5617041281

NOWI PROFESOROWIE

■ Marek Urbanik

Urodził się w 1947 r. w Olkuszu, studiował astronomię na Uniwersytecie Jagiellońskim pod kierunkiem tak sławnych mistrzów, jak profesorowie Eugeniusz Rybka. Karol Kozieł i Kazimierz Kordylewski. Od ukończenia studiów w 1969 r. do dz^:ś pracuje w Obserwatorium Astronomicznym UJ. Doktorat obronił na UJ w 1978 r.. habilitację uzyskał w 1987 r., a tytuł profesora nauk fizycznych otrzymał 8 lipca 2003 r.

■ Małgorzata Śliwińska-Bartkowiak

Urodziła się w Chełmnie n. Wisłą w 1947 r. Studiowała fizykę na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UAM w Poznaniu. Od 1970 r. pracuje w Instytucie Fizyki UAM, gdzie obecnie jest kierownikiem Zakładu Fizyki Dielektryków. Pracę doktorską obroniła w 1977 r. (promotor prof Tadeusz Hilczer), stopień doktora habilitowanego uzyskała w roku 1992, a tytuł naukowy otrzymała 5 marca 2004 r.

Jego specjalnością naukową jest radioastronomia; wraz z utworzonym i kierowanym przez siebie zespołem zajmuje się fizyką galaktycznych pól magnetycznych, dążąc do stworzenia możliwie wielostronnego obrazu procesów w namagnesowanym środowisku międzygwiazdo-wym Ideą przewodnią tych badań jest wykorzystanie środowiska międzygwiazdowego jako swoistego laboratorium współczesnej fizyki plazmy. We współpracy z partnerami z Niemiec i Francji zespół prowadzi zarówno prace mode-lowo-numeryczne nad ewolucją pól magnetycznych w galaktykach, jak i obserwacje pól magnetycznych i plazmy międzygwiazdowej przy użyciu największych radioteleskopów na świecie, dużych teleskopów optycznych i rentgenowskich obserwatoriów satelitarnych Za najważniejszy wynik tych prac uważa wykazanie, że pola magnetyczne stanowią istotny czynnik sterujący większością procesów w środowisku międzygwiażdowym nawet w obiektach dotychczas uważanych za „niemagnetyczne", jak galaktyki nieregularne, karłowate i ubogie w młode gwiazdy, oraz opracowanie „magnetycznej diagnostyki” przepływów plazmy galaktycznej.

Jest członkiem Międzynarodowej Unii Astronomicznej, Europejskiego Towarzystwa Astronomicznego, Polskiego Towarzystwa Astronomicznego i Komisji Astrofizyki PAU, stałym współpracownikiem Max-Planck-lns-titut fur Radioastronomie, Astronomisches Institut der Ruhr-'Jniversitat Bochum i Observatoire Paris-Meudon.

Jest żonaty od 34 lat, ma dwoje dzieci i dwoje wnucząt. Pasjonuje go etniczna muzyka i kultura Afryki i Azji, krótkofalarstwo (nasłuchowe, tzw. DX-ing), historia sztuki i literatura science fiction.

Odbyła staże zagraniczne w Instytucie Fizyki Uniwersytetu w Liege oraz na Cornell University. Wielokrotnie wyjeżdżała jako profesor-gość do ośrodków naukowych w USA, Francji, Belgii, Niemczech i Japonii.

Początkowo jej zainteresowania koncentrowały się wokoł zagadnień związanych z fizyką cieczy i jej mieszanin, badanych głównie metodami dielektrycznymi. Wynikiem tych badań było znalezienie licznej grupy mieszanin wykazujących w ich fazie metatrwałej istnienie niejawnego punktu krytycznego wpływającego na ich własności fizykochemiczne w trwałej fazie ciekłej. Ostatnio zajmuje się - we współpracy z partnerami z USA - zmodyfikowanymi przejściami fazowymi w cieczach i ich mieszaninach zachodzącymi w matrycach nanoporowatych. Wykazała doświadczalnie, że w zależności od rodzajów i wymiarów porów przejściom fazowym topnienie-krzepnięcie cieczy w nanoporach towarzyszy pojawienie się nowych faz, w tym także fazy heksatycznej. Pozwoliło to na skonstruowanie diagramu fazowego wyjaśniającego zjawiska topnienia cieczy w nanoporach różnego rodzaju, wymiarów i kształtów. Opublikowane wyniki tych badań przedstawiono w 2002 r. w Physical Review Focus.

Jest autorem bądź współautorem około 60 prac naukowych, w tym kilku artykułów przeglądowych. Kierowała dwoma krajowymi (KBN) i sześcioma międzynarodowymi grantami badawczymi. Jest członkiem PTF (w latach 1994-98 była wiceprzewodniczącą Oddziału Poznańskiego). Materiał Research Society, a także American Institute of Chemical Engineering.

Jest mężatką, ma syna Marka - kardiochirurga. Interesuje ją literatura.

232

POSTĘPY FIZYKI TOM 55 ZESZYT 5 ROK 2004