5600235928

_ r* / y» >■>    Solidification of Metals and Alloys,

39/42    Year 2000, Volume 2, Book No 42

Krzepnięcie Metali i Stopów,

Rok 2000, Rocznik 2, Nr 42 PAN-Katowice, PL ISSN 0208-9386

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE STALI 40H HARTOWANEJ LASEROWO

Wojciech NAPADŁEK Wydział Mechaniczny Wojskowa Akademia Techniczna ul. S. Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa 49

STRESZCZENIE

Praca porusza problematykę badań wybranych właściwości mechanicznych w oparciu o próbę statycznego rozciągania, stali 40H po różnych obróbkach cieplnych (ulepszonej cieplnie, hartowanej indukcyjnie, hartowanej laserowo - przy różnych układach ścieżek hartowniczych). Określono parametry R_m, Ro,2, A5, Z,. Charakter złomów analizowano na podstawie obserwacji przy wykorzystaniu SEM i TEM (metoda replik). Stwierdzono bardzo korzystny wpływ obróbki laserowej, powodującej wzrost właściwości wytrzymałościowych i plastyczności badanej stali. Zaobserwowano również interesujące mechanizmy pękania inicjowane w strefie przejściowej (hartowanie bez przetopienia), lub w strefie przetopionej (hartowanie z przetopieniem).

1. WSTĘP

Przedmiotem podjętych badań była stal konstrukcyjna 40H. Ze stali tej w stanie ulepszonym cieplnie wykonuje się średnio obciążone elementy, stosowane w budowie pojazdów mechanicznych, jak np.: wały korbowe, osie przednie, zwrotnice osi przedniej, niewielkie części pomp paliwowych, koła zębate, dźwignie, korbowody, śruby, nakrętki, tuleje cylindrowe, zawory dolotowe silników spalinowych, oraz w budowie turbin, jak tarcze wirników czy wieńce kół zębatych przekładni. Sta! ta stosowana jest także na wały, trzpienie itp. części hartowane powierzchniowo po ulepszeniu cieplnym. Omawiany materiał powinien