5515044119

Wykłady z pedagogiki. Wypisy z lektur.

odpowiedzialni za własny rozwój, dzięki korzystaniu ze sposobności samospelnicnia, działają, korzystając z instrukcji pochodzących od nauczyciela i innych uczniów, programów komputerowych.(...).Warto zaznaczyć jednak, że model nowoczesny nie stanowi już wiernej kopii szkoły progresywnej w wydaniu J. Deweya. Szkoła nowoczesna, zakorzeniona w progresywizmie, pozostaje „czuła” na to, co się aktualnie dzieje w humanistyce, i poddając się różnym „uwiedzeniom”, a także próbując aplikować do praktyki najnowsze doniesienia badawcze, ten progresywny model wielokierunkowo rozwija. Współczesna szkoła to w zasadzie dwa bieguny: tradycyjny i wielość twórczych kontynuacji modelu progresywistycznego.

Ponieważ model tradycyjny został w niniejszym rozdziale scharakteryzowany, niżej omówione zostaną (...) wersje szkoły nowoczesnej — wprawdzie „zakotwiczone” w progresywizmie, ale pod wpływem różnych inspiracji teoretycznych odmiennie rozwijające filozofię J. Deweya.

Model terapeutyczny Terapeutyczny model szkoły wywodzi się z orientacji psychologicznej podejmującej kwestię ludzkich możliwości. W programach szkól realizujących ten model nauczania, przyznających efektom emocjonalnym wyższą rangę niż efektom poznawczym, zaznacza się wyraźnie wpływ psychologii Abrahama Maslowa i Carla Rogersa (szkoły mają służyć pełnemu rozwojowi jednostki i jej samorealizacji) oraz wyników badań nad znaczeniem obrazu własnej osoby i motywacji dla osiągnięć szkolnych ucznia. Istota edukacji jest tu definiowana w kategoriach wspierania niezależności uczniów' oraz prowadzenia ich do pełnej akceptacji siebie i innych. Od nauczycieli wymaga się pomagania uczniom w radzeniu sobie z własnymi potrzebami i problemami psychicznymi, w uzyskiwaniu zrozumienia siebie i — poprzez rozpoznanie mocnych stron i ograniczeń — w osiąganiu pełni rozwoju. W szkole tego typu każdy uczeń jest traktowany jako indywidualność, kierująca własnym postępowaniem i kontrolująca własne uczenie się. Takie uczenie się wymaga szczególnego zainteresowania ze strony nauczy ciela, który powinien dbać nie tylko o tworzenie warunków' do ujawnienia osobistych celów' edukacji, ale pomagać uczniom w ich określaniu i tak organizować proces uczenia się, aby umożliwiać pełną ich realizację i towarzyszące jej doświadczanie sukcesu. W tym nauczaniu, dostosowanym do poziomu rozwoju i zdolności uczniów, szczególną rolę odgrywa informacja zwrotna. Zapobieganie czy korygowani błędów popełnianych w uczeniu się nie jest jedyną jej funkcją. Ważny jest konstruktywny, wyrażający uznanie dla osiągnięć i postępów, sposób przedstawienia tej informacji. Uczeń jest tu ciągle upewniany, że wyniki uczenia się i zdobyte kompetencje są rezultatem jego własnej pracy'. Dużą wagę przywiązuje się także do kreowania bogatego w materiały i interakcje środowiska uczenia się. Dzielenie się wiedzą, praca grupowa, wzajemne wyrażanie akceptacji, interesowanie się tymi, którzy' potrzebują pomocy', to kolejne ważne czynniki konstytuujące atmosferę szkoły terapeutycznej. Interesujące opisy/relacje z aplikacji terapeutycznego modelu szkoły w polskim kontekście znaleźć można np. w publikacjach przybliżających pedagogikę Gestalt. Szkoła terapeutyczna bywa najczęściej krytykowana za niedocenianie znaczenia zdobywania wiedzy i rozwoju intelektualnego. (...) „Słabości” te próbuje przezwyciężyć tzw. refleksyjny model szkoły.

Model refleksyjny Model refleksyjny uchodzić może za szczególną wersję modelu humanistycznego, wzbogaconego o dydaktyczne implikacje teorii Lwa Wygorskiego, Jeana Piageta, Jerome”a Brunera, wyników badań nad związkiem między mową a myśleniem (...). Oparty na szeroko rozumianych podstawach progresywistycznych i humanistycznych (sytuowanie ucznia w centrum proce edukacyjnych, traktowanie go jako podmiotu własnego rozwoju itp.), przywiązuje, dużą wagę do rozwoju poznawczego wspieranego czynnikami społecznymi (procesami porozumiewania się). Uruchamianie w procesie uczenia się wszystkich kanałów' komunikacyjnych (mówienie „od siebie do drugiego", akty wne słuchanie, czytanie traktowane jako „wypytywanie” podręczników, pisanie jako akty' strukturalizow anie tego, co uczeń już wie, czego jeszcze i w jaki sposób pragnie się dowiedzieć) ułatwia uzyskiwanie osobistego rozumienia nabywanej wiedzy Język jest tutaj traktowany nie tyle jako środek przekazu, ile medium porozumiewania się i instrument myślenia. Rozwijanie kompetencji językowej zaczy na się z tego miejsca, w którym znajduje się uczeń — na podstawie rozpoznania je zasobów, a metajęzyk wprowadzany jest dopiero wtedy, gdy u ucznia występ odpowiedni poziom gotowości. Wszelkim studiom towarzyszy' też stała refleksja nad stosowanym w nich językiem, dokonywanie jego analiz. Zakłada się bowiem, uczniowie lepiej poinformowani o źródłach swych postaw wobec języka, je aplikacjach, również tych noszących znamiona nadużycia zyskują w rażliwość na „języ kowe” sposoby mediacyjnego i ideologicznego kodowania różnych wiadomości

Podobnie jak w modelu terapeutyczny m, uczenie się w szkole ceniące refleksyjność ma raczej charakter

12

Egzemplarz bezpłatny, do użytku wewnętrznego