjach do braku poczucia bezpieczeństwa¹³.

Poczucie bezpieczeństwa w szkole bywa obserwowalne na poziomie trzech wzajemnie połączonych sfer: publicznej, socjalnej i zdrowotnej. Zasadniczą rolę w życiu młodego człowieka odgrywa rodzina oraz grupa rówieśnicza skupiona w lokalnej społeczności. Niezakłócone funkcjonowanie w nich gwarantuje rozwój osobowości, prawidłową socjalizację czy internalizację pozytywnych norm obowiązujących w grupach. Bezpieczeństwo socjalne natomiast odnosi się do funkcjonowania i standardu życia rodziny ucznia, a także zaspokajania określonych jego potrzeb. Wszelkie patologie wynikłe na tym tle znajdują swoje odzwierciedlenie w wyznawanych postawach i konkretnych zachowaniach ucznia na terenie szkoły. Tak więc oddzielenie problemów socjalnych od funkcjonowania ucznia na terenie placówki wychowawczej jawi się jako niemożliwe. Trzecia sfera bezpieczeństwa, czyli zdrowotna, dotyczy przede wszystkim opieki zdrowotnej oraz dbałości o własne zdrowie¹⁴.

² L. Kacprzak, Bezpieczeństwo osobiste uczniów i poczucie jego - integralnym obowiązkiem szkoły i nauczycieli, [w:] Edukacja dla bezpieczeństwa - w rodzinie, szkole i pracy, pod red. A. Zduniak, M. Kryłowicz, Warszawa -Poznań 2004, s. 182.

J. Mazur, Szkoła i jej otoczenie jako siedlisko i obszar oddziaływań profilaktycznych, [w:] Edukacja dla bezpieczeństwa - w rodzinie, szkole i pracy, A. Zduniak, M. Kryłowicz (red.), Warszawa - Poznań 2004, s. 157-158.

¹⁴ Tamże, s. 159-160.

11